Η είδηση έκανε τον γύρο του κόσμου.Το πολύμηνο σίριαλ με την Μπρίτνεϊ Γκράινερ έλαβε τέλος με τον καλύτερο δυνατό τρόπο για την Αμερικανίδα, η οποία επέστρεψε στις ΗΠΑ μετά από περίπου εννιά μήνες σε φυλακές της Ρωσίας. Νωρίτερα, η σέντερ των Φίνιξ Μέρκουρ καταδικάστηκε σε εννιά χρόνια φυλάκισης (με απόφαση δικαστηρίου στο Χίμκι) με αφορμή την σύλληψή της στις 17 Φεβρουαρίου του 2022 στο αεροδρόμιο, επειδή στον έλεγχο των αρχών βρέθηκε στην κατοχή της μικροποσότητα από λάδι κάνναβης.
Από τότε μέχρι και σήμερα, η 31χρονη αθλήτριαήταν ουσιαστικά στη μέση (ακόμα) ενός διπλωματικού μπρα ντε φερ ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Ρωσία. Οι δύο χώρες δεν είχαν ποτέ… θερμές σχέσεις και το περιστατικό με την Γκράινερ ήταν μόνο η κορυφή του παγόβουνου στις προβληματικές διπλωματικές επαφές τους, που προφανώς κλονίστηκαν και από τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Η Αμερικανίδα ήταν ουσιαστικά ο μοχλός πίεσης των Ρώσων σε πολλά επίπεδα. Ένα από αυτά αφορούσε και τον στόχο της επιστροφής του Βίκτορ Μπουτ, που τελικά επιτεύχθη. Αλλά ας
Η Αμερικανίδα ήταν ουσιαστικά ο μοχλός πίεσης των Ρώσων σε πολλά επίπεδα. Ένα από αυτά αφορούσε και τον στόχο της επιστροφής του Βίκτορ Μπουτ, που τελικά επιτεύχθη. Αλλά ας δούμε το story από την αρχή.
Το παρατσούκλι του ήταν το «ο έμπορος του θανάτου» και από εκεί μπορούμε να καταλάβουμε αρκετά. Ο Μπουτ ήταν μεταφραστής στο στρατό στα χρόνια της Σοβιετικής Ένωσης και μετά την κατάρρευσή της άρχισε να ηγείται σε κύκλωμα που εμπορευόταν όπλα σε όλο τον πλανήτη και, κυρίως, σε περιοχές που ζούσαν σε καθεστώς πολεμικής δραστηριότητας, παρακάμπτοντας τα κατά τόπους εμπάργκο. Με βάση τα reports, ο Μπουτ κέρδισε εκατομμύρια από το παράνομο εμπόριο όπλων σε απολυταρχικές κυβερνήσεις, σε ομάδες ανταρτών και δολοφόνους, πριν πέσει – ως ένας από τους κορυφαίους most wanted ανθρώπους στη Γη – στα χέρια των αρχών των ΗΠΑ και της Interpol το 2008, σε ξενοδοχείο της Μπανγκόκ στην Ταϊλάνδη.
Long story short, ο Μπουτ καταδικάστηκε σε 25 χρόνια φυλάκιση ως υποκινητής συνομωσίας εναντίον των ΗΠΑ και εξέτιε την ποινή του επί 12 χρόνια σε ομοσπονδιακή φυλακή του Ιλινόις, όμως οι Ρώσοι τον είχαν πάντα στην ατζέντα τους, κυρίως γιατί ο περιβόητος έμπορος όπλων είχε στενότατες σχέσεις με τις μυστικές υπηρεσίες της χώρας. Έτσι, η Γκράινερ έδωσε μία μοναδική ευκαιρία στο επιτελείο του Πούτιν και στα Μέσα της Ρωσίας, που πρόβαλαν τον Μπουτ περίπου όπως οι Αμερικανοί την Γκράινερ. Άλλωστε, το Κρεμλίνο ζητούσε την απελευθέρωση του «ανθρώπου που… σβήνει τις κυρώσεις» από το 2008 και το πάγιο αίτημά του έγινε πραγματικότητα μέσα από το ζήτημα της 31χρονης αθλήτριας.
Μάλιστα, η ανταλλαγή των δύο τους θυμίζει ολοκληρωτικά σκηνή από ταινία: Δύο αεροπλάνα σε απέναντι μεριές, άντρες με κοστούμια, γρήγορο πέρασμα από την μία μεριά στην άλλη.
Λίγο νωρίτερα, η Γκράινερ υπέγραψε τα απαραίτητα έγγραφα και ο Μπάιντεν ενημέρωσε την σύζυγό της για τις τελευταίες εξελίξεις, τονίζοντας παράλληλα και στα social media πως η Αμερικανίδα επιστρέφει σπίτι της ασφαλής. H χαρά της, όπως θα δείτε και παρακάτω, ήταν απερίγραπτη:
Περίπου ίδιο ήταν το mood και στην άλλη μεριά: Παρά το γεγονός ότι ο Μπουτ δήλωσε στεναχωρημένος, επειδή δεν πρόλαβε να χαιρετήσει τους συγκρατούμενούς του φεύγοντας στις 3:00 τα ξημερώματα. Η υποδοχή του στο αεροδρόμιο Vnukovo της Μόσχας ήταν αποθεωτική: Είχε μαζί του ένα μπουκέτο λευκά λουλούδια, αγκάλιασε τους δικούς του ανθρώπους, η μητέρα του ευχαρίστησε δημόσια τον Πούτιν και τον Υπουργό Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ.
H «χειρότερη» ανταλλαγή στην ιστορία και η αδικία (;) με τον πεζοναύτη
Είναι περιττό να αναφέρουμε ότι η πλειοψηφία των χρηστών στα social media «έκραξαν» την συμφωνία ΗΠΑ – Ρωσίας και δεν ήταν λίγοι αυτοί που μίλησαν για την «χειρότερη ανταλλαγή της ιστορίας», καθώς είναι λογικό πως δεν υπάρχουν συγκρίσεις ανάμεσα στην Γκράινερ και τον Μπουτ. Εκεί εμπλέκεται και το ζήτημα με τον Πολ Γουίλαν, στον οποίο αναφέρθηκε και ο Τζο Μπάιντεν.
«Δεν θα εγκαταλείψουμε τις προσπάθειες να φέρουμε πίσω στην οικογένειά του και τον Πολ Ουίλαν», είπε ο πλανητάρχης και κάπου εκεί έγινε γνωστή και η υπόθεση του Αμερικανού πεζοναύτη. Το story εδώ έχει ως εξής: Ο Γουίλαν εκτίει ποινή 16 ετών σε σωφρονιστική αποικία στην Μορντόβια της Ρωσίας επειδή καταδικάστηκε ως κατάσκοπος, το 2020. Από το 2018 κρατείται από τις ρωσικές αρχές και ο ίδιος αρνείται όλες τις κατηγορίες.
Οι πιο πολλοί θα περίμεναν ότι οι ΗΠΑ θα επέλεγαν να ανταλλάξουν έναν εγκληματία σαν τον Μπουτ με τον Γουίλαν, που έχει ταλαιπωρηθεί πολύ περισσότερο από την Γκράινερ και ήταν μέλος του αμερικανικού στρατού. Θεωρήθηκε δεδομένο ότι ο Αμερικανός θα ήταν στο… πακέτο, αλλά ο Μπάιντεν είπε ότι «οι Ρώσοι επέμειναν» και πως «κάναμε το καλύτερο δυνατό».
Παρά τις ξεκάθαρες δηλώσεις από τον Λευκό Οίκο περί επιμονής στο ζήτημα και στις συζητήσεις με την Μόσχα για τον Γουίλαν, η οικογένειά του εξέφρασε ανοικτά την αντίθεσή της στο deal, όπως και ο ίδιος ο πρώην πεζοναύτης, μιλώντας στο CNN:
«Είμαι πολύ απογοητευμένος που δεν έγιναν περισσότερα για να εξασφαλιστεί η απελευθέρωσή μου, ειδικά καθώς κοντεύουν τέσσερα χρόνια από τη σύλληψή μου. Με συνέλαβαν για ένα έγκλημα που δεν συνέβη ποτέ».
Εν ολίγοις: Σε διπλωματικούς και πολιτικούς κύκλους τονίζεται ότι οι ΗΠΑ ίσως έδωσαν πολλά παραπάνω απ’όσο έπρεπε για την Γκράινερ. Το «αγκάθι» του Γουίλαν παραμένει, οι φωνές είναι αρκετές αλλά, από την άλλη μεριά, είναι δεδομένο ότι η 31χρονη αθλήτρια έφυγε από ένα «σκηνικό» που ήταν μάλλον πολύ άδικο και σίγουρα δεν προέκυψε από το λάδι κάνναβης.