Εκατομμύρια Ιταλοί προσέχονται σήμερα στις κάλπες σε μία εκλογική αναμέτρηση που δεν κρίνει μόνο το μέλλον της, αλλάζει και τις ευρωπαϊκές ισορροπίες.
Η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία στην Ευρώπη θα διοικείται – όπως όλα δείχνουν από την επικεφαλής των ακροδεξιών Αδελφών της Ιταλίας, Τζόρτζια Μελόνι, η οποία συνεργάζεται με τον Ματέο Σαλβίνι ο οποίος δεν έχει κρύψει την ανοιχτή στήριξη του στον Πούτιν.
Ένας προβληματικός συνδυασμός που ωστόσο, σύμφωνα με τον Λορέντζο Καστελάνι, καθηγητή ιστορίας των πολιτικών θεσμών και πολιτικό αναλυτή, σε πρώτο τουλάχιστον χρόνο, δεν θα οδηγήσει σε ρήξη με τις Βρυξέλλες για οικονομικούς λόγους.
«Σε ιδεολογικό επίπεδο παραμένει μια υπερσυντηρητική, ανήκει εξάλλου στο κόμμα των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Αναμορφωτών, τον υπερσυντηρητικό πόλο στον οποίο εντάσσονται τα ακροδεξιά κόμματα του Ορμπάν από την Ουγγαρία, του Pis στην Πολωνία κτλ. Οι πολιτικοί δεσμοί της Μελόνι είναι πιο ισχυροί με τον Ορμπάν, με το ακροδεξιό πολωνικό κόμμα και με το Vox της Ισπανίας. Δεν είναι τόσο ισχυροί με την Λεπέν ή το γερμανικό AFD. Η Λεπέν έχει αντιθέτως χτίσει πιο στενές σχέσεις με τον Σαλβίνι», εξηγεί ο Ιταλός αναλυτής. Και προσθέτει ότι η Μελόνι θέλει να εμφανιστεί ως ένα πιο κανονικό κόμμα και κάνει τα πάντα για να προσεγγίσει το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα. Μάλιστα υπάρχουν κινήσεις προσέγγισης με τον Μάνφρεντ Βέμπερ, τον Γερμανό ευρωβουλευτή που υπήρξε επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος.
Γιατί όμως οι Ιταλοί ψηφοφόροι στρέφονται προς μία ακροδεξιά πολιτικό που θα αναγκαστεί να γίνει πιο …κεντροδεξιά στις επαφές της με τις Βρυξέλλες για να μπορέσει να κυβερνήσει;
«Ο ιταλικός λαός την βρίσκει πιο ελκυστική κυρίως για εσωτερικούς λόγους. Την θεωρούν ως μια συνεπή πολιτικό επειδή σε αντίθεση με τους ηγέτες άλλων κομμάτων δεν αλλάζει συνεχώς συμμαχίες για να βρίσκεται στην κυβέρνηση. Είναι πιο σκληρή σε σύγκριση με το κεντροδεξιό κόμμα σε θέματα όπως η μετανάστευση που είναι πολύ βασικό πρόβλημα για τους Ιταλούς τα τελευταία χρόνια, όπως και για ολόκληρη τη Μεσόγειο. Ακολουθεί την προσέγγιση ‘νόμος και τάξη’ για την αντιμετώπιση της εγκληματικότητας. Είναι επίσης υπέρμαχος του ‘πατρίδα, θρησκεία, οικογένεια’ και ξεκάθαρα πολέμια σε θέματα όπως η υιοθεσία από ομοφυλόφιλα ζευγάρια. Αυτά την διαφοροποιούν από την κεντροδεξιά», επισημαίνει ο Λορέντζο Καστελάνι.
Στο φλέγον θέμα της οικονομίας όμως σε γενικές γραμμές ακολουθεί την συνταγή της βολικής για τις μελλοντικές εξελίξεις ασάφειας.
«Είναι πολύ γενικόλογη. Δεν έχει μια συγκεκριμένη προσέγγιση. Αυτό όμως δεν φαίνεται να είναι πρόβλημα για τους ψηφοφόρους αφού κανένας από τους αντιπάλους της δεν έχει μια πολύ ξεκάθαρη ατζέντα. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια σε αυτό το θέμα οι Βρυξέλλες είναι που παίρνουν τις τελικές αποφάσεις. Η Μελόνι ειδικά ξέρει ότι θα κυβερνήσει σε πολύ δύσκολες συνθήκες και ότι θα χρειαστεί να πάρει δύσκολες οικονομικές αποφάσεις οπότε δεν θέλει να δεσμευτεί σε κάτι πολύ ριζοσπαστικό. Προσπαθεί να φρενάρει και τα μεγάλα λόγια για την οικονομία των συμμάχων της, των Μπερλουσκόνι και Σαλβίνι. Θα προσαρμοστεί και θα ακολουθήσει τα πράγματα ανάλογα με τις συνθήκες. Έχει δώσει ήδη δείγμα γραφής αφού ήταν η μόνη που συμφώνησε με τον Ντράγκι στην απόφαση του να μην δοθούν επιπλέον κονδύλια για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης. Δεν θα ασκήσει πιέσεις στο θέμα της οικονομίας σε σημείο ρήξης με την ΕΕ», εκτιμά ο συνομιλητής μας.
Το πρόβλημα Σαλβίνι
Αυτό που θα αποτελέσει μέγα ζήτημα διαχείρισης για την Μελόνι είναι ο Σαλβίνι, ο αρχηγός της Λίγκας του Βορρά καθώς είναι αντιμέτωπος με δημοσκοπική κατάρρευση και έχει ιστορία στις αποχωρήσεις από κυβερνητικούς συνασπισμούς.
O Ιταλός αναλυτής χρακτηρίζει τον Σαλβίνι ως πρόβλημα για την πολιτική σταθερότητα, επειδή έχει πολιτικές σχέσεις με τη Ρωσία και δεν ξέρουμε αν θα κυκλοφορήσουν έγγραφα γι αυτές τις σχέσεις του τους επόμενους μήνες.
«Ο Σαλβίνι είναι πολύ δύσκολος να ελεγχθεί. Αλλά η Μελόνι δεν είχε και άλλες εναλλακτικές. Χρειάζεται το 10% του Σαλβίνι και το 6% του Μπερλουσκόνι για να επιτευχθεί η πλειοψηφία», εξηγεί ο αναλυτής που προσθέτει ότι αν η επικεφαλής των Αδελφών της Ιταλίας αναζητήσει άλλη ευρύτερη συνεργασία για να παρακάμψει τον Σαλβίνι δεν θα μπορούσε να εξασφαλίσει ότι θα είναι πρωθυπουργός.
Συμπερασματικά, πάντως, η επιτυχία της θα κριθεί από τον τρόπο με τον οποίο θα εξισορροπήσει τις αντιευρωπαϊκές ιδεολογικές της καταβολές και συγγένειες με την ανάγκη της να γίνει αποδεκτή από το ευρωπαϊκό οικοδόμημα.
Εσχάτως δείχνει να αλλάζει στάση απέναντι στην Ευρώπη. Στην αρχή ξεκίνησε ως ένα ευρωσκεπτικιστικό κόμμα, όχι αντιευρωπαϊκό. Τώρα μαλακώνει το μήνυμα της. Όπως ωστόσο εκτιμά ο Καστελάνι, καθώς και άλλοι αναλυτές, δεν θα υπάρξει κάποια σύγκρουση με την Κομισιόν τουλάχιστον στην αρχή.
«Θα υπάρξουν ενδεχομένως κάποια προβλήματα τους επόμενους μήνες σχετικά με τον σχεδιασμό του προϋπολογισμού και το περιθώριο του σε ό,τι αφορά την διαχείριση της ενεργειακής κρίσης. Είναι ξεκάθαρο ότι η Μελόνι δεν μπορεί να είναι το ίδιο αποδεκτή με τον Ντράγκι, τον απερχόμενο πρωθυπουργό που έχει θητεύσει και ως επικεφαλής της ΕΚΤ. Ο Ντράγκι είναι ένας αναγνωρίσιμος πολιτικός σε ευρωπαϊκό επίπεδο ενώ η Μελόνι είναι μια outsider που προέρχεται από ένα κόμμα που δεν κινείται στην mainstream ευρωπαϊκή πολιτική σκηνή. Οπότε αναμένεται ότι η Μελόνι θα δουλέψει σκληρά στην αρχή για να αποδείξει ότι είναι αξιόπιστη σπρώχνοντας για πιο μετά τριβές σχετικές με μεταρρυθμίσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση», εξηγεί ο πολιτικός αναλυτής.
Ήδη ο Σαλβίνι έδωσε στίγμα προθέσεων, όταν το κόμμα της Λίγκα αποφάσισε να μην σεβαστεί την καθιερωμένη, ημέρα σιωπής, την παραμονή των εκλογών.
“Η προεκλογική εκστρατεία της κεντροαριστεράς χαρακτηρίσθηκε από ψέματα, μίσος, θέληση να αυξηθούν οι φόροι και οι αποβιβάσεις μεταναστών”, τόνισε η Λέγκα, μέσω Instagram, και πρόσθεσε:
“Χθες (Παρασκευή) το κεντροαριστερό Δημοκρατικό Κόμμα του Λέτα έκλεισε την εκστρατεία του με αποτυχημένη συγκέντρωση, στη πλατεία του Λαού της Ρώμης, μπροστά σε σημαία της Σοβιετικής Ένωσης. Επιτέλους, μια μικρή, μεγάλη αλήθεια: θυμίζει σε όλους πιο κόμμα χρηματοδοτήθηκε με βαμμένα με αίμα, ρωσικά ρούβλια. Αύριο (Κυριακή) οι Ιταλοί θα επιλέξουν”.
Δεν αποκηρύσσει τον φασισμό η Μελόνι
Η επικεφαλής των ακροδεξιών Αδελφών της Ιταλίας, Τζόρτζια Μελόνι, στην τελευταία της προεκλογική συνέντευξη το ιδιωτικό τηλεοπτικό κανάλι La 7 προσπάθησε να ρίξει τους τόνους και υπογράμμισε ότι δεν εννοεί να καταλάβει την εξουσία με ανθρώπους τους κομματικού μηχανισμού της.
«Θα αναζητήσουμε ικανά στελέχη από όλο το κοινωνικό και πολιτικό φάσμα», τόνισε. Για μια ακόμη φορά, όμως, δεν προχώρησε σε ανοικτή καταδίκη και αποκήρυξη του φασισμού. Δήλωσε ότι «στην φάση αυτή, οι Ιταλοί δεν ενδιαφέρονται για τον φασισμό, αλλά για το επείγοντα κοινωνικά προβλήματα».
Όλες οι πολιτικές δυνάμεις, πάντως, συμφώνησαν ότι -παρά την κρισιμότητα της φάσης αυτής καλό θα είναι να μην υπάρξουν άλλες παρεμβάσεις και αναφορές από ευρωπαϊκές χώρες ή από θεσμούς της Ένωσης, τουλάχιστον μέχρι να κλείσουν οι κάλπες.
Με πληροφορίες από liberal