Γεννήθηκε το 1960 στο Ρότερνταμ της Ολλανδίας και μεγάλωσε στο Λονδίνο, όπου εργαζόταν ο ναυπηγός πατέρας του Στέφανος Τσακαλώτος. Από την πλευρά του πατέρα του κατάγεται από παλιά οικογένεια της Πρέβεζας. Παππούς ήταν ο γυμνασιάρχης Ευκλείδης Τσακαλώτος, ενώ ξάδερφος του παππού του ήταν ο στρατηγός Θρασύβουλος Τσακαλώτος. Φοίτησε στο κολέγιο του Ήτον και σπούδασε οικονομικά και πολιτικές επιστήμες στα πανεπιστήμια του Σάσσεξ και της Οξφόρδης.
Δίδαξε στο πανεπιστήμιο του Κεντ στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, στο οποίο είναι τακτικός καθηγητής από το 2010.Είναι νυμφευμένος με την Σκωτσέζα οικονομολόγο Χέδερ Γκίμπσον, διευθύντρια του Τμήματος Ερευνών της Τράπεζας της Ελλάδος και έχουν αποκτήσει τρία παιδιά.
Ήταν υποψήφιος βουλευτής Πρεβέζης με το Συνασπισμό στις εκλογές του 2004, όμως εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής Β΄ Αθηνών με τον ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές του Μαΐου 2012, και επανεξελέγη τον Ιούνιο του 2012, καθώς και τον Ιανουάριο και τον Σεπτέμβριο του 2015. Στην κυβέρνηση Τσίπρα του Ιανουαρίου 2015 διορίστηκε Αναπληρωτής Υπουργός Εξωτερικών με αρμοδιότητα στις Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις.
Επίσης, ήταν επικεφαλής της ομάδας διαπραγμάτευσης της Ελλάδας με τους οικονομικούς εταίρους για την διευθέτηση του ελληνικού χρέους. Ορκίστηκε Υπουργός Οικονομικών στις 6 Ιουλίου 2015 μετά την παραίτηση του προκατόχου του Γιάνη Βαρουφάκη. Παρέμεινε στη θέση αυτή έως τις 28 Αυγούστου 2015. Στις 23 Σεπτεμβρίου 2015 ανέλαβε ξανά τα καθήκοντα του Υπουργού Οικονομικών στην κυβέρνηση Τσίπρα του Σεπτεμβρίου 2015, θέση που διατήρησε έως τις 9 Ιουλίου 2019. Στις εκλογές του 2019 εξελέγη βουλευτής Β1′ Βόρειου Τομέα Αθηνών. Στις 18 Ιουλίου 2019 ορίστηκε τομεάρχης Οικονομικών της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ. Είναι μέλος της Πολιτικής Γραμματείας και της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ.
Τσακαλώτος για πρόταση Κομισιόν: «Οι τελευταίες εξελίξεις συνηγορούν υπέρ ενός πιο θαρραλέου προγράμματος «γέφυρα», όπως αυτό που έχει προτείνει ο ΣΥΡΙΖΑ στο Μένουμε Όρθιοι 2» αναφέρει ο πρώην υπουργός οικονομικών.
Βαρουφάκης κατά Τσακαλώτου: Ο γενικός γραμματέας του ΜέΡΑ 25 επιτέθηκε στον πρώην υπουργό Οικονομικών.
Σταϊκούρας σε ΣΥΡΙΖΑ: Τη δίκη του απάντηση στις προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ για την αντιμετώπιση της κρίσης δίνει ο υπουργός Οικονομικών.
Αλέξης Τσίπρας - Μένουμε όρθιοι ΙΙ: Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης θα παρουσιάσει τις θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ για την επόμενη μέρα και τη νέα κανονικότητα.
Η κυβέρνηση μοιράζει λεφτά και η αντιπολίτευση ζητάει να δοθούν περισσότερα. Ο Σπύρος Γκουτζάνης από το blog του στο pagenews.gr αναρωτιέται πως είναι αυτός που θα πληρώσει στο τέλος τον λογαριασμό.
Δημοσκόπηση ProRata: Αυτά είναι τα αποτελέσματα της δημοσκόπησης.
Ευκλείδης Τσακαλώτος: Ο πρώην υπουργός Οικονομικών σε συνέντευξή του τόνισε ότι η κυβέρνηση ξέχασε όλες τις προεκλογικές δεσμεύεις για την μεσαία τάξη.
Ο Σπύρος Γκουτζάνης θεωρεί ότι η κυβέρνηση θέλει να δείχνει μια εξωραϊσμένη εικόνα της πραγματικότητας και αρθρογραφεί στο blog του στο pagenews.gr για την κατάσταση στην οποία θα βρεθεί η ελληνική οικονομία την επόμενη μέρα της πανδημίας του κορωνοϊού.
Αλέξης Τσίπρας: «Η κυβέρνηση οφείλει να κάνει οτιδήποτε χρειαστεί για να στηρίξει τον Πολιτισμό και τους ανθρώπους του», γράφει σε ανάρτησή του στο Facebook ο Αλέξης Τσίπρας.
