Βασικές διαστάσεις της κρίσης

Είναι πέρα για πέρα ακριβές ότι, αν ο παρατηρητής έπρεπε να επιλέξει ένα ειδοποιό γνώρισμα της σύγχρονης ιστορίας του Λιβάνου, αυτό θα ήταν η κρίση. Ο Λίβανος, μια χώρα με ιστορικό βάθος, φαίνεται καταδικασμένη σε έναν φαύλο κύκλο κρίσεων. Αυτή τη φορά, η κρίση ονομάζεται «συνταγματική». Πράγματι, έχει μια βαθιά νομική διάσταση, αλλά δεν είναι η μόνη.

Κατά πρώτον, ο Μισέλ Αούν είναι ο Πρόεδρος της Χώρας, αλλά δεν είναι ο μόνος παράγων της εκτελεστικής εξουσίας του κράτους. Η εκτελεστική εξουσία είναι κατ’ ουσίαν δικέφαλη, καθώς υποδιαιρείται στον Πρόεδρο και την Κυβέρνηση. Η κατανομή των μεταξύ τους αρμοδιοτήτων και, κυρίως, ο τρόπος άσκησής τους ευνοεί τον Μ. Αούν, ο οποίος το κατεξοχήν πρόσωπο πολιτικής αναφοράς στον Λίβανο.

Κατά δεύτερον, ο Λίβανος γνώριζε, ήδη στο παρελθόν, αρκετές περιόδους κενής προεδρικής εξουσίας. Ωστόσο, σήμερα απειλείται να περιέλθει σε μια άνευ προηγουμένου θεσμική κατάσταση, εάν η απουσία προέδρου προστεθεί στον περιορισμό των εξουσιών της κυβέρνησης.

Επίσης, υπάρχει μια «οικογενειακή» διάσταση στην κρίση που μαστίζει τη χώρα. Ο γαμπρός του Αούν, Γκμπεράν Μπασίλ, επιθυμεί διακαώς να γίνει Πρόεδρος του Λιβάνου. Εντούτοις, επιβαρύνεται με κατηγορίες για σοβαρά σκάνδαλα διαφθοράς, τα οποία πιστοποιούν οι Ηνωμένες Πολιτείες. Ο Μ. Αούν παρέχει πολιτική στήριξη στον γαμπρό του, με συνέπεια να έρχεται σε προστριβή με την Ουάσιγκτον.

Κατά τέταρτον, η τελευταία εβδομάδα της προεδρίας Αούν επισφραγίσθηκε από την επικύρωση της συμφωνίας, η οποία συνήφθη με το Ισραήλ, υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Πολιτειών, για την οριοθέτηση των θαλασσίων συνόρων μεταξύ των δύο χωρών, κίνηση που αποσκοπεί στο να επιτρέψει στις δύο χώρες να αναπτύξουν κοιτάσματα φυσικού αερίου στη Μεσόγειο. Η εκμετάλλευση των αποθεμάτων φυσικού αερίου, στα οποία ανοίγει το δρόμο η συμφωνία, θα μπορούσε να είναι, κατά την εκτίμηση του Αούν, μια λαμπρή ευκαιρία ανάκαμψης της λιβανικής οικονομίας.

Επιπλέον, ο Μισέλ Αούν υπέγραψε νόμο που τροποποιεί τους όρους του τραπεζικού απορρήτου. Πρόκειται για ένα νέο στάδιο στις μεταρρυθμίσεις που αποσκοπούν στην εκταμίευση τριών δισεκατομμυρίων δολαρίων από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Το ΔΝΤ είχε επανειλημμένως κατηγορήσει τον  Λίβανο για την βραδύτητά του στην εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων, προκειμένου για την αποδέσμευση της οικονομικής βοήθειας που χρειάζεται η χώρα.

Είναι προφανές ότι η κρίση δεν είναι, λοιπόν, μόνον «συνταγματική», όπως υποστηρίζει ο Αούν. Η κρίση είναι πολύπλευρη και αφορά μια σειρά από ζωτικής σημασίας τομείς της χώρας.