ΔΥΠΑ: Eισοδηματικά κριτήρια θα εφαρμόζονται εφεξής στις παροχές

Επίδομα ανεργίας, ψηφιακή κάρτα ανεργίας και κριτήρια αλά επίδομα θέρμανσης προβλέπονται από τις αλλαγές στις παροχές σε ανέργους που ξεκινούν να εφαρμόζονται από τη ΔΥΠΑ. Σημειώνεται ότι για όσους είναι εγγεγραμμένοι στο νέο Ψηφιακό Μητρώο ΔΥΠΑ για χρονικό διάστημα άνω των 12 μηνών, τα βοηθήματα, παροχές και διευκολύνσεις που έχει θεσπίσει η Πολιτεία θα καταβάλλονται πλέον με τα εκάστοτε εισοδηματικά (όχι τα περιουσιακά) κριτήρια που εφαρμόζονται για την χορήγηση του επιδόματος θέρμανσης τα οποία είναι:

– οικογενειακό εισόδημα έως 16.000 ευρώ για άγαμους, σε κατάσταση χηρείας, εν διαστάσει,

– οικογενειακό εισόδημα έως 24.000 ευρώ για έγγαμους ή μέρη συμφώνου συμβίωσης προσαυξανόμενο κατά 3.000 ευρώ για κάθε παιδί

– οικογενειακό εισόδημα έως 27.000 ευρώ για μονογονείς, συν επιπλέον 3.000€ για κάθε παιδί μετά το πρώτο

Σημειώνεται ότι σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν παρουσιαστεί, ένας στους τρεις μακροχρόνια ανέργους είναι εγγεγραμμένοι στα μητρώα της ΔΥΠΑ για περισσότερα από 5 χρόνια ενώ 40.000 άτομα που είναι εγγεγραμμένα στο μητρώο για περισσότερο από ένα χρόνο, έχουν ετήσιο εισόδημα πάνω από 20.000 ευρώ. Από αυτούς:

– οι 13.000 έχουν εισόδημα πάνω από 30.000 ευρώ

– περισσότεροι από 15.000 είναι εγγεγραμμένοι στο μητρώο για πάνω από 5 χρόνια

– 1.232 με εισόδημα πάνω από 30.000 ευρώ είναι εγγεγραμμένοι στο μητρώο για πάνω από 10 χρόνια.

Επιπλέον, υπάρχουν περιπτώσεις ατόμων που παραμένουν ακόμα και 20 χρόνια εγγεγραμμένοι, ενώ δηλώνουν εισοδήματα 50.000, 60.000 ή ακόμα και 100.000 ευρώ ετησίως και διαμένουν σε ακριβές περιοχές. Εξάλλου είναι γεγονός ότι ενώ μειώνεται σταθερά η ανεργία, δεν μειώνονται αντίστοιχα οι εγγεγραμμένοι στο μητρώο της ΔΥΠΑ.

Οι παροχές και τα ωφελήματα στα οποία θα  εφαρμόζονται στο εξής τα νέα εισοδηματικά κριτήρια για τους άνω των 12 μηνών ανέργους, καθώς και εκείνα που θα συνεχίσουν αν αποδίδονται χωρίς εισοδηματικά κριτήρια είναι τα εξής:

Η διασταύρωση του εισοδήματος και της οικογενειακής κατάστασης θα γίνεται από την ΔΥΠΑ αυτεπάγγελτα κάθε χρόνο. Η διασταύρωση γίνεται αυτόματα από την ΔΥΠΑ με διασύνδεση του Ψηφιακού Μητρώου με την Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης.

Ο νόμος 4921/2022 προβλέπει ρητά ότι οι πόροι που εξοικονομούνται από την εφαρμογή των εισοδηματικών κριτηρίων κατευθύνονται υποχρεωτικά σε άλλες δράσεις προστασίας των αναζητούντων εργασία.

Επισημαίνεται ότι η εξαίρεση από τις παροχές δεν σημαίνει διαγραφή από το Ψηφιακό Μητρώο ΔΥΠΑ ούτε εξαίρεση από τις λοιπές υπηρεσίες (συμβουλευτικής, κατάρτισης, επιδοτούμενες θέσεις εργασίας κ.λπ.) που παρέχει η ΔΥΠΑ στους αναζητούντες εργασία.

Σημειώνεται ακόμη ότι για παροχές από άλλους φορείς του Δημοσίου ή ιδιωτικού τομέα σε εγγεγραμμένους στο Ψηφιακό Μητρώο της ΔΥΠΑ (όπως το Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο ρεύματος, η έκπτωση/απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ, το επίδομα θέρμανσης) εξακολουθεί να ισχύει το κατά περίπτωση πλαίσιο. Η υπαγωγή στη νομοθεσία για ρυθμίσεις δανείων, προβλέπεται ήδη από τη νομοθεσία ότι κρίνεται από τα Δικαστήρια ενώ παροχές από Δήμους, επιχειρήσεις κ.λπ., που δεν ρυθμίζονται από τη νομοθεσία, δεν επηρεάζονται.

Αντίστοιχα, οι υπόλοιπες ρυθμίσεις που εισάγονται για την αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων είναι:

Ψηφιακά Εργαλεία

Πρόκειται για την Ψηφιακή Κάρτα ΔΥΠΑ και το Ψηφιακό Ατομικό Σχέδιο Δράσης, που τίθενται στη διάθεση των ανέργων μέσω του Ψηφιακού Μητρώου ΔΥΠΑ και  περιορίζουν τις γραφειοκρατικές διαδικασίες, διευκολύνοντας την αναζήτηση και εύρεση εργασίας που ανταποκρίνεται στην προϋπηρεσία, τις δεξιότητες, τις ανάγκες και τους στόχους τους.

Ψηφιακό Μητρώο ΔΥΠΑ: Το υφιστάμενο μητρώο του τέως ΟΑΕΔ αποκτά νέες ψηφιακές δυνατότητες. Με την απόφαση των υπουργών Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Κωστή Χατζηδάκη, και Επικρατείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κυριάκου Πιερρακάκη, διαπιστώνεται η μετάπτωση των υφιστάμενων μητρώων στο νέο Ψηφιακό περιβάλλον από 1ης Ιανουαρίου 2023. Οι εγγεγραμμένοι στα μητρώα θα μεταφερθούν αυτόματα στο Ψηφιακό Μητρώο χωρίς καμία δική τους ενέργεια. Στο εξής οι αναζητούντες εργασία θα εγγράφονται στο Ψηφιακό Μητρώο, κατόπιν αίτησής τους στο Πληροφοριακό Σύστημα της ΔΥΠΑ, μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (ΕΨΠ – gov.gr). Το Ψηφιακό Μητρώο περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, στοιχεία ταυτοποίησης και επικοινωνίας, προϋπηρεσία, βιογραφικό σημείωμα και επάγγελμα ή επαγγέλματα που αναζητούνται, πληροφορίες για το αν οι εγγεγραμμένοι δικαιούνται  και λαμβάνουν επίδομα ανεργίας ή άλλες παροχές και διευκολύνσεις, για την ύπαρξη ή μη ατομικού σχεδίου δράσης, καθώς και για τις προτάσεις που έγιναν από τη ΔΥΠΑ για κατάλληλες θέσεις εργασίας, για συμμετοχή σε προγράμματα απασχόλησης και δράσεις συνεχιζόμενης επαγγελματικής κατάρτισης.

Όπως σημειώνεται στην Απόφαση: «Το ψηφιακό προφίλ του εκάστοτε εγγεγραμμένου αναζητούντα εργασία στο Ψηφιακό Μητρώο Δ.ΥΠ.Α. λειτουργεί ως ο προσωπικός του λογαριασμός, στον οποίο συλλέγονται όλα τα ανωτέρω στοιχεία και πληροφορίες, αποτελώντας κατ’ ουσίαν ένα «βιογραφικό» του κατόχου του, που έχει ως απώτερο σκοπό να διευκολύνει την πρόσβασή του στην αγορά εργασίας και την ομαλή ένταξή του σε αυτή, προκειμένου να τελεσφορήσει η σύζευξη της προσφοράς και της ζήτησης στην αγορά εργασίας».

Ψηφιακή Κάρτα ΔΥΠΑ: Η κάρτα ανεργίας που υφίσταται σήμερα σε έντυπη μορφή καταργείται και αντικαθίσταται από την Ψηφιακή Κάρτα ΔΥΠΑ. Μέχρι το τέλος του έτους η Ψηφιακή Κάρτα ΔΥΠΑ θα είναι διαθέσιμη για ενεργοποίηση στο «πορτοφόλι» (wallet) του gov.gr (όπως η ταυτότητα και η άδεια οδήγησης). Η Κάρτα θα είναι διασυνδεδεμένη με το Ψηφιακό Μητρώο, ούτως ώστε οι κάτοχοι της Κάρτας με την επίδειξή της να αποδεικνύουν στους επιμέρους φορείς του Δημόσιου ή του ιδιωτικού τομέα ότι είναι δικαιούχοι των παροχών, επιδομάτων κ.λπ. που προβλέπονται κατά περίπτωση.

Ψηφιακό Ατομικό Σχέδιο Δράσης: Το Ψηφιακό Ατομικό Σχέδιο Δράσης καταρτίζεται από τον εργασιακό σύμβουλο της Δ.ΥΠ.Α. σε συνεργασία με τον αναζητούντα εργασία που είναι εγγεγραμμένος στο Ψηφιακό Μητρώο Δ.ΥΠ.Α. και συναποφασίζεται από αυτούς. Περιλαμβάνει τα προσωπικά χαρακτηριστικά, το επαγγελματικό προφίλ και τους επαγγελματικούς στόχους, καθώς και τις ενέργειες που πρέπει να κάνει ο αναζητών εργασία για να βρει δουλειά ενώ θα αναθεωρείται ανά εξάμηνο (στους 6,12 και 18 μήνες) εφόσον ο άνεργος δεν βρίσκει δουλειά. Με την σχετική Υπουργική Απόφαση προσδιορίζεται το πρότυπο Ψηφιακό ΑΣΔ, το οποίο επισυνάπτεται.

Διαγραφή από το μητρώο μετά από 3 αρνήσεις κατάλληλων θέσεων εργασίας

Η εγγραφή στο Ψηφιακό Μητρώο συνεπάγεται αμοιβαίες υποχρεώσεις για την ΔΥΠΑ και τους εγγεγραμμένους σε αυτό. Η μεν ΔΥΠΑ καταβάλλει τα επιδόματα που δικαιούνται, προτείνει θέσεις εργασίας και προγράμματα κατάρτισης, παρέχει συμβουλευτικές υπηρεσίες, συνδράμει στη σύνταξη του Ψηφιακού Ατομικού Σχεδίου Δράσης, κ.α., ο δε εγγεγραμμένος στο Ψηφιακό Μητρώο οφείλει να αναζητά ενεργά εργασία, να συμμετέχει στα προγράμματα κατάρτισης που του υποδεικνύει η ΔΥΠΑ, να αποδέχεται τις θέσεις εργασίας που του προτείνονται και να συνεργάζεται με τον εργασιακό σύμβουλο. Σύμφωνα με τον νόμο, η άρνηση τριών κατάλληλων θέσεων εργασίας (ως κατάλληλη ορίζεται η θέση που αντιστοιχεί στην επαγγελματική ειδικότητα, στις γνώσεις, δεξιότητες, ικανότητες, στα τυπικά και ουσιαστικά προσόντα, στους επαγγελματικούς στόχους και στον τόπο μόνιμης κατοικίας του αναζητούντος εργασία) συνεπάγεται διαγραφή από το Ψηφιακό Μητρώο για δύο χρόνια, ενώ η άρνηση συμμετοχής σε δράση κατάρτισης συνεπάγεται διαγραφή από το Ψηφιακό Μητρώο για έξι μήνες, παράλληλα με τη  διακοπή  καταβολής παροχών και για τις δύο περιπτώσεις. Οι ρυθμίσεις αυτές βασίζονται στις αντίστοιχες πρακτικές των υπηρεσιών Απασχόλησης ευρωπαϊκών χωρών (όπως η Αυστρία, το Βέλγιο, η Δανία, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιρλανδία, η Νορβηγία, η Σουηδία), ενεργοποιούν υφιστάμενη παλαιότερη νομοθεσία και αποσκοπούν στην πρόληψη φαινομένων κατάχρησης από όσους επωφελούνται από τις παροχές της ΔΥΠΑ χωρίς να αναζητούν εργασία.