Η επίσκεψη ενός υφυπουργού Εξωτερικών, αρμόδιου για θέματα Απόδημου Ελληνισμού, είναι πάντα μια ευκαιρία καταγραφής προβληματισμών, αναγκών αλλά και προοπτικών που ανοίγονται στους Έλληνες του εξωτερικού. Πρόκειται για ένα ενεργό κομμάτι του ελληνισμού διεσπαρμένο ανά τον κόσμο που εγκατέλειψε την πατρίδα του για να μεταναστεύσει στα δύσκολα χρόνια των δεκαετιών του 60 και του 70 αλλά και την προηγούμενη δεκαετία της κρίσης. Κάποιοι ήταν αυτοί που σκληρά εργαζόμενοι, έστελναν πολύτιμο συνάλλαγμα στην πατρίδα τους ζώντας σε μια προσωρινότητα, το ένα πόδι εδώ, το άλλο εκεί.
Αλλά ο κόσμος άλλαξε, η Ελλάδα μπήκε στην ΕΕ και το ευρώ και οι Έλληνες απόδημοι έγιναν δυναμικό παραγωγικό κομμάτι των χωρών υποδοχής τους εισφέροντας στο ΑΕΠ. Δικαίωμα ψήφου στις εθνικές εκλογές; Μόνο στη χώρα τους. Η ιδιαιτερότητα της επίσκεψης του υφυπουργού Εξωτερικών για θέματα αποδήμων Ανδρέα Κατσανιώτη στη Γερμανία έγκειται στο ότι επίκεινται βουλευτικές εκλογές, και σε αυτές η συγκυρία επιφυλάσσει μια πρεμιέρα για τους Έλληνες της διασποράς. Για πρώτη φορά, όσοι έχουν εκλογικό δικαίωμα, θα μπορούν να ψηφίζουν στον τόπο της κατοικίας τους χωρίς να χρειάζεται να γίνονται «εκλογικοί μετανάστες» στην πατρίδα τους, μόνο και μόνο για να ψηφίσουν. Μια πρεμιέρα όχι χωρίς δυσκολίες, όπως λέει στη Deutsche Welle o ίδιος. «Πρώτα από όλα είναι ένας νόμος που για πρώτη φορά θα ισχύσει, πρώτη φορά θα έχουν τη δυνατότητα, όχι όλοι δυστυχώς, αλλά αρκετοί από τους ομογενείς μας να ψηφίσουν στον τόπο διαμονής. Αναφερόμαστε σε ανθρώπους που είναι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους της Ελλάδας. Όσοι έχουν κλείσει 35 χρόνια και πάνω στο εξωτερικό, θα πρέπει να αποδείξουν ότι δύο χρόνια από αυτά τα πέρασαν στην Ελλάδα».
Η ψήφιση του νόμου ήταν ένας «δύσκολος τοκετός», προϊόν συμβιβασμών, αλλά είναι ασφαλώς ένα πρώτο βήμα. «Αλλά σημαντικό είναι να αντιληφθούν οι ομογενείς ότι για πρώτη φορά στην επόμενη η βουλή θα κάθονται ομογενείς βουλευτές» επισημαίνει ο κ. Κατσανιώτης. «Το δεύτερο σημαντικό είναι ότι το 2023 είναι εκλογική χρονιά, φτάσαμε στο εκλογικό όριο. Άρα αυτοί, που δεν έχουν τη δυνατότητα να ψηφίσουν στην Ελλάδα, να μπουν στην πλατφόρμα apodimoi. gov.gr. Περιγράφονται όλες οι προϋποθέσεις και γίνονται αιτήσεις για δηλώσεις συμμετοχής». Το μήνυμά του; «Οι απόδημοι Έλληνες έχουν μια τεράστια ευκαιρία να αποδείξουν ότι τους ενδιαφέρει να συμμετέχουν στα κοινά της μητέρας πατρίδας. Όσο περισσότεροι εγγραφούν και ψηφίσουν, τόσο ισχυρότερο θα είναι το μήνυμα. Ας μη δώσουμε επιχειρήματα σε αυτούς, που αντιτάχθηκαν στην ψήφο των αποδήμων στον τόπο διαμονής τους, να δικαιωθούν. Αν ψηφίσουν λίγοι, τότε κάποιοι στην Ελλάδα θα πουν ότι οι απόδημοι δεν θέλουν να ψηφίσουν, ας μην αλλάξουμε το νόμο. Αν ψηφίσουν πολλοί, οι πολιτικοί συσχετισμοί στην Ελλάδα μετά τις εκλογές θα είναι τέτοιοι, που θα περάσει η ψήφος των αποδήμων χωρίς κανένα περιορισμό».
Κατά τη διάρκεια της σύντομης παραμονής του στη Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία ο Έλληνας υφυπουργός εντυπωσιάστηκε από τη δυναμικότητα των Ελλήνων. Επισκέφθηκε ενορίες, συνάντησε εκπρόσωπους ενώσεων, συλλόγων, όπως του Συλλόγου Ελλήνων και Κυπρίων γιατρών «Γένεσις», εκπροσώπους Γονέων και Κηδεμόνων και φυσικά σχολεία. Όπως επιβεβαιώσαμε και από υπευθύνους του α και β Δημοτικού, το Γυμνάσιο και το Λύκειο Νυρεμβέργης, που αντιμετώπιζε σοβαρά προβλήματα κάλυψης θέσεων διδακτικού προσωπικού, φέτος για πρώτη φορά ξεκίνησε η σχολική χρονιά χωρίς ελλείψεις.«Τα περισσότερα από αυτά ανήκουν στο παρελθόν» υπόσχεται ο Ανδρέας Καστανιώτης. «Κι αυτό δεν θέλουμε να είναι το έκτακτο, αλλά το κανονικό, να είναι αυτό που δικαιούνται οι ομογενείς μας. Γι αυτό το λόγο άλλωστε σε ένα κομμάτι του προγράμματος ήμουν με την υφυπουργό Παιδείας, υπεύθυνη για τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση κυρία Ζέτα Μακρή, έτσι ώστε να δούμε από κοντά τί προβλήματα υπάρχουν και να λυθούν. Οι δύο αξιωματούχοι κατέγραψαν τις ανάγκες διαβεβαιώνοντας ότι «πρόθεσή μας είναι να ενισχύσουμε τους Απόδημους με όποιο τρόπο μπορούμε, να στέλνουν τα παιδιά τους σε σχολείο της επιλογής τους, είτε είναι ελληνικό, είτε γερμανικό με ενίσχυση της μητρικής γλώσσας».
Προβληματικό σημείο διαχρονικά είναι το απολυτήριο που δεν αναγνωρίζεται στη Γερμανία, καθιστώντας το «άχρηστο» για την είσοδο στα γερμανικά πανεπιστήμια. «Είναι ένα μεγάλο μειονέκτημα» μας είπε ο κ. Αντώνης Παναγιωτίδης, υπεύθυνος στο τμήμα σχολείων της κοινότητας της Νυρεμβέργης. «Γιατί εάν τα παιδιά αποτύχουν στις πανελλήνιες, τα περισσότερα επιστρέφουν και είναι ξεκρέμαστα». Κάτι που τα δύο υπουργεία Παιδείας και Εξωτερικών θα πρέπει να ξανακοιτάξουν. Τα (ελληνικά) σχολεία θα πρέπει να προετοιμάζουν πολίτες με όλα τα εφόδια να σπουδάσουν και να ζήσουν και στις δύο χώρες. Στην ατζέντα για την επόμενη επίσκεψη.