H Kίνα είναι ο σημαντικότερος εταίρος για το λιμάνι του Αμβούργου. Το πρώτο εξάμηνο του 2022 έφτασαν εκεί περισσότερα από 1,3 εκατομμύρια εμπορευματοκιβώτια. Και επειδή το διεθνές λιμάνι της Γερμανίας γίνεται ολοένα και πιο σημαντικό για την κινεζική οικονομία ο κινεζικός ναυτιλιακός κολοσσός COSCO θέλει τώρα να αποκτήσει μερίδιο 35% του τερματικού σταθμού Τόλερορτ. Η διαχειρίστρια εταιρία του λιμανιού τάσσεται υπέρ της πώλησης.
Όμως στα μέσα Αυγούστου έγινε γνωστό ότι το υπουργείο Οικονομίας διατηρεί επιφυλάξεις για την επένδυση της COSCO στο λιμάνι του Αμβούργου. Σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων Reuters τα συγκυβερνώντα κόμματα στο Βερολίνο διαφωνούν για αν θα πρέπει να δώσουν την έγκρισή τους. Με άλλα λόγια διακυβεύεται ένας από τους πυλώνες του γερμανικού οικονομικού μοντέλου, το οποίο εδώ και δεκαετίες στηρίζεται στις οικονομικές σχέσεις με την Κίνα.
Από τη στιγμή που, με την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, αποκαλύφθηκε η εξάρτηση της Γερμανίας από το ρωσικό αέριο, μπαίνουν τώρα στο μικροσκόπιο οι ιδιαίτερα στενοί οικονομικοί δεσμοί Κίνας και Γερμανίας. Ποια στάση να κρατήσει το Βερολίνο έναντι της Κίνας, η οποία είναι σήμερα ο σημαντικότερος οικονομικός εταίρος της Γερμανίας και στην οποία δραστηριοποιούνται περίπου 5.000 γερμανικές εταιρίες;
Επενδύσεις 10 δισ. το πρώτο εξάμηνο του 2022
Στα τέλη Μαΐου ο υπουργός Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ αρνήθηκε να δώσει στην αυτοκινητοβιομηχανία VW εγγυήσεις του δημοσίου για επενδύσεις στην Κίνα. Ήταν μια πρωτοφανής απόφαση. Για δεκαετίες οι επιχειρηματικές δραστηριότητες των γερμανικών εταιρειών στην Κίνα είχαν την στήριξη του γερμανικού δημοσίου, το οποίο εγγυούνταν επενδύσεις και εξαγωγές.
Ο ειδικός σε ζητήματα Κίνας Τιμ Ρούλιγκ από την Γερμανική Εταιρία Εξωτερικής Πολιτικής DGAP, δηλώνει σχετικά με την αλλαγή πορείας της γερμανικής κυβέρνησης έναντι της Κίνας: «Αυτή η μέθοδος δεν αποκλείεται σύντομα να καθιερωθεί. Στο εγγύς μέλλον όσες γερμανικές εταιρείες αποσκοπούν σε επενδύσεις στην Κίνα θα το πράττουν με δική τους ευθύνη και δεν θα μπορούν πλέον να βασίζονται σε εγγυήσεις του δημοσίου».
Η αλλαγή στάσης του Βερολίνου δεν δείχνει ωστόσο να πτοεί τις γερμανικές εταιρίες. Σύμφωνα με μελέτη του Γιούργκεν Μάτες από το Γερμανικό Οικονομικό Ινστιτούτο IW, γερμανικές επιχειρήσεις επένδυσαν στην Κίνα το πρώτο εξάμηνο του 2022 περίπου 10 δισεκατομμύρια ευρώ. Πρόκειται για ποσό ρεκόρ. Οι επενδύσεις ωστόσο προέρχονται από λίγους μόνο οικονομικούς τομείς. Μελέτη του Rhodium Group που δημοσιεύθηκε στα μέσα Σεπτεμβρίου δείχνει ότι κυρίως αυτοκινητοβιομηχανίες και εταιρίες χημικών εξακολουθούν να αναζητούν πρόσβαση στην κινεζική αγορά. Οι τέσσερις γερμανικοί βιομηχανικοί κολοσσοί VW, BMW, Mercedes και BASF αντιπροσωπεύουν το ένα τρίτο των ευρωπαϊκών άμεσων επενδύσεων στην Κίνα, σημειώνουν οι συντάκτες της έκθεσης.
Το Βερολίνο στρέφεται σε άλλες ασιατικές χώρες
Σύμφωνα με πληροφορίες του Reuters, το γερμανικό υπουργείο Οικονομίας εξετάζει το πώς θα πείσει τις γερμανικές εταιρίες να στραφούν σε άλλες ασιατικές χώρες, αντί της Κίνας. Το Βερολίνο δεν θέτει ωστόσο μόνο εν αμφιβόλω κρατικές εγγυήσεις για επενδύσεις και εξαγωγές. Η γερμανική δημόσια Tράπεζα Ανασυγκρότησης KfW καλείται να εξετάσει την ενίσχυση της ροής πιστώσεων σε γερμανικές εταιρίες με δραστηριότητα σε χώρες όπως η Ινδονησία, περιορίζοντας ταυτόχρονα τα δάνεια σε επιχειρήσεις που επικεντρώνονται στην κινεζική αγορά.
Για πολλούς μάνατζερ η αλλαγή πορείας που επιδιώκει το υπουργείο Οικονομίας είναι υπερβολική. «Η κρατική χρηματοδότηση και η χορήγηση εγγυήσεων σε γερμανικές εταιρίες με δραστηριότητα στην Κίνα θα πρέπει να παραμείνει ως έχει», δήλωσε στο Reuters ο Φρίντολιν Στρακ, διευθύνων σύμβουλος της Επιτροπής Ασίας-Ειρηνικού APA της γερμανικής οικονομίας. Σύμφωνα με την APA, οι κινεζικές επενδύσεις θα πρέπει εκτός αυτού να εξακολουθήσουν να είναι ευπρόσδεκτες στη Γερμανία και την Ευρώπη. Ο Φρίντολιν Στρακ απέφυγε ωστόσο να πάρει θέση στην πρόθεση της COSCO να προχωρήσει σε μεγάλη επένδυση στο λιμάνι του Αμβούργου