«Ανεβάζουν στροφές» οι Έλληνες εφοπλιστές, για τα εναλλακτικά καύσιμα

«Ανεβάζουν στροφές» οι Έλληνες εφοπλιστές, προκειμένου να έχουν την πρωτοκαθεδρία και στην στροφή που κάνει η ανθρωπότητα για ανάπτυξη καυσίμων με ελάχιστη ή και καθόλου περιεκτικότητα σε άνθρακα.

Παρά το γεγονός ότι βρισκόμαστε ακόμα μακριά από την υιοθέτηση λύσεων μηδενικών εκπομπών στη ναυτιλία, οι Έλληνες εφοπλιστές έχουν ήδη ξεκινήσει να εφαρμόζουν στα πλοία τους τεχνολογίες μείωσης της κατανάλωσης, να δοκιμάζουν βιώσιμα καύσιμα στους στόλους τους, ενώ παράλληλα τα τελευταία δύο χρόνια αυξάνονται οι νέες παραγγελίες με προβλέψεις υιοθέτησης συστημάτων πρόωσης με πράσινα καύσιμα.

Τι λένε τα στοιχεία

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, τα ελληνόκτητα υπό παραγγελία πλοία στο 10μηνο του 2022 έφταναν τα 234. Από το σύνολο των 234 πλοίων, σύμφωνα με τελευταίο report που δημοσιεύει η Seatrade, λίγα είναι τα πλοία που κατασκευάζονται με προβλέψεις για την εγκατάσταση πράσινων συστημάτων πρόωσης.

Ωστόσο, σε επίπεδο 2022 η εικόνα είναι διαφορετική. Σύμφωνα με στοιχεία του ναυλομεσιτικού οίκου Golden Destiny, τα οποία δημοσίευσε η «Ν», οι Έλληνες εφοπλιστές παρήγγειλαν στο εννεάμηνο του 2022 συνολικά 94 πλοία. Από αυτά, όπως αναφέρουν, σχεδόν τα μισά (45% περίπου) θα μπορούν είτε να καίνε εναλλακτικά καύσιμα, σε αρκετές περιπτώσεις μέσω μηχανών διπλού καυσίμου (dual-fuel), είτε θα είναι «alternative fuel ready vessels», θα έχουν δηλαδή τη δυνατότητα να καίνε ένα νέο καύσιμο μετά από μετατροπές στη μηχανή. Με βάση τις μέχρι τώρα καταγεγραμμένες παραγγελίες του 2022 η πλειονότητα των πλοιοκτητών έχει επιλέξει το LNG ως εναλλακτικό καύσιμο. Επίσης, μεταξύ των νεότευκτων υπάρχουν ορισμένα που θα καίνε LPG, ενώ ορισμένα πλοία -λιγότερα στον αριθμό- θα μπορούν μετά από μετατροπές να καίνε μεθανόλη, ενώ κάποια θα είναι και ammonia ready.

Οι δυσκολίες

Όπως έχει επισημάνει στη «Ν» ο πρόεδρος της Martecma και τεχνικός διευθυντής της Seatraders, Πάνος Κουρκουντής: «Το θέμα δεν αφορά μόνο τη ναυτιλία, αλλά την παγκόσμια κοινότητα. Αλλά αν θέλουμε να δούμε μόνο τη ναυτιλιακή βιομηχανία, για να μπορέσεις να εφοδιάσεις με μεθανόλη, για παράδειγμα, ένα μεγάλο containership χρειάζεσαι 36 ανεμογεννήτριες. Ένα αιολικό πάρκο δηλαδή, που η αξία του είναι 1,1 δισ. δολάρια και έχει κόστος λειτουργίας την ημέρα 100.000 δολάρια για να τροφοδοτεί ένα μόνο πλοίο. Πόσο κοντά είμαστε τελικά; Μακριά είμαστε» και σημειώνει: «Για την παραγωγή πράσινων καυσίμων χρειαζόμαστε τεράστιες ποσότητες πράσινης ενέργειας, που δεν έχουμε. Αυτό είναι το ένα θέμα.

Το άλλο θέμα είναι το δίκτυο εφοδιασμού. Ας σκεφτούμε ότι το LNG είναι στην αγορά 25 χρόνια περίπου. Υπάρχει δίκτυο για LNG σε όλο τον κόσμο; Η απάντηση είναι αρνητική. Πόσα χρόνια θα χρειαστούν για να αναπτυχθούν δίκτυα εφοδιασμού για τα νέα καύσιμα;».

Η διαδικασία για πραγματικά πράσινα καύσιμα

«Για να είναι πραγματικά πράσινα τα καύσιμα αυτά πρέπει το υδρογόνο να παράγεται από ηλεκτρόλυση και επιπλέον η ηλεκτρική ενέργεια που χρησιμοποιείται να είναι από ανανεώσιμες πηγές. Δυστυχώς, χρειάζονται τεράστιες ποσότητες ηλεκτρικής ενέργειας για ηλεκτρόλυση (55 kwh για κάθε κιλό παραγόμενου υδρογόνου). Σήμερα, λιγότερο από το 1% της παραγωγής υδρογόνου είναι πράσινο. Άρα και τα τρία καύσιμα σήμερα είναι “μαύρα” ή “γκρίζα” και ελπίζουμε στο απώτερο μέλλον να αυξηθεί η παραγωγή τους ως πράσινα», σημειώνει ο κ. Πάνος Ζαχαριάδης, τεχνικός διευθυντής της Atlantic Bulk Carriers και προσθέτει: «Οι υπάρχουσες υποδομές πετρέλευσης στον πλανήτη είναι της τάξεως των 2,5 τρισ. Όλα τα πλοία που κυκλοφορούν στις θάλασσες αξίζουν 1,5 τρισ. Με το υδρογόνο και την αμμωνία, αυτά πρέπει να αντικατασταθούν με νέες επενδύσεις της τάξεως των 5,5 τρισ. (συνολικό κόστος 8 τρισ. δολάρια)».

Δοκιμές νέων τεχνολογιών από τις ελληνικές ναυτιλιακές εταιρείες

Ολοένα και περισσότερες ελληνικές ναυτιλιακές εταιρείες προχωρούν σε δοκιμές νέων τεχνολογιών και βιώσιμων καυσίμων για τους εν ενεργεία στόλους τους, ενώ παράλληλα αυξάνεται και ο αριθμός των πλοίων που κατασκευάζονται για ελληνικών συμφερόντων εταιρείες τα οποία είναι σε θέση να χρησιμοποιήσουν ή να είναι ready για πιο πράσινα καύσιμα. Τελευταίο παράδειγμα η Pantheon Tankers, του ομίλου της Άννας Αγγελικούση. Η εταιρεία παρέλαβε τα νεότευκτα δεξαμενόπλοια «Sea Onyx» και «Sea Sapphire». Αμφότερα κατασκευάστηκαν στην Κίνα και θα είναι έτοιμα να κάψουν αμμωνία αλλά και LNG μετά από μετατροπές στον κινητήρα.

Ανάλογο είναι το παράδειγμα της Capital Ship management, η οποία φέτος έχει παραλάβει δύο δεξαμενόπλοια τύπου VLCC (300.000 dwt), τα οποία διαθέτουν τη δυνατότητα αξιοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου και αμμωνίας ως καύσιμο (ammonia ready, LNG-fuel ready).

Αλλά και η Tsakos Energuy Navigation έχει καταθέσει παραγγελίες για τέσσερα tankers, τύπου LR2, διπλού καυσίμου (dual fuel). Σύμφωνα με τον επικεφαλής της ΤΕΝ, δρ. Νίκο Τσάκο: «Έχουμε υπογράψει συμφωνίες με μεγάλες ευρωπαϊκές πετρελαϊκές εταιρείες και θα ναυπηγήσουμε και νέα πλοία που θα ταιριάζουν στο πρόγραμμα της μετάβασης στην πράσινη ναυτιλία που θα είναι έτοιμα να χρησιμοποιήσουν ως καύσιμο το LNG και τη μεθανόλη».

Παράλληλα και η Danaos corp, συμφερόντων δρ. Γιάννη Κούστα, έχει προχωρήσει σε παραγγελία για έξι «μεθανόλη ready» containerships, ενώ η Avin Itnernational, συμφερόντων οικογένειας Βαρδινογιάννη, ήταν η πρώτη εταιρεία στον κόσμο που παρέλαβε νεότευκτο δεξαμενόπλοιο («Kriti Future»), το πρώτο στον κόσμο που πιστοποιήθηκε ως «ammonia ready».

Πιλοτικά προγράμματα σε πράσινη ρότα

Σε μια περίοδο που οι πληροφορίες για στενή συνεργασία ανάμεσα σε ελληνικές ναυτιλιακές και μεγάλους οργανισμούς για την ανάπτυξη «πράσινων τεχνολογιών» στα συστήματα πρόωσης, οι δοκιμές βιώσιμων καυσίμων και οι συνεργασίες πολλαπλασιάζονται.

Τελευταίο παράδειγμα η Ionic Shipping, η οποία σε στενή συνεργασία με την Cargill, που είναι οι ναυλωτές του kamsarmax «Ionic Kibou», χρησιμοποίησαν πρόσφατα ένα μίγμα βιοκαυσίμων, προκειμένου να βελτιώσουν το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα. Σύμφωνα με την εταιρεία το επιτυχημένο πιλοτικό έργο που ολοκληρώθηκε αποδείχθηκε ενθαρρυντικό για τη χρήση βιοκαυσίμων ως εναλλακτικών καυσίμων.

Πράσινη ρότα χαράσσει η Laskaridis Shipping, συμφερόντων του Πάνου Λασκαρίδη, υπογράφοντας μνημόνιο κατανόησης με την Advent Technologies Holdings, μία εταιρεία που καινοτομεί στους τομείς κυψελών καυσίμων.

Οι δύο εταιρείες θα προχωρήσουν από κοινού σε ένα πιλοτικό πρόγραμμα, υπό το οποίο η Advent θα παρέχει στη Laskaridis Shipping τις κυψέλες SereneU που καίνε μεθανόλη.

Η Advent Technologies υπέγραψε μνημόνιο συνεργασίας με τη Neptune Lines, συμφερόντων της προέδρου της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών, Μελίνας Τραυλού, για τη διενέργεια ενός πιλοτικού προγράμματος διερεύνησης της εφαρμογής ενός βοηθητικού συστήματος ισχύος βασισμένο σε κυψέλες καυσίμου.

Η Alpha Bulkers, του ομίλου της Άννας Αγγελικούση, έχει ήδη πραγματοποιήσει επιτυχημένες δοκιμές στον υφιστάμενο στόλο για βιοκαύσιμα. Ανάλογες κινήσεις έχει κάνει και ο όμιλος της Μαρίας Αγγελικούση (ανιψιάς της Άννας Αγγελικούση) για χρήση βιοκαυσίμων.

Στο ίδιο πλαίσιο έχουν κινηθεί και η Safe Bulkers του Πόλυ Β. Χατζηιωάννου, αλλά και η Seanergy Maritime Holdings σε συνεργασία με τη Nippon Yusen Kaisha Line (NYK) της Ιαπωνίας.

Επίσης η Star Bulk Carriers, συμφερόντων Πέτρου Παππά, μαζί με την Oldendorff Carriers, καθώς και δύο μεταλλουργικούς κολοσσούς, τις BHP και Rio Tinto, και με επικεφαλής το Παγκόσμιο Ναυτιλιακό Φόρουμ, υπέγραψαν επιστολή προθέσεων προκειμένου να αναπτύξουν έναν πράσινο θαλάσσιο διάδρομο για τη μεταφορά σιδηρομεταλλεύματος μεταξύ Αυστραλίας και Ασίας.

Σε αντίθεση με τα containerships, τα οποία έχουν συγκεκριμένα «δρομολόγια» και λειτουργούν με τη λογική της γραμμής, τα bulk carriers, όπως και τα δεξαμενόπλοια, η λεγόμενη tramp ναυτιλία, δεν έχουν συγκεκριμένα δρομολόγια. Αυτό δυσχεραίνει την προσπάθεια ανάπτυξης υποδομών στη στεριά που θα επιτρέψουν στα πλοία να πετύχουν τον στόχο της απανθρακοποίησης.

Ωστόσο, στην κατεύθυνση της επιδίωξης μηδενικών και σχεδόν μηδενικών εκπομπών ρύπων από τη ναυτιλία, κυβερνήσεις και φορείς του κλάδου καταβάλλουν προσπάθειες να απλοποιήσουν τις διαδικασίες με τη δημιουργία πράσινων διαδρόμων. Διαδρομές όπου τα οικονομικά δεδομένα, οι υποδομές, αλλά και τα logistics θα κάνουν πιο εφικτή την επίτευξη των στόχων.