Η Αγία Σοφία ή Αγια-Σοφιά γνωστή και ως ναός της Αγίας του Θεού Σοφίας ή απλά, η Μεγάλη Εκκλησία, είναι πρώην χριστιανικός ναός και νυν μουσείο που βρίσκεται στην Κωνσταντινούπολη.
Από το 537 (ο ομώνυμος ναός του 360 που είχε ανεγερθεί στο ίδιο σημείο, απαλλοτριώθηκε προς θεμελίωση του υπάρχοντος) μέχρι το 1453 λειτουργούσε ως ορθόδοξος καθεδρικός ναός της πόλης, με εξαίρεση την περίοδο 1204–1261, κατά την οποία ήταν ρωμαιοκαθολικός ναός. Μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης μετατράπηκε σε ισλαμικό τέμενος, ενώ το 1934 μετατράπηκε σε μουσειακό χώρο (Ayasofya Müzesi).
Στο σημείο όπου ανεγέρθηκε η Αγία Σοφία υπήρχε ομώνυμος ναός κτισμένος επί Κωνσταντίνου Α΄ και Κωνσταντίνου Β΄, ο οποίος, όμως, κάηκε κατά τη Στάση του Νίκα (532 μ.Χ.). Ανήκει στις κορυφαίες δημιουργίες της βυζαντινής ναοδομίας, όντας πρωτοποριακού σχεδιασμού και αρχιτεκτονικής συνθέσεως, και υπήρξε σύμβολο της πόλης, τόσο κατά τη βυζαντινή όσο και κατά την οθωμανική περίοδο. Το παρόν κτήριο ξεκίνησε να ανεγείρεται το 532 και εγκαινιάσθηκε στις 27 Δεκεμβρίου του 537, επί βασιλείας του Ιουστινιανού Α΄, από τους μηχανικούς Ανθέμιο από τις Τράλλεις (σημ. Αϊδίνιο) και Ισίδωρο από τη Μίλητο. Στο ίδιο σημείο, επί του πρώτου λόφου της Κωνσταντινούπολης και σε μικρή απόσταση από το Μέγα Παλάτιον και τον Ιππόδρομο της πόλης, είχαν χτιστεί παλαιότερα δύο ακόμα ναοί που καταστράφηκαν, επίσης, από πυρκαγιά.
Το οικοδόμημα ακολουθεί τον αρχιτεκτονικό ρυθμό της τρουλαίας βασιλικής και συνδυάζει στοιχεία της πρώιμης βυζαντινής ναοδομίας, σε πολύ μεγάλη κλίμακα.
Αρχιτεκτονικές επιρροές της Αγίας Σοφίας εντοπίζονται σε αρκετούς μεταγενέστερους ορθόδοξους ναούς αλλά και σε οθωμανικά τζαμιά, όπως στο τέμενος του Σουλεϊμάν και στο Σουλταναχμέτ τζαμί.
Εκτός από τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό της, η Αγία Σοφία ξεχωρίζει επίσης για τον πλούσιο εσωτερικό διάκοσμό της, που ωστόσο υπέστη σοβαρές καταστροφές κυρίως από τους Τούρκους κατακτητές κατά τη διάρκεια της Οθωμανικής κυριαρχίας.
Αγία Σοφία με μια ματιά
Βρίσκεται στην Κωνσταντινούπολη.
Αρχιτέκτονες ήταν οι Ισίδωρος ο Μιλήσιος και Ανθέμιος ο Τραλλιανός.
Από το 1935 είναι μουσείο.
Αγία Σοφία σχετικές ειδήσεις:
Μονή της Χώρας: Από εκκλησία σε μουσουλμανικό τέμενος με εντολή Ερντογάν
Μονή της Χώρας: Ένα ακόμη μνημείο παγκόσμια πολιτικής κληρονομιάς πέφτει στα χέρια του Τούρκου προέδρου και μετατρέπεται σε τζαμί. Στη Μονή της Χώρας πλέον, θα ακούγονται μουσουλμανικές προσευχές ενώ τα μοναδικής ομορφιάς ψηφιδωτά της θα καλυφθούν πίσω από κουρτίνες.
Μενδώνη για μετατροπή της Μονής της Χώρας σε τζαμί - «Προσβολή στην παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά»
Μονής της Χώρας: «Είναι προσβολή στην παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά το γεγονός ότι ένα μουσείο, όπως ήταν η Μονή της Χώρας από το 1958, μετατρέπεται σε ένα θρησκευτικό ισλαμικό τέμενος», επεσήμανε η κα. Μενδώνη.
«Άλλη μια πράξη ασέβειας εκ μέρους της Τουρκίας» λέει ο Αναστασιάδης για τη Μονή της Χώρας
Μονή της Χώρας: Η απόφαση της τουρκικής κυβέρνησης να μετατρέψει το μνημείο σε τζαμί, όπως είχε κάνει και με την Αγιά Σοφιά, έφερε την οργισμένη αντίδραση του Νίκου Αναστασιάδη.
Μειωμένη η παρουσία πιστών στην Τήνο – Χωρίς λιτανεία ο εορτασμός της Παναγίας
Παναγία Τήνου: Την τιμητική της έχει σήμερα η Τήνος ανήμερα της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, με τον εορτασμό να γίνεται με διαφορετικό τρόπο από ό,τι έχουμε συνηθίσει έως τώρα, λόγω κοροναϊού