Η Παγκόσμια Διάσκεψη για τη Βιοποικιλότητα εγκαινίασε τις εργασίες της, υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών, με την ομιλία του γ.γ. του Οργανισμού Αντόνιο Γκουτέρες αλλά και με τις διαπραγματεύσεις να προβλέπονται να είναι δύσκολες.
Ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών, Αντόνιο Γκουτέρες, ζήτησε την Τετάρτη για την υπογραφή «μιας συνθήκης ειρήνης» με τη φύση, την πρώτη ημέρα της Διάσκεψης του OHE για τη βιοποικιλπότητα (COP 15). Σύμφωνα με τον ίδιο, αυτή η προστασία της ζωής στη Γη θα απαιτήσει σημαντικούς οικονομικούς πόρους, αλλά και πιο αποτελεσματική καταπολέμηση της κλιματικής κρίσης.
«Ο πόλεμος της ανθρωπότητας ενάντια στη φύση είναι τελικά ένας πόλεμος εναντίον του εαυτού μας. Γι’ αυτό ζητώ μια συνθήκη ειρήνης με τη φύση, μια φιλόδοξη συμφωνία για την προστασία της βιοποικιλότητας με στοχευμένους και ποσοτικοποιημένους στόχους για την επίθεση στις ρίζες των αιτιών αυτής της καταστροφής», επέμεινε ο Γκουτέρες.
Όχι μόνο οι κυβερνήσεις πρέπει να κάνουν περισσότερα για να βάλουν τον πλανήτη «στο δρόμο προς την ανάκαμψη», αλλά ο χρηματοπιστωτικός τομέας και οι ιδιωτικές εταιρείες πρέπει επίσης να στραφούν σε ένα «βιώσιμο» επιχειρηματικό μοντέλο, πρόσθεσε. «Οι τράπεζες και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα γενικά πρέπει να επιταχύνουν τις μετατοπίσεις τους από τη χρηματοδότηση ορυκτών καυσίμων στη χρηματοδότηση της πράσινης οικονομίας. Δεν θα συμβεί από τη μια μέρα στην άλλη, αλλά πρέπει να έχετε συγκεκριμένους στόχους».
O Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ υπογράμμισε τη σημασία της παροχής «σημαντικής οικονομικής στήριξης» για να μπορέσουν οι αναπτυσσόμενες χώρες να εφαρμόσουν μέτρα για την προστασία των φυσικών οικοσυστημάτων. «Χωρίς σημαντική κινητοποίηση κονδυλίων, από διάφορες πηγές, δεν θα είναι δυνατό για τις αναπτυσσόμενες χώρες να διατηρήσουν τη βιοποικιλότητα ανάλογη με τον επείγοντα χαρακτήρα της κατάστασης», υποστήριξε ο κ. Γκουτέρες.
Σύμφωνα με το Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών (UNEP), η χρηματοδότηση για «λύσεις βασισμένες στη φύση» είναι το κλειδί για την αντιμετώπιση της κρίσης του κλίματος και της βιοποικιλότητας. Ωστόσο, επί του παρόντος, οι χρηματοοικονομικές ροές υπέρ αυτών των λύσεων αντιπροσωπεύουν μόνο 154 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως, δηλαδή λιγότερο από το ήμισυ των 384 δισεκατομμυρίων δολαρίων ετήσιων επενδύσεων που απαιτούνται μέχρι το 2025 και μόνο το ένα τρίτο επενδύσεις που απαιτούνται έως το 2030 (484 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως).
Ένας συνασπισμός χωρών του Νότου ζήτησε τουλάχιστον 100 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως για τη βιοποικιλότητα, όσο και για το κλίμα, και να αυξηθεί σταδιακά αυτό το ποσό στα 700 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως έως το 2030. Η χρηματοδότηση αυτού του ζητήματος θα βρίσκεται στο επίκεντρο των διαπραγματεύσεων στη COP15, η οποία θεωρητικά θα πρέπει να λήξει στις 19 Δεκεμβρίου με την υπογραφή μιας παγκόσμιας συμφωνίας με στόχο την επίτευξη των στόχων για την προστασία της βιοποικιλότητας έως το 2030.
Το ζήτημα του κλίματος παραμένει επίσης στενά συνδεδεμένο με αυτό της βιοποικιλότητας, επέμεινε ο Αντόνιο Γκουτέρες την Τετάρτη. Ωστόσο, σύμφωνα με τον ίδιο η πιο πρόσφατη COP27 δεν κατάφερε να σημειώσει σημαντική πρόοδο όσον αφορά τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Ως εκ τούτου, ζήτησε μια έκρηξη φιλοδοξίας για την εφαρμογή πολιτικών για το κλίμα, οι οποίες θα είναι επίσης επωφελείς για την προστασία της βιοποικιλότητας.
Δύσκολες διαπραγματεύσεις
Προς το παρόν, ωστόσο, οι διαπραγματεύσεις των 196 χωρών που έχουν υπογράψει τη Σύμβαση για τη Βιοποικιλότητα υπόσχονται να είναι δύσκολες. Σύμφωνα με την πιο πρόσφατη εκδοχή του διαπραγματευτικού κειμένου, η οποία δόθηκε στη δημοσιότητα την Τετάρτη, υπάρχουν ακόμη πολλά σημεία που πρέπει να διευθετηθούν.
Σύμφωνα με το World Wide Fund for Nature, οι τρεις ημέρες των διαπραγματεύσεων που προηγήθηκαν της έναρξης της COP15 δεν επέτρεψαν να σημειωθεί ουσιαστική πρόοδος. Αυτό συμβαίνει με τον στόχο προστασίας του 30% των φυσικών χερσαίων και θαλάσσιων περιβαλλόντων έως το 2030, ο οποίος δεν έχει ακόμη εγκριθεί.
Τα κράτη πρέπει επίσης να συμφωνήσουν σε τρόπους αποκατάστασης των οικοσυστημάτων που υποβαθμίζονται από την ανθρώπινη δραστηριότητα, να περιορίσουν την πλαστική ρύπανση και να μειώσουν τον κίνδυνο που ενέχουν τα χωροκατακτητικά είδη σε όλο τον κόσμο. Οι διαπραγματεύσεις του Μόντρεαλ θα πρέπει επίσης να καταστήσουν δυνατή την επίτευξη προόδου όσον αφορά τη μείωση των επιδοτήσεων για έργα επιβλαβή για τη βιοποικιλότητα.
«Όλοι μιλούν για συμβιβασμό, αλλά δεν προχωράμε αρκετά γρήγορα», παρατηρεί η εκτελεστική διευθύντρια του UNEP, κατά τη διάρκεια ενημέρωσης των εκπροσώπων του Τύπου.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο Α. Γκουτέρες χρησιμοποίησε για άλλη μια φορά πολύ σκληρή γλώσσα την Τετάρτη, προκαλώντας τον «πόλεμό» μας ενάντια στη φύση και αποδοκιμάζοντας τις επιπτώσεις της ρύπανσης που προκαλείται ιδίως από τα φυτοφάρμακα και τα πλαστικά. «Νιώθετε ότι σας ακούνε;» ρώτησε ένας δημοσιογράφος. «Δεν είναι εύκολο για μένα να κρίνω αν με ακούνε ή όχι. Αλλά θα είμαι όλο και πιο σκληρός μπροστά σε πρακτικές που αντιπροσωπεύουν την αυτοκτονία για την ανθρωπότητα», απάντησε ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών.