Ναντίμ Ζαχάουι: Η άνοδος και η πτώση του πρώτου κουρδικής καταγωγής βουλευτή Συντηρητικών

Ναντίμ Ζαχάουι: Η άνοδος και η πτώση του πρώτου κουρδικής καταγωγής βουλευτή Συντηρητικών

Πηγή: The Guardian

Η θεαματική άνοδος και πτώση του πρόσφυγα από το Ιράκ, που έφτασε στα ανώτερα κυβερνητικά κλιμάκια της Βρετανίας

Για πολλούς, η ιστορία του Νταντίμ Ζαχάουι συνοψίζεται σημειολογικά στο γεγονός ότι έχει ως εκλογική του περιφέρεια το Στράτφορντ, τη γενέτειρα του Σαίξπηρ.

View this post on Instagram

A post shared by Your Private Chauffeur (@redbearservices)

Από εκεί ξεκίνησε το 2010 την καριέρα του στην πολιτική σκηνή της Βρετανίας ως ο πρώτος κουρδικής καταγωγής Βρετανοϊρακινός που εξελέγη βουλευτής με τους Συντηρητικούς. Περιείχε, δε, όλα τα στοιχεία δολοπλοκίας και δράματος, μέχρι που παύθηκε την περασμένη Κυριακή από πρόεδρος των κυβερνώντων Τόρις και υπουργός άνευ χαρτοφυλακίου στην κυβέρνηση Σούνακ.

Η άνοδος του Ζαχάουι ήταν τόσο ηχηρή, όσο έμελλε τελικά να γίνει και η πτώση του.

Αιτία: η «σοβαρή παραβίαση του υπουργικού κώδικα» σχετικά με τις φορολογικές του υποθέσεις.

Κατά πολλούς, ήταν το πλήρωμα του χρόνου για το μεγαλύτερο έως τώρα σκάνδαλο με το οποίο έχει συνδεθεί το όνομα του Ζαχάουι, ενός από τους πλουσιότερους σήμερα βουλευτές της Βρετανίας.

Αν και ξέσπασε προ ημερών, μετρά μήνες.

Αφορά σε υπόθεση φοροδιαφυγής μέσω offshore κατά την πώληση μεριδίου μετοχών στην εταιρεία δημοσκοπήσεων YouGov, της οποίας ήταν συνιδρυτής.

Αφορά επίσης στις μεθοδεύσεις του για την επίτευξη ευνοϊκού διακανονισμού με την εφορία το περασμένο καλοκαίρι, κατά το δίμηνο που ήταν υπουργός Οικονομικών -άρα επικεφαλής των αρχών που τον ερευνούσαν.

Αρχικά ο Ζαχάουι φάνηκε να… ξεμπερδεύει με την καταβολή συνολικά 5 εκατομμυρίων λιρών σε οφειλόμενους φόρους, τόκους και πρόστιμο.

Μέχρι πρότινος το κρατούσε μυστικό -αν και παραμένει άγνωστο πόσοι και ποιοι στη Ντάουνινγκ Στριτ γνώριζαν την υπόθεση.

Λοιδόρησε ως συκοφάντες δημοσιογράφους και όσους την ερευνούσαν, απειλώντας ακόμη και με μηνύσεις.

Απτόητος μάλιστα διεκδίκησε τον Σεπτέμβριο την ηγεσία των Τόρις και, μαζί με αυτή, την πρωθυπουργία της Βρετανίας.

«Κεφαλαιοποίησε» τις πολιτικές ισορροπίες, με τον διορισμό του στην προεδρία του κόμματος και μια υπουργική θέση άνευ χαρτοφυλακίου.

Μέχρι που ο νέος πρωθυπουργός Ρίσι Σούνακ αναγκάστηκε, εν μέσω αποκαλύψεων στον Τύπο και κατακραυγής, να τον «ξηλώσει».

Μέχρι να συμβούν όλα αυτά, ο Ναντίμ Ζαχάουι θεωρούνταν ένας από τους πιο αξιόλογους πολιτικούς της γενιάς του, με μια ιδιαίτερη ιστορία.

Γεννημένος στο Ιρακινό Κουρδιστάν, μέλος επιφανούς οικογένειας Κούρδων, έφτασε πρόσφυγας στην Αγγλία το 1978, σε ηλικία 11 ετών, όταν οι δικοί του διέφυγαν από το καθεστώς του Σαντάμ Χουσεΐν.

View this post on Instagram

A post shared by PMP Magazine (@pmpmagazine)

Ο παππούς υπήρξε διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας του Ιράκ και ο πατέρας του ήταν επιχειρηματίας, που τα «έσπασε» τότε με το πανίσχυρο κόμμα Μπάαθ.

Φτάνοντας στο Λονδίνο, το «αγόρι από τη Βαγδάτη» -όπως τιτλοφορεί τα απομνημονεύματά του ο Ζαχάουι, που πρόκειται να κυκλοφορήσουν αργότερα φέτος- αντιμετώπισε μεγάλες δυσκολίες.

Δεν ήξερε αγγλικά και στο σχολείο πάσχιζε στην αρχή να τα βγάλει πέρα.

Δεν το έβαλε κάτω. Σπούδασε Χημική Μηχανική. Γρήγορα όμως τον κέρδισαν η πολιτική και οι business.

Άρχισε με το λιανεμπόριο, διανέμοντας σε εμπορικές αλυσίδες μπλουζάκια και εμπορεύματα Teletubbies, όταν η παιδική σειρά ήταν στα πάνω της στη Βρετανία.

Παράλληλα άρχισε να ασχολείται με την τοπική αυτοδιοίκηση, υπηρετώντας για 12 χρόνια ως δημοτικός σύμβουλος στο Γουάντσγουορθ στο νοτιοδυτικό Λονδίνο.

Περί τα τέλη της δεκαετίας του 1990, άρχισε να εργάζεται για τον Τζέφρι Άρτσερ: βουλευτή των Τόρις, πρώην αντιπρόεδρο του κόμματος και τότε υποψήφιο δήμαρχο Λονδίνου, σε μια προεκλογική εκστρατεία που κατέληξε σε σκάνδαλο και δύο χρόνια αργότερα στη φυλάκιση του λόρδου-πολιτικού για ψευδορκία.

Ήταν σε εκείνη την καμπάνια που ο Ζαχάουι γνώρισε τον μετέπειτα συνιδρυτή της YouGov, τον συντηρητικό Στέφαν Σαίξπηρ. Ένα εγχείρημα που τον έκανε πολυεκατομμυριούχο, αλλά και φοροφυγά.

Μετέφερε το μετοχικό του μερίδιο (42,5%) στην Balshore Investments Ltd, μια οικογενειακή offshore στο Γιβραλτάρ, με επικεφαλής τον πατέρα του, Χάριθ Ναντίμ αλ-Ζαχάουι.

Μεταξύ 2006 και 2018, πούλησε τις μετοχές του στην εταιρεία έναντι 27 εκατομμυρίων λιρών, χωρίς να πληρώσει τότε φόρο στο βρετανικό δημόσιο ούτε μια πένα τσακιστή…

Σε μια περίοδο που η YouGov εξελισσόταν στην «κότα με τα χρυσά αυγά», οι Ζαχάουι είχαν στρέψει με έντονο ενδιαφέρον το βλέμμα τους και πάλι στο Ιράκ, μετά την αμερικανο-βρετανική εισβολή του 2003.

Ο όμιλος Al-Zahawi του πατέρα Ζαχάουι -σήμερα γνωστός ως Iraq Projects Business Development (IPBD)- σύναψε γρήγορα σύμβαση για την παροχή υπηρεσιών καθαρισμού, επιμελητείας και υποστήριξης στη νέα προσωρινή κυβέρνηση στη Βαγδάτη υπό την ηγεσία των ΗΠΑ.

Αφότου δε ο υιός Ζαχάουι εξελέγη βουλευτής στη Βρετανία, το 2010, άρχισε να συσφίγγει τις σχέσεις με τους Μπαρζανί, μια από τις δύο κυρίαρχες πολιτικές δυναστείες στο πετρελαιοπαραγωγό Ιρακινό Κουρδιστάν.

Ίδρυσε μάλιστα μαζί με τη σύζυγό του, Λάνα Σαΐμπ, την Zahawi & Zahawi Ltd παρέχοντας με το αζημίωτο συμβουλές σε πετρελαϊκές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην περιοχή.

Το 2013 έγινε μεγαλομέτοχος στην αγγλο-τουρκική ενεργειακή εταιρεία Genel Energy, η οποία εκμεταλλευόταν κοίτασμα στο Βόρειο Ιράκ.

Μέχρι τον Ιούλιο του 2015, είχε αναλάβει επίσης επικεφαλής στρατηγικής στην Gulf Keystone, με έδρα τις Βερμούδες, που διαχειριζόταν ένα από τα μεγαλύτερα κοιτάσματα πετρελαίου στο Βόρειο Ιράκ.

Μέχρι την αποχώρησή του από αυτό το ρόλο, το 2017, ο Ζαχάουι είχε βάλει στην τσέπη πάνω από 1,3 εκατομμύρια λίρες.

Με αυτά και με άλλα, η περιουσία του Ναντίμ Ζαχάουι εκτιμάται ότι αγγίζει συνολικά τα 100 εκατομμύρια λίρες.

Σε αυτή συμπεριλαμβάνονται μια πολυτελής έπαυλη στη συνοικία Μπελγκράβια -από τις ακριβότερες του Λονδίνου- και μια εξοχική βίλα στο Στράτφορντ.

Το 2013, μάλιστα, ο Ζαχάουι είχε επιχειρήσει να περάσει ως βουλευτικά έξοδα έναν λογαριασμό ενέργειας στο εξοχικό του, ύψους περίπου 6.000 λιρών, που όπως τελικά αποδείχθηκε ήταν για την θέρμανση των… στάβλων.

Όταν το 2018 η τότε πρωθυπουργός των Συντηρητικών, Τερέζα Μέι, τον διόρισε υφυπουργό Παιδείας, ο Ζαχάουι πούλησε -σκανδαλωδώς, όπως μετέπειτα προέκυψε- το μερίδιό του στην YouGov.

Μεταβίβασε επίσης στη σύζυγό του το 50% των μετοχών που είχε στη Zahawi & Zahawi Ltd, η οποία πλέον ασχολείται κυρίως με εμπορικά ακίνητα. Σήμερα βρίσκεται στο επίκεντρο έτερου εκκολαπτόμενου σκανδάλου με ακάλυπτα δάνεια, ύψους 30 εκατομμυρίων λιρών…

Όταν ο διάδοχος της Μέι στην Ντάουνινγκ Στριτ, Μπόρις Τζόνσον, διόρισε τον Ζαχάουι υφυπουργό Επιχειρήσεων, Ενέργειας και Βιομηχανικής Στρατηγικής, το όνομά του ενεπλάκη στο σκάνδαλο της εταιρείας χρηματοοικονομικών υπηρεσιών Greensill Capital.

Ήταν ακόμη σε αυτό το πόστο όταν προέκυψε η πανδημία της COVID-19 και ένας από τους αποδέκτες μηνυμάτων από τον πρώην πρωθυπουργό της Βρετανίας και των Τόρις, Ντέιβιντ Κάμερον, τότε σύμβουλο της εταιρείας.

Ζητούμενο ήταν η Greensill -σήμερα σε καθεστώς χρεοκοπίας- να μπορεί να εκδίδει δάνεια σε επισφαλείς οντότητες, χρησιμοποιώντας τα κυβερνητικά μέτρα στήριξης της οικονομίας έναντι της COVID-19. Με τα λεφτά των φορολογουμένων δηλαδή…

Ο Ζαχάουι αρνείτο πεισματικά ότι είχε εμπλακεί με οποιοδήποτε τρόπο στην υπόθεση. Από μετέπειτα έρευνες για το σκάνδαλο προέκυψε ότι είχε ανταλλάξει μηνύματα με τον Κάμερον και άλλους εμπλεκόμενους. Είχαν ωστόσο διαγραφεί από το κινητό του…

Στο μεσοδιάστημα, υπό την πρωθυπουργία του παλιού φίλου του Μπόρις Τζόνσον, η πολιτική καριέρα του Ζαχάουι είχε απογειωθεί, αναλαμβάνοντας το κομβικό πόστο του υπουργού αρμόδιου για τα εμβόλια κατά της COVID-19 εν μέσω πανδημίας.

Στο βιογραφικό του προσέθεσε τα υπουργεία Παιδείας και Οικονομικών, μέχρι να καλέσει τελικά τον Τζόνσον να παραιτηθεί, έχοντας και ο ίδιος βλέψεις για τη διαδοχή του στην Ντάουνινγκ Στριτ, μέσα από τις εσωκομματικές εκλογές τον περασμένο Σεπτέμβριο.

Όπως προκύπτει τώρα, βρισκόταν υπό φορολογικό έλεγχο από τον Απρίλιο του 2021, καταλήγοντας σε διακανονισμό μόλις τον περασμένο Αύγουστο, λίγο πριν λήξει η σύντομη θητεία του στο υπουργείο Οικονομικών.

Ως υποψήφιος ηγέτης των Τόρις και πρωθυπουργός, υποσχόταν μείωση των φόρων. Αποκλείστηκε μετά τον πρώτο γύρο της εσωκομματικής διαδικασίας.

Διορίστηκε πρόεδρος των Τόρις από τον νικητή της κούρσας, Ρίσι Σούνακ, παρά το ότι φέρεται ότι είχε λάβει προειδοποιήσεις να μην το κάνει.

Τρεις μήνες μετά τον διορισμό του, ο Σούνακ απέλυσε τον Ζαχάουι. Ο τελευταίος, στην απαντητική επιστολή του, χαρακτήρισε «προνόμιο ζωής» το ότι υπηρέτησε στην κυβέρνηση.

«Έφτασα σε αυτή τη χώρα φεύγοντας από τη δίωξη και δεν μιλούσα αγγλικά. Εδώ, έχτισα μια επιτυχημένη επιχείρηση και υπηρέτησα σε μερικά από τα υψηλότερα αξιώματα της κυβέρνησης», έγραψε. «Πιστεύω ότι σε καμία άλλη χώρα δεν θα ήταν δυνατή η ιστορία μου. Επιβεβαιώνει την πίστη μου στο μεγαλείο και τη συμπόνια του έθνους μας».

Διαβάστε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο

ΚΑΤΕΒΑΣΤΕ ΤΟ APP ΤΟΥ PAGENEWS PAGENEWS.gr - App Store PAGENEWS.gr - Google Play