Τη μετατροπή της Θράκης σε κόμβο μεταφοράς φυσικού αερίου και ηλεκτρικού ρεύματος στην περιοχή των Βαλκανίων αλλά ακόμη και στην Ανατολική Ευρώπη φέρνουν πέντε μεγάλες επενδύσεις.
Μάλιστα, για μία εξ αυτών, σήμερα στις 11 το πρωί έχει προγραμματιστεί τελετή εγκαινίων για την έναρξη υλοποίησης. Επρόκειτο να παραστεί και να χαιρετίσει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. Ο λόγος για τη «Μονάδα Ηλεκτροπαραγωγής Αλεξανδρούπολης» στη ΒΙ.ΠΕ του ακριτικού νομού της χώρας, του Έβρου. Επένδυση που υλοποιούν οι ΔΕΗ, ΔΕΠΑ ΕΜΠΟΡΙΑΣ και Damco Energy.
Έβρος και Ροδόπη, δύο γεωστρατηγικής σημασίας περιοχές της Ελλάδας, εξελίσσονται σε πύλες εισόδου ενεργειακών πόρων των Βαλκανίων αποτελώντας τόσο για τις χώρες αυτές όσο και για κάποιες της Ανατολικής Ευρώπης, εναλλακτικές εναλλακτικές πηγές μεταφοράς φυσικού αερίου και ρεύματος.
Πέντε επενδύσεις, δύο μονάδες ηλεκτροπαραγωγής με καύσιμο το φυσικό αέριο, ένα FSRU (πλωτή μονάδα αποθήκευσης και αεριοποίησης LNG) καθώς ο εν λειτουργία αγωγός αερίου IGB, αναβαθμίζουν τους δύο ακριτικούς νομούς της χώρας.
Οι τοποθετήσεις των επενδυτών είναι επίσης στρατηγικής σημασίας.
Το έργο που εγκαινιάζεται σήμερα στην Αλεξανδρούπολη είναι η μονάδα ηλεκτροπαραγωγής ισχύος 840 MW.
Στο πρώτο τρίμηνο του 2023 ξεκινούν οι εργασίες κατασκευής της.
Την άδεια της μονάδας είχε πάρει η Damco Energy του ομίλου Κοπελούζου και όπως ανακοινώθηκε στην εταιρεία «Ηλεκτροπαραγωγή Αλεξανδρούπολης» εισήλθαν με 51% η ΔΕΗ, με 29% η ΔΕΠΑ Εμπορίας και η Damco διατηρεί το 20%. Η νέα μονάδα που θα παίρνει αέριο και από το FSRU της Αλεξανδρούπολης θα είναι έτοιμη το 2025.
ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – MOTOR OIL
Οι βαλκανικές χώρες είναι ελλειμματικές σε ηλεκτρική ενέργεια και φυσικό αέριο, μετά τη διακοπή παροχής του καυσίμου από τη Ρωσία. Η ανάπτυξη των έργων καταστούν τις εταιρείες που επενδύουν σε αυτά σε καθοριστικούς ρυθμιστές της μεταφοράς των ενεργειακών πόρων.
Σε ό,τι αφορά το φυσικό αέριο εκτιμάται πως μόνο οι βαλκανικές χώρες έχουν ανάγκη 11 δις. κυβικών μέτρων φυσικού αερίου ετησίως αν κόψουν την εισαγωγή του καυσίμου από τη Gazprom. Οι ποσότητες του καυσίμου, είναι επίσης δυνατόν μέσω διασυνδετήριων αγωγών, να φτάνουν ακόμη και στην Ουκρανία.
Ένα χρόνο νωρίτερα, το 2024, θα είναι σε θέση να λειτουργήσει η κοινή μονάδα των ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – MOTOR OIL ισχύος 877 MW στην Κομοτηνή. Πρόσφατα παρελήφθη και εγκαταστάθηκε ο αεριοστρόβιλος της Siemens Energy και οι εργασίες συνεχίζονται κανονικά. Το εργοστάσιο θα λειτουργεί και θα παράγει ρεύμα με φυσικό αέριο και βρίσκεται μία ανάσα από το ΕΣΦΑ και πλησίον του αγωγού IGB.
Και αυτή η μονάδα όπως και των ΔΕΗ – ΔΕΠΑ – Κοπελούζου είναι από τις πλέον αποδοτικές στην Ελλάδα. Το ύψος της επένδυσης αγγίζει τα 375 εκ. ευρώ.
FSRU Αλεξανδρούπολης:
Το έργο ύψους 380 εκ. ευρώ ξεκίνησε να κατασκευάζεται και ανήκει στην εταιρεία Gastrade.
Το FSRU, χωρητικότητας 153.500 κυβικών μέτρων LNG, θα συνδεθεί με το Εθνικό Σύστημα Μεταφοράς Φυσικού Αερίου της Ελλάδας με αγωγό μήκους 28 χλμ., μέσω του οποίου το αεριοποιημένο LNG θα προωθείται στις αγορές της Βαλκανικής και της Μολδαβίας και Ουκρανίας. Ο τερματικός σταθμός αναμένεται να λειτουργήσει στα τέλη του 2023, με τη συμβολαιοποιημένη δυναμικότητα αεριοποίησης να φθάνει ήδη μέχρι και το 50% της τεχνικής δυναμικότητάς των 5,5 δισ. κ.μ. ανά έτος.
FSRU Θράκης:
Ανήκει επίσης στην Gastrade και θα αναπτυχθεί επίσης στο Θρακικό Πέλαγος, ανοικτά της Αλεξανδρούπολης. Είναι πιθανό να λειτουργήσει το 2024. Το FSRU θα έχει ικανότητα αποθήκευσης 170.000 κ.μ. LNG και θα μπορεί να παραδώσει έως και 22,7 εκ. κ.μ. φυσικού αερίου ημερησίως ή 5,5 δισ. κ.μ. ετησίως.
IGB
Από τον Οκτώβριο ξεκίνησε και η εμπορική λειτουργία του αγωγού μεταφοράς φυσικού αερίου Ελλάδας – Βουλγαρίας μήκους 182 χλ. O IGB ξεκινά από την Κομοτηνή και καταλήγει στη Στάρα Ζαγκόρα. Στην ελληνική ακριτική πόλη συνδέεται με τον αγωγό TAP. Μεταφέρει ποσότητες αζέρικου αερίου προς την αγορά της Βουλγαρίας.
Τον IGB διαχειρίζεται η κοινοπραξία ICGB. Μέτοχοι είναι η Bulgarian Energy Holding (50%) και η ΥΑΦΑ Ποσειδών (50%) στην οποία μετέχουν η ΔΕΠΑ ΔΙΕΘΝΩΝ ΕΡΓΩΝ και η Edison.