Πώς μπορεί να γίνει η άρση της ασυλίας της κ. Καïλή;

Η ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ κ. Εύα Καïλή συνελήφθη χθες βράδυ με τη βαριά κατηγορία για «ξέπλυμα μαύρου χρήματος» για λογαριασμό των εμίρηδων του Κατάρ. Τα δημόσια κατηγορητήρια έχουν στηθεί, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν πλημμυρίσει από δημοσίους κατηγόρους του διαδικτύου «που ξέρουν πρόσωπα και καταστάσεις», διορατικοί του μεσαίου χώρου αποφεύγουν χαρακτηρισμούς λόγω του αναλογικού εκλογικού συστήματος, ενώ ο πρόεδρος του δύο φορές κινήματος (και ΠΑΣΟΚ και ΚΙΝΑΛ) αγωνίζεται να περιφρουρήσει την τιμή και την αξιοπρέπεια μιας «ολάκερης παράταξης» του κάπου 10%, μιας παράταξης, που είναι, ταυτόχρονα, και «δημοκρατική» και «προοδευτική» και «μεταρρυθμιστική».

Αγνοείται η περίπτωση άλλης, μη βαλκανικής, ευρωπαϊκής χώρας, στην οποία να ισχύουν σε τόσο υψηλό βαθμό οι στίχοι του Μανώλη Αναγνωστάκη «Και τώρα μπορεί ο καθένας να μιλά και κυρίως να γράφει για την αγωνία της εποχής, για τη βαρβαρότητα της μηχανής, για δίκες, ρήγματα, φράγματα για ενοχές και για γρανάζια».

Ωστόσο, η κ. Καïλή δεν παύει να είναι ακόμη ευρωβουλευτής, δηλαδή είναι ακόμη μέλος του κατ’ εξοχήν δημοκρατικού οργάνου της θεσμικά περίπλοκης Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το Ευρωκοινοβούλιο είναι το άμεσα αιρετό όργανο της Ένωσης των 27, το λιγότερο μακρινό για τους θνητούς της Ε.Ε.

Αν ισχύει αυτό το πέλαγος δημοσιευμάτων στον ευρωπαϊκό Τύπο, είναι εξαιρετικά πιθανό, χωρίς να είναι ακόμη βέβαιο, ότι η ευρωβουλευτής θα βρεθεί αντιμέτωπη με το ζήτημα της άρσης της ασυλίας της.

Και η ασυλία, στο επίπεδο των ευρωβουλευτών, έχει μια διττή έννοια, έτσι που η εν λόγω ασυλία να αποτελεί αντικείμενο ενδελεχούς ανάγνωσης, αλλά όχι και αντιθετικών ερμηνευτικών. Αφενός, η ασυλία αφορά την εδαφική επικράτεια της χώρας μέλους (εν προκειμένω, της Ελλάδας) και, αφετέρου, αναφέρεται και περικλείει τις εδαφικές επικράτειες των άλλων 26 χωρών μελών, με βάση τη σχετική κοινοτική διάταξη, η οποία προβλέπει ότι «όταν η αίτηση ζητεί την άρση ή την υπεράσπιση της ασυλίας για διάφορες κατηγορίες, καθεμία από αυτές μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο χωριστής απόφασης. Η έκθεση της επιτροπής μπορεί, κατ’ εξαίρεση, να προτείνει ότι η άρση ή η υπεράσπιση της ασυλίας θα πρέπει να εφαρμόζεται αποκλειστικά στις διαδικασίες δίωξης και ότι, έως ότου εκδοθεί οριστική ποινή, ο βουλευτής θα πρέπει να έχει ασυλία από κάθε μορφή κράτησης ή κράτησης ή οποιοδήποτε άλλο μέτρο που εμποδίζει αυτό το μέλος από την εκτέλεση των καθηκόντων που αρμόζουν στην εντολή».

Η ισχύς της ασυλίας, όμως, αίρεται, όταν πρόκειται για επ’ αυτοφώρω διαδικασία, αλλά η κυρία Καïλή θα συνεχίσει να διατηρεί την έδρα της, αφού η εντολή των ευρωβουλευτών είναι εθνική εντολή και μόνον η Επιτροπή Νομικών Θεμάτων έχει τη δυνατότητα να την αφαιρέσει.

Αυτή η Επιτροπή παίζει καθοριστικό ρόλο στην διαδικασία άρσης της ασυλίας, διαδικασία που τίθεται σε εφαρμογή κατόπιν σχετικού αιτήματος των ελληνικών αρχών. Στη συνέχεια, ο πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου απευθύνεται στην ολομέλεια, στην οποία αναφέρει ότι το σώμα έλαβε τα ελληνικό αίτημα και το παραπέμπει στην Επιτροπή Νομικών Θεμάτων, η οποία είναι η αρμόδια Επιτροπή, με βάση το ισχύον δίκαιο της Ε.Ε. Η εν λόγω Επιτροπή μπορεί να ζητήσει οποιαδήποτε πληροφορία ή επεξήγηση κρίνει αναγκαία και η κυρία Καïλή  μπορεί να εκφέρει τη γνώμη της και να προσκομίσει έγγραφα ή άλλα γραπτά στοιχεία που θεωρεί χρήσιμα για την υπεράσπιση του προσώπου της.

Εν συνεχεία, η Επιτροπή συνέρχεται και συνεδριάζει κεκλεισμένων των θυρών και εγκρίνει έκθεση που συνιστά στο Κοινοβούλιο ως σώμα να εγκρίνει ή να απορρίψει την αίτηση, δηλαδή να άρει ή να διατηρήσει την ασυλία του ενδιαφερόμενου ευρωβουλευτή. Κατά την πρώτη σύνοδο της ολομέλειας μετά την απόφαση της επιτροπής, το Κοινοβούλιο αποφασίζει επί του θέματος με απλή πλειοψηφία. Μετά την ψηφοφορία, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ανακοινώνει αμέσως την απόφαση του Κοινοβουλίου στον ενδιαφερόμενο ευρωβουλευτή και στις αρμόδιες αρχές της άμεσα ενδιαφερόμενης χώρας μέλους, δηλαδή της Ελλάδας.