Eνα νέο επίπεδο αβεβαιότητας στις χριστουγεννιάτικες προοπτικές και τον τζίρο στα σούπερ μάρκετ της Βρετανίας έρχεται να προσθέσει η διοργάνωση του Παγκοσμίου Κυπέλλου Ποδοσφαίρου που θα λάβει χώρο από 20 Νοεμβρίου έως 18 Δεκεμβρίου. Το βασικό ερώτημα στο οποίο καλούνται να απαντήσουν οι επιχειρήσεις του λιανεμπορίου είναι πώς να πείσουν τους καταναλωτές που δεν έχουν χρήματα, να αγοράσουν χριστουγεννιάτικο «κορμό» και πολυτελή μπισκότα ταυτόχρονα με… μπύρα και πίτσα.
Φέτος το Παγκόσμιο Κύπελλο, η κορυφαία γιορτή του ποδοσφαίρου σε όλο τον κόσμο, η οποία διοργανώνεται στο Κατάρ, συμπίπτει με το βασικό εορταστικό τρίμηνο αγορών για τον τομέα των σούπερ μάρκετ και γενικότερα του λιανεμπορίου, όπου συνήθως αποκομίζουν ένα μεγάλο μέρος των ετήσιων κερδών τους.
Ομοίως, τα Παγκόσμια Κύπελλα, που παραδοσιακά διεξάγονται το καλοκαίρι στο βόρειο ημισφαίριο, παρέχουν συνήθως μεγάλη ώθηση στα βρετανικά σούπερ μάρκετ, καθώς τα νοικοκυριά εφοδιάζονται με μπύρες, κρασιά και άλλα οινοπνευματώδη ποτά, φαγητό μπάρμπεκιου και σνακ και φιλοξενούν μεγάλες συγκεντρώσεις στα σπίτια και τα καταστήματα όπως παμπ και καφετέριες.
Ωστόσο, τα επίπεδα εμπιστοσύνης μεταξύ των αγοραστών ήταν σε χαμηλά επίπεδα ρεκόρ ακόμη και πριν το αρχικό οικονομικό σχέδιο της κυβέρνησης της Λιζ Τρας που οδήγησε σε ναυάγιο τη στερλίνα. Επιπλέον η βρετανική οικονομία αντιμετωπίζει την εκτίναξη στα ύψη των επιτοκίων των στεγαστικών δανείων που πυροδότησε φόβους για απότομη πτώση των τιμών των κατοικιών και νέα επιδείνωση όσον αφορά στο κόστος διαβίωσης.
Αυτό σημαίνει ότι οι αθροιστικές δαπάνες είναι πιθανό να είναι μικρότερες από ό,τι αν τα δύο γεγονότα είχαν διαφορά κάποιων μηνών.
Επεσαν οι… αλγόριθμοι
Στελέχη της λιανικής αγοράς στη Βρετανία εκτιμούν ότι το Παγκόσμιο Κύπελλο, που μεταφέρθηκε στο χειμώνα για να αποφευχθούν οι υψηλές καλοκαιρινές θερμοκρασίες στο Κατάρ, έχει ρίξει εντελώς τους αλγόριθμους που χρησιμοποιούν όλο και περισσότερο για να προβλέψουν τις συναλλαγές και να σχεδιάσουν τα logistics τους.
«Είναι ένας εφιαλτικός χρόνος», σχολίασε ένας βετεράνος του κλάδου σούπερ μάρκετ, μιλώντας υπό τον όρο της ανωνυμίας στο Reuters.
Υπάρχει επίσης ο κίνδυνος οι άνθρωποι, αποσπασμένοι από το ποδόσφαιρο, να μην «μπουν» ποτέ στο εορταστικό κλίμα των ημερών και να μην στρέψουν την προσοχή τους στις χριστουγεννιάτικες δαπάνες παρά μόνο μετά το τέλος τουρνουά, δηλαδή μόλις μια εβδομάδα πριν τα Χριστούγεννα.
Ένας άλλος παράγοντας που θα κρίνει πολλά στην καταναλωτική διάθεση πολλών Αγγλων ίσως είναι η πορεία της εθνικής τους ομάδας ποδοσφαίρου που είναι σε κακή φόρμα, γεγονός που αν συνεχιστεί και στα γήπεδα του Κατάρ μπορεί να οδηγήσει σε πρόωρο αποκλεισμό της από την επόμενη φάση μετά τους ομίλους.
Προς το παρόν, τα σούπερ μάρκετ διαμορφώνουν τα καταστήματά τους με βάση την παραδοχή ότι η Αγγλία και η Ουαλία, που έχει επίσης προκριθεί στο Μουντιάλ, θα τα πάνε καλά.
Plan Β
Αλλά ο κλάδος έχει διαμορφώσει και ένα Plan B: Πώς δηλαδή από τις μπύρες, τα σνακ και τα είδη που σχετίζονται με το ποδόσφαιρο, με ταχύτητα, τα καταστήματα θα περάσουν στη χριστουγεννιάτικη σαμπάνια, το Prosecco, τα δώρα και τα διακοσμητικά όταν τελειώσει η ιστορία με τις εθνικές ομάδες ποδοσφαίρου….
Ωστόσο, τα στελέχη του κλάδου δηλώνουν ότι ο σχεδιασμός περιπλέκεται περαιτέρω από τη νομοθεσία που τέθηκε σε ισχύ στην Αγγλία την 1η Οκτωβρίου και περιορίζει τη θέση στα καταστήματα τροφίμων με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά, αλάτι ή ζάχαρη.
Οι νέοι κανόνες υποχρεώνουν τα καταστήματα, προϊόντα που θεωρούνται λιγότερο υγιεινά, όπως τα είδη ζαχαροπλαστικής, να μην μπορούν να εμφανίζονται στα πιο δημοφιλή ράφια και θέσεις, όπως εισόδους, ταμεία, άκρα διαδρόμων ενώ ανάλογες ρυθμίσεις έχουν θεσπιστεί και για τα διαδικτυακά καταστήματα.
Η Tesco σχεδιάζει ειδική σήμανση στα καταστήματα για να ενημερώνει τους πελάτες για προϊόντα και προσφορές που προσφέρονται για ποδοσφαιρικές γιορτές.
Κατά τη διάρκεια του τελευταίου Παγκοσμίου Κυπέλλου τον Ιούλιο του 2018, που συνέπεσε με μια παρατεταμένη περίοδο καύσωνα, οι καταναλωτές επισκέφθηκαν τα σούπερ μάρκετ του Ηνωμένου Βασιλείου 13 εκατομμύρια παραπάνω φορές, σύμφωνα με τον ερευνητή αγοράς Kantar.
Εξαιρουμένων των εβδομάδων των Χριστουγέννων και του Πάσχα, την εβδομάδα του Ιουλίου του 2018 που η Αγγλία νίκησε τόσο την Κολομβία όσο και τη Σουηδία δαπανήθηκαν ποσά-ρεκόρ για αλκοόλ – περίπου 287 εκατομμύρια λίρες.
Ομοίως, οι καταναλωτές ξόδεψαν 1,2 δισεκατομμύρια λίρες (1,4 δισεκατομμύρια δολάρια) σε αλκοόλ στα σούπερ μάρκετ κατά τη διάρκεια του περσινού τουρνουά ποδοσφαίρου Euro 2020, στο οποίο η Αγγλία έφτασε στον τελικό στο Γουέμπλεϊ του Λονδίνου.
Φυσικά, οι πελάτες που επισκέπτονταν τα καταστήματα για να αγοράσουν εορταστικά είδη θα μπορούσαν να αγοράσουν ταυτόχρονα προμήθειες που σχετίζονται με το Παγκόσμιο Κύπελλο. Όμως, με τους προϋπολογισμούς των νοικοκυριών να συμπιέζονται, οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ προετοιμάζονται για λιγότερες πωλήσεις.
Οι λιανοπωλητές τροφίμων στο Ηνωμένο Βασίλειο υφίστανται ήδη σοβαρές πιέσεις από τον πληθωρισμό και τις αλλαγές στις συνήθειες των καταναλωτών. Νωρίτερα αυτό το μήνα η Tesco περιόρισε την πρόβλεψή της για κέρδη, ενώ τον περασμένο μήνα, η Morrisons, η Co-Op και η βρετανική Aldi ανέφεραν ότι τα κέρδη τους μειώθηκαν.