Γροιλανδία

Νοτιοανατολικά της Γροιλανδίας βρίσκονται ο Ατλαντικός ωκεανός και η Ισλανδία, ανατολικά η Γροιλανδική θάλασσα, βόρεια ο Αρκτικός ωκεανός και δυτικά ο κόλπος Μπάφιν και ο Καναδάς. Η Γροιλανδία είναι το μεγαλύτερο νησί και η μεγαλύτερη εξαρτώμενη περιοχή του κόσμου με βάση την έκταση. Περίπου το 81% της έκτασής της καλύπτεται με πάγο. Από τις 21 Ιουνίου του 2009 η κυβέρνηση της Γροιλανδίας έχει μεγαλύτερη αυτονομία από τη Δανία με περισσότερες αρμοδιότητες και δικαίωμα εκμετάλλευσης των πλούσιων φυσικών πόρων του εδάφους της.

Η Γροιλανδία βρίσκεται κατά το μεγαλύτερο μέρος στα βόρεια του Αρκτικού κύκλου και χωρίζεται από το Καναδικό Αρκτικό αρχιπέλαγος στα δυτικά από το Στενό του Ντέιβις και τον κόλπο του Μπάφιν, και από την Ισλανδία στα ανατολικά από τον Πορθμό της Δανίας. Τα 9/10 του εδάφους της είναι σκεπασμένα με ένα παχύ στρώμα πάγου, που έχει πάχος από 300 μ. στην περιφέρεια ως 3.000 μ. στο εσωτερικό. Αποτελεί ένα συνεχόμενο οροπέδιο με πολλές κορυφές, από τις οποίες μερικές ξεπερνούν τα 2.000 μ.

Η ψηλότερη κορυφή των βουνών Γουότκιν, στο νοτιοανατολικό τμήμα, φτάνει τα 3.720 μ. και των βουνών Φόρελ, στο ανατολικό τμήμα, τα 3.385 μ. Μόνο η νοτιοδυτική και νοτιοανατολική παραλιακή ζώνη δε σκεπάζονται από πάγους. Είναι η μόνη ελεύθερη και κατοικημένη έκταση, γυμνή όμως, με πολλά βράχια, φιόρδ και νησάκια. Φιόρδ σχηματίζονται σε όλες τις ακτές της. Πολλά από αυτά προχωρούν σε μεγάλο βάθος μέσα στην ξηρά. Συχνά όγκοι πάγου πέφτουν στα νερά των φιόρδ και παρασύρονται από τα θαλάσσια ρεύματα, ενώ πολυάριθμοι ποταμοί χύνονται στις ακτές ή σχηματίζουν λίμνες, συχνά μεγάλες, στο εσωτερικό.

Το κλίμα της είναι πολικό, με διαφορές από περιοχή σε περιοχή. Δέχεται επιδράσεις από τα θαλάσσια ρεύματα και συχνά πλήττεται από φοβερές θύελλες. Το καλοκαίρι είναι σύντομο και ο χειμώνας διαρκεί εννέα μήνες. Τους καλοκαιρινούς μήνες, συχνά η θερμοκρασία ξεπερνάει τους 10 °C, αλλά με το που πέφτει η νύχτα, έχει γύρω στους 5-6 °C. Αρκετές φορές κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού έχει χιονοπτώσεις, και πολύ συχνά ομίχλη, κυρίως τις πρωινές ώρες

. Η πολική νύχτα στη Βόρεια Γροιλανδία διαρκεί πέντε μήνες.Η χαμηλότερη θερμοκρασία που παρατηρήθηκε ποτέ στην Γροιλανδία είναι -60 °C. 96 πολικοί επιστήμονες της ερευνητικής κοινοπραξίας IMBIE (Ice Sheet Mass Balance Inter-comparison Exercise) από 50 επιστημονικούς φορείς, με επικεφαλής τον καθηγητή Άντριου Σέφερντ του βρετανικού Πανεπιστημίου του Λιντς, αποκαλύπτουν σε μια νέα μεγάλη διεθνής επιστημονική έρευνα ότι η Γροιλανδία έχει χάσει 3,8 τρισεκατομμύρια τόνους πάγου από το 1992, αρκετούς για να ανέβουν τα επίπεδα της θάλασσας παγκοσμίως κατά σχεδόν 11 χιλιοστά (συγκεκριμένα 1,06 εκατοστά). Ο ρυθμός απώλειας των πάγων αυξήθηκε από 33 δισεκατομμύρια τόνους ετησίως κατά μέσο όρο στη δεκαετία του 1990, σε 254 δισεκατομμύρια τόνους ετησίως στην τελευταία δεκαετία.

Κύρια οικονομική δραστηριότητα των κατοίκων είναι η αλιεία. Η επεξεργασία των ψαριών αποτελεί επίσης σημαντική βιομηχανική δραστηριότητα. Κύρια αλιευτικά προϊόντα είναι οι γαρίδες, οι πληθυσμοί των οποίων όμως τα τελευταία χρόνια παρουσιάζουν μείωση[7], ενώ την δεκαετία του 1960 είχε γνωρίσει για κάποιο διάστημα αύξηση και η βιομηχανία επεξεργασίας μπακαλιάρου. Λίγοι κάτοικοι ασχολούνται στις νοτιοδυτικές ακτές με τις περιορισμένες καλλιέργειες και εκτρέφονται λίγα βοοειδή, πρόβατα και πουλερικά.

Η Γροιλανδία ήταν η κύρια χώρα παραγωγής φυσικού κρυολίθου, ο οποίος χρησιμοποιείται στη μεταλλουργία του αλουμινίου, αλλά στη δεκαετία του 1970 τα αποθέματα εξαντλήθηκαν. Η Γροιλανδία παρήγαγε μόλυβδο και ψευδάργυρο, αλλά και αυτά εξαντλήθηκαν τη δεκαετία του 1990. Υπάρχουν επίσης κοιτάσματα χρυσού, ουρανίου και λιθάνθρακα.

• Στην Γροιλανδία υπάρχουν, σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες, κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου. Στα εδάφη της επίσης βρίσκονται μεγάλα κοιτάσματα σπάνιων γαιών.
• Τόσο η παραγωγή πετρελαίου όσο και αυτή του φυσικού αερίου δεν είναι σε προχωρημένο επίπεδο, ενώ εκφράζονται διάφορες αντιρρήσεις σε αυτήν για περιβαλλοντολογικούς και πολιτιστικούς λόγους.
• Παράλληλα, υπάρχει πρόβλημα με την εκμετάλλευση του ουρανίου και των σπάνιων γαιών (τα κοιτάσματα τους περιέχουν ουράνιο), καθώς ο νόμος που ισχύει στην Γροιλανδία δεν επιτρέπει την εξόρυξη ουρανίου, αν και έχουν γίνει συζητήσεις για σχετικές τροποποιήσεις τα τελευταία χρόνια.
• Το εξαγωγικό εμπόριο αφορά ορυκτά, αλίπαστα ψάρια, ιχθυέλαια κ.ά. Εισάγονται τρόφιμα, υφάσματα, καύσιμα, μηχανές και άλλα βιομηχανικά είδη.