Βρυξέλλες: Ο Τσίπρας θέλει το «πακέτο» αξιολόγηση-χρέος-QE

Της Βούλας Μαλαίνου

Το κλίμα στις Βρυξέλλες κάθε άλλο παρά ενθαρρυντικό μοιάζει για τον Αλέξη Τσίπρα. Οι επαφές του με κορυφαίους Ευρωπαίους ηγέτες στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής ξεκίνησαν μάλλον με το… αριστερό, δεδομένου του «αδειάσματος» που του επιφύλασσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. 

Η συνάντηση με τον Μάρτιν Σουλτς δεν είχε σίγουρα το προσδοκώμενο αποτέλεσμα από την ελληνική πλευρά, αν σκεφτεί κανείς ότι ο ίδιος νίπτει τας χείρας του σχετικά με τις διαβουλεύσεις για το χρέος. Την ώρα που πληροφορίες τον ήθελαν να βάζει πλάτη στις σχετικές διαπραγματεύσεις, ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου δεν τις ασπάστηκε, αντίθετα τις διέψευσε και μάλιστα έκπληκτος, ξεκαθαρίζοντας πως δεν υπήρξε από τη μεριά του καμία δέσμευση για πρωτοβουλία επί της πολυσυζητημένης διευθέτησης του χρέους.

Πιθανόν ο Σουλτς να έδωσε και το στίγμα της στάσης του, η οποία προφανώς έρχεται σε πλήρη ταύτιση με εκείνη των υπόλοιπων Ευρωπαίων αρχηγών: ο διάλογος για το χρέος θα ανοίξει μετά το 2018.

Τη «γεύση» του αυριανού «μενού» του τετ-α-τετ του κ. Τσίπρα με την Γερμανίδα καγκελάριο έδωσε ο Γερμανός ΥΠΟΙΚ, ο οποίος τόνισε σε δηλώσεις του πως η λύση στο χρέος θα «μπλοκάρει» την προσπάθεια της Αθήνας ως προς τις μεταρρυθμίσεις.

Στις συναντήσεις του στη βελγική πρωτεύουσα με την κυρία Μέρκελ και τον Φρανοσυά Ολάντ, ο πρωθυπουργός θα ξεκινήσει την πολιτική διαπραγμάτευση για το χρέος, στη «σκιά» της δημοσιοποίησης της ενδιάμεσης έκθεσης του γραφείου του προϋπολογισμού της Βουλής για το προσχέδιο του 2017, το οποίο, σύμφωνα με την εκτίμησή του, χαρακτηρίζονται από φοροεκεντρική λιτότητα και υφεσιακή προοπτική. 

Ο πρωθυπουργός θα θέσει επί τάπητος το αίτημά του για επίλυση του χρέους μέχρι το τέλους του τρέχοντος έτους, επαναλαμβάνοντας ό,τι είχε πει και στο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ: αξιολόγηση, χρέος και ποσοτική χαλάρωση πάνε πακέτο. Που σημαίνει πως ο κ. Τσίπρας θα στείλει μήνυμα στους εταίρους ότι η Αθήνα θα τρέξει την αξιολόγηση, αλλά κα οι δανειστές θα τηρήσουν τη συμφωνία του Μαϊου.

Το Βερολίνο έχει ξεκαθαρίσει πολλές φορές στην Αθήνα ότι τη δεδομένη χρονική στιγμή δεν τίθεται θέμα βιωσιμότητας του χρέους, βάζοντας ως προτεραιότητα την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης και μάλιστα εντός των συμφωνηθέντων χρονοδιαγραμμάτων. Μέρκελ και Σόιμπλε επιμένουν πως ο σχετικός διάλογος θα ξεκινήσει το 2018, αφότου τελειώσουν και οι γερμανικές εκλογές, που θα διεξαχθούν το Σεπτέμβριο του 2017. Η στάση αυτή της Γερμανίας είναι άκαμπτη, γεγονός που το γνωρίζει η Αθήνα, η οποία έχει ως μόνο «σύμμαχο» το ΔΝΤ, που θέτει ως προϋπόθεση για την ένταξή του στο πρόγραμμα τη ρεαλιστικότητα των δημοσιονομικών στόχων και τη βιωσιμότητα του χρέους.

Η Αθήνα επιδιώκει την ένταξη στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ. Αυτό προϋποθέτει ελάφρυνση του χρέους, η οποία «αιωρείται», όσο τα παζάρια Βερολίνου και ΔΝΤ δεν καταλήγουν σε μία οριστική λύση. Βέβαια, ο κ. Τσίπραςστην ομιλία του στο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ άνοιξε παράθυρο και σε μονομερείς ενέργειες, υπονοώντας ότι εάν δεν διευθετηθεί άμεσα το ζήτημα του χρέους, τότε η αξιολόγηση δεν θα κλείσει εντός των χρόνων, που έχουν οριστεί. 

Εδώ παίζεται ο ρόλος του Μάριο Ντράγκι, ο οποίος είναι ο από μηχανής θεός, που μπορεί να άρει το πολιτικό αδιέξοδο. Είναι γνωστό όπως ο «Σούπερ Μάριο» συναινεί στη μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων, την ώρα που και ο διοικητής της ΤτΕ, Γιάννης Στουρνάρας-ο οποίος βρίσκεται πάντα σε ανοιχτή γραμμή με τη Φρανκφούρτη, επισημαίνει πως οι δημοσιονομικοί στόχοι πρέπει να χαμηλώσουν στο 2% από 3,5%. Ακόμη, ο πρόεδρος της ΕΚΤ στηρίζει το αίτημα της Αθήνας για άμεση λύση στο χρέος, γι’ αυτό και χθες μετά τη συνεδρίαση του ΔΣ της Τράπεζας, κατά την καθιερωμένη συνέντευξη Τύπου, ο ίδιος άνοιξε παράθυρο στη σύνταξη ανεξάρτητης έκθεσης βιωσιμότητα του χρέους από την ΕΚΤ, ενώ μέχρι σήμερα η Φρανκφούρτη υιοθετούσε πλήρως την έκθεση του ΔΝΤ. Αν πράγματι ο Ντράγκι πάρει αυτή την πρωτοβουλία, θα πρόκειται για ιστορική κίνηση ματ, την οποία έχει να επαναλάβει από το 2010. Θα είναι η πυροσβεστική λύση στο πολιτικό αδιέξοδο για το χρέος.

Πάντως, ο «Σούπερ Μάριο» ξεκαθάρισε πως αφότου η ΕΚΤ αξιολογήσει τη βιωσιμότητα, θα εξετάσει και το ενδεχόμενο ένταξης της Ελλάδας στο QE, χαρακτηρίζοντας πρώιμα τα όποια σενάρια, την ώρα που η κυβέρνηση της Αριστεράς έχει κάνει «σημαία» την ένταξη στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης μετά τα Χριστούγεννα.

Τη στιγμή που η κυβέρνηση έχει εκτεθεί σε όλα τα μέτωπα, από τη στιγμή που έβαλε απέναντί τα ΜΜΕ, ύστερα από τα τόσα σκάνδαλα που έχουν ξεσπάσει το τελευταίο χρονικό διάστημα και μετά και τις ραγδαίες εξελίξεις στο ΣτΕ και γενικά στο χώρο της Δικαιοσύνης, ο πρωθυπουργός τα δίνει όλα για μία δέσμευση στο χρέος, έτσι ώστε να κρατηθεί στην εξουσία, ενώ ο κ. Μητσοτάκης «σαρώνει» στις δημοσκοπήσεις, τη στιγμή που τα ποσοστά του ΣΥΡΙΖΑ «καταποντίζονται»!

Ο ίδιος επενδύει πολλά στην επίσκεψη του ΜπαράκΟμπάμα στις 14 και 15 Νοεμβρίου, για την οποία μάλιστα το κυβερνητικό επιτελείο προετοιμάζεται πυρετωδώς. Κατά την κυβέρνηση η επίσκεψη του Αμερικανού προέδρου είναι ένας σαφές μήνυμα προς την Ευρώπη για ψήφο εμπιστοσύνης στην Αθήνα και για παρέμβαση στις διαβουλεύσεις για το χρέος. Ωστόσο, το Μαξίμου φαίνεται πως έχει περάσει στα ψιλά την επισήμανση του Αμερικανού υφυπουργού Οικονομικών, ο οποίος ούτε λίγο ούτε πολύ μας είπε πρώτα να τελειώνουμε με τις μεταρρυθμίσεις και μετά συζητάμε για τα περί ελάφρυνσης. Τα διττά μηνύματα από Ουάσινγκτον είναι χαρακτηριστικά των αμερικανικών παιχνιδιών, που παίζονται για το χρέος εδώ και χρόνια και συγκεκριμένα από το 2012, όπου ‘έπεσε στο τραπέζι η πρώτη δέσμευση για «κούρεμα».

Αυτό που θα πρέπει, όμως, να μην ξεχνάμε είναι η ωμή παραδοχή του Ευκλείδη Τσακαλώτου από το βήμα της Βουλής: Αν η ΕΚΤ δεν μας εντάξει στην ποσοτική χαλάρωση, τότε θα πρόκειται για αυτοεκπληρούμενη προφητεία ότι δεν θα πάμε καλά. Εάν μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους η συμμετοχή ή όχι του Ταμείου στο πρόγραμμα δεν έχει αποσαφηνιστεί και η β’ αξιολόγηση ακόμα σέρνεται, τότε η χώρα θα βρεθεί αντιμέτωπη με το φάντασμα του πιστωτικού γεγονότος και όπως είχε πει κ ο κ. Τσακαλώτος, καήκαμε!