Καραμανλής: Το Μετρό Θεσσαλονίκης γίνεται πραγματικότητα – Όχι λόγια, ούτε μουσαμάδες

Tην πρόοδο του πιο πολυαναμενόμενου έργου που υλοποιείται στη χώρα μας, του Μετρό Θεσσαλονίκης, παρουσίασαν σε συνέντευξη τύπου ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, κ. Κώστας Καραμανλής και η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, κ. Λίνα Μενδώνη.

Προηγουμένως ο κ. Καραμανλής ξενάγησε τους εκπροσώπους των ΜΜΕ στις σύγχρονες εγκαταστάσεις του Αμαξοστασίου, του Κέντρου Ελέγχου και των νέων γραφείων της Αττικό Μετρό ΑΕ στην Πυλαία, όπου διαπιστώθηκε πώς διεξάγονται ήδη, εδώ και καιρό, τα δοκιμαστικά δρομολόγια.

«Τρέχουμε με στόχο να ολοκληρώσουμε το έργο έως τα τέλη του 2023. Τρέχουμε για να κερδίσουμε τον χρόνο που έκλεψαν από την πόλη οι προσφυγές εναντίον του έργου.  Προσφυγές που έγιναν από μειοψηφίες και που κάποιοι προσπάθησαν να τις εκμεταλλευτούν για τους δικούς τους σκοπούς», τόνισε ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών.

Η πρόνοια για την πολιτιστική κληρονομιά είναι απόλυτη

Η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη τόνισε ότι «Οι αρχαιότητες που αποκαλύφθηκαν στις ανασκαφές του Μετρό Θεσσαλονίκης, πρόκειται να αναδειχθούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, προκειμένου να αποδοθούν στους πολίτες και στους επισκέπτες της πόλης. Επομένως, ισχύει στο έπακρο η φράση «Και Μετρό και Αρχαία».

Όπως είπε η Λίνα Μενδώνη, «Στο Μετρό της Θεσσαλονίκης όπως άλλωστε και στο Μετρό της Αθήνας, στο Μετρό του Πειραιά, στο Τραμ και σε όλα τα μεγάλα τεχνικά έργα που αλλάζουν την εικόνα της πατρίδας μας, η πρόνοια για την πολιτιστική κληρονομιά είναι απόλυτη. Ο αρχαιολογικός νόμος εφαρμόζεται παντού και πάντα απαρέγκλιτα, κάτι που έχει επιβεβαιώσει κατ’ επανάληψη το Συμβούλιο της Επικρατείας.

Στη Συνέντευξη Τύπου ο κ. Καραμανλής ανέφερε τα γεγονότα που επιβεβαιώνουν ότι το έργο έχει πλέον μπει στην τελική ευθεία:

Οι κατασκευαστικές εργασίες της βασικής γραμμής έχουν ολοκληρωθεί κατά 87%. Έχουν ξεκινήσει εντατικά οι δοκιμές σε συρμούς και συστήματα. Υπάρχει μεγάλη πρόοδος και στην εγκατάσταση των ηλεκτρομηχανολογικών συστημάτων. Έχει ολοκληρωθεί η προμήθεια 18 συρμών και σύντομα υπογράφεται η σύμβαση για άλλους 15. Ξεκίνησε ο διαγωνισμός για τον Φορέα Λειτουργίας και Συντήρησης του Μετρό. Και το ένα μετά το άλλο, τα εργοτάξια κλείνουν.

«Όλα αυτά είναι αληθινά. Όχι λόγια, ούτε μουσαμάδες», υπογράμμισε ο κ. Καραμανλής.

Ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών αναφέρθηκε ειδικά στο σταθμό Βενιζέλου, όπου έχουν γίνει άλματα προόδου και τα έργα επιτέλους προχωρούν. Σημείωσε ότι σε συνεργασία με το Υπουργείο Πολιτισμού ολοκληρώθηκε σχεδόν στο σύνολο του έργου η ασφαλής απόσπαση των αρχαιοτήτων, ώστε να φυλαχθούν και στη συνέχεια να επανατοποθετηθούν.

«Δηλαδή αυτό που κάποιοι επέμεναν ότι δήθεν δεν ήταν εφικτό, έχει ήδη γίνει πραγματικότητα», επισήμανε, αναφέροντας ότι έχει ήδη ξεκινήσει η εφαρμογή των αναγκαίων μέτρων αντιστήριξης του σταθμού και το κατασκευαστικό έργο στο κεντρικό τμήμα του σταθμού.

«Με λίγα λόγια, προχωράμε με σίγουρα βήματα για να κάνουμε πραγματικότητα αυτό το οποίο είχαμε υποσχεθεί: Και Μετρό και αρχαία», τόνισε ο κ. Καραμανλής και πρόσθεσε: «Αυτό ήθελαν όλες και όλοι οι πολίτες της Θεσσαλονίκης, χωρίς σκοπιμότητες και εμμονές».

Τι σημαίνει στην πράξη «και Μετρό και αρχαία»

Εξήγησε στη συνέχεια τι ακριβώς σημαίνει «και Μετρό και αρχαία»: Ότι αφενός η Θεσσαλονίκη θα έχει ένα από τα πιο σύγχρονα Μετρό στην Ευρώπη:

Με μήκος γραμμής 9,6 χιλιόμετρα και 13 σύγχρονους σταθμούς σε πρώτη φάση. 18 υπέρ-αυτόματους driverless συρμούς τελευταίας τεχνολογίας.  Συστήματα αυτόματων θυρών στις αποβάθρες κάθε σταθμού, για καλύτερη εξυπηρέτηση και απόλυτη ασφάλεια του επιβατικού κοινού.

Στην πρώτη φάση λειτουργίας του, το Μετρό θα εξυπηρετεί 315.000 επιβάτες ημερησίως.

Και με τη λειτουργία του έργου στο σύνολο του, υπολογίζεται ότι στους δρόμους της πόλης θα κυκλοφορούν καθημερινά περίπου 60.000 ΙΧ οχήματα λιγότερα, επιφέροντας αντίστοιχα μείωση των ρύπων CO2 κατά 212 τόνους ημερησίως.

Αφετέρου, μαζί με αυτό το υπερσύγχρονο Μετρό, η Θεσσαλονίκη θα απολαμβάνει τα αποτελέσματα και της μεγαλύτερης ίσως αρχαιολογικής ανασκαφής που έχει γίνει ποτέ στην πόλη με επισκέψιμους χώρους αρχαιολογικών ευρημάτων στο σταθμό Βενιζέλου και μια σειρά από σημαντικά εκθέματα στους σταθμούς Πλατεία Δημοκρατίας, Αγίας Σοφίας, Σιντριβάνι και Φλέμινγκ.

Η μεγαλύτερη ανασκαφική έρευνα αστικού χαρακτήρα στη χώρα

Όπως υπογράμμισε στη συνέχεια η κ. Μενδώνη, «Στο πλαίσιο της κατασκευής του Μητροπολιτικού Σιδηροδρόμου Θεσσαλονίκης, διενεργήθηκε η μεγαλύτερη ανασκαφική έρευνα αστικού χαρακτήρα που έχει ποτέ πραγματοποιηθεί στη Θεσσαλονίκη αλλά και στη χώρα μας. Ξεπερνά κατά πολύ την αντίστοιχη έρευνα του Μητροπολιτικού Σιδηροδρόμου Αθηνών και συμβάλλει στην αναδιήθηση και στην τεκμηρίωση της ιστορίας της πόλης από την εποχή της ίδρυσής της στα χρόνια του Κασσάνδρου έως τις αρχές του 20ου αιώνα».

Στον σταθμό Βενιζέλου δημιουργείται ο μεγαλύτερος αρχαιολογικός χώρος στα πλαίσια τεχνικού έργου διεθνώς. Δεν έχουμε πουθενά άλλον αντίστοιχο αρχαιολογικό χώρο. Όταν κατασκευάστηκε το μετρό της Αθήνας, λέγαμε ότι δημιουργήθηκε μια σχολή για τη διάσωση και ανάδειξη των αρχαιοτήτων στα μεγάλα τεχνικά έργα. Η σχολή την οποία δημιουργεί η Θεσσαλονίκη -κι αυτό θα φανεί μέσα από τον επιστημονικό διάλογο τα επόμενα χρόνια- είναι πολύ πιο προχωρημένη, πολύ πιο προηγμένη και απολύτως μοναδική.

Όλοι οι σταθμοί, στους οποίους έχουν βρεθεί αρχαιότητες, με κορυφαίους τον Σταθμό Βενιζέλου και τον Σταθμό Αγίας Σοφίας, θα αποδοθούν ως σταθμοί-μουσεία στην πόλη.

Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που έχουμε θέσει, οι μελέτες επανατοποθέτησης και ανάδειξης θα εισαχθούν στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο εντός του επομένου Νοεμβρίου, και η υλοποίηση της επαναφοράς των αρχαιοτήτων στον Σταθμό Βενιζέλου θα ξεκινήσει εντός του α’ τριμήνου 2023. Αντίστοιχη θα είναι η διαδικασία και στην Αγία Σοφία, όπου τα ευρήματα μιλούν για οικοδομήματα αντίστοιχα των αυτοκρατορικών της Κωνσταντινούπολης.

Επεκτάσεις

Παράλληλα, όπως τόνισε ο κ. Καραμανλής, προχωρούν ήδη και οι επεκτάσεις του Μετρό Θεσσαλονίκης:  Η επέκταση προς Καλαμαριά έχει υλοποιηθεί κατά 85% στα έργα πολιτικού μηχανικού. «Μελετήσαμε, δημοπρατήσαμε και υπογράψαμε συμβάσεις για όλα τα ηλεκτρομηχανολογικά συστήματα, οι οποίες και εξελίσσονται», ανέφερε ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, σημειώνοντας ότι:

«Όταν αναλάβαμε δεν βρήκαμε κανένα ηλεκτρομηχανολογικό σύστημα -όχι δημοπρατημένο αλλά ούτε καν μελετημένο».

Επίσης, τον Δεκέμβριο του 2021 δημοπρατήθηκε και η προμήθεια επιπλέον τραίνων της επέκτασης προς Καλαμαριά. Ενώ βρίσκονται σε εξέλιξη τα Τοπογραφικά και οι Γεωτεχνικές έρευνες για την επέκταση προς το Αεροδρόμιο «Μακεδονία». «Στα δυτικά είμαστε σε προ συμβατικό έλεγχο και σύντομα θα υπογράψουμε τη σύμβαση των πρόδρομων εργασιών», ανακοίνωσε ο κ. Καραμανλής.

Ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, αναφέρθηκε επίσης στη Μελέτη Ανάπτυξης Μετρό Θεσσαλονίκης, η οποία θα προσδιορίσει τις ανάγκες ζήτησης μετακινήσεων και αντίστοιχων έργων υποδομής σε όλη την πόλη, με χρονικό ορίζοντα σχεδιασμού εικοσαετίας.

Πριν ολοκληρώσει την αρχική του τοποθέτηση, ο κ. Καραμανλής σημείωσε πως όταν ανέλαβε το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών σχεδόν όλοι τον ρωτούσαν εάν αλήθεια θα ολοκληρωθεί το Μετρό Θεσσαλονίκης.

«Από τότε έλεγα ότι δεν χρειάζεται να απαντήσουμε με λόγια, αλλά με έργα. Και αυτά τα έργα, τα βλέπετε. Ένα έργο που πολλοί το είχαν ξεγράψει, γίνεται πραγματικότητα», τόνισε ο κ. Καραμανλής.

Ανέφερε επίσης ότι κάποιοι ρωτούσαν «βρε μπας και έχει δίκιο ο ΣΥΡΙΖΑ που λέει ότι μπορούσε να λειτουργήσει το Μετρό από το 2020;» και εξήγησε ότι αυτό δεν ισχύει.

«Δεν είναι μόνο ότι δεν είχαν κάνει τίποτα απολύτως για το σταθμό Βενιζέλου όπου δήθεν είχαν μια άλλη λύση. Ούτε ότι έδωσαν εντολή να ξεκινήσουν οι μελέτες για τη δήθεν λύση τους τον Μάιο του 2019, δύο μήνες πριν τις εκλογές και 4,5 χρόνια μετά από την ανάληψη των καθηκόντων τους. Ούτε ότι η κατασκευαστική πρόοδος του υπόλοιπου έργου δεν δικαιολογούσε τέτοια αισιοδοξία», σημείωσε και πρόσθεσε:  «Αλλά έλεγαν και ότι ήταν σχεδόν έτοιμοι να λειτουργήσουν ένα Μετρό για το οποίο δεν είχαν ούτε αρκετά τρένα, ούτε καθόλου ράγες, ούτε Φορέα να το λειτουργήσει, ούτε ρεύμα, ούτε σταθμούς κατασκευασμένους. Για όλα αυτά, στην πράξη δεν είχαν κάνει απολύτως τίποτα. Πώς θα το λειτουργούσαν;»

Ο κ. Καραμανλής υπενθύμισε ότι σε αντίθεση με το ΣΥΡΙΖΑ, η Νέα Δημοκρατία από την πρώτη στιγμή επέλεξε να μιλήσει με ειλικρίνεια στους πολίτες. «Γιατί αυτό τους αξίζει» υπογράμμισε, καταλήγοντας ότι πλέον ένα όνειρο γίνεται πραγματικότητα.

Η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη επισήμανε επίσης ότι:

Από τους συνολικά 13 σταθμούς που περιλαμβάνει το έργο, αρχαιότητες αποκαλύφθηκαν στους δύο σταθμούς του ιστορικού κέντρου, της Αγίας Σοφίας και του Βενιζέλου, στους εκτός των τειχών σταθμούς στα δυτικά, Δημοκρατίας, διακλάδωση προς Σταυρούπολη, Νέος Σιδηροδρομικός Σταθμός και στα ανατολικά Σιντριβάνι και Διασταύρωση Συντριβανίου, Πανεπιστήμιο, Φλέμινγκ και Αμαξοστάσιο Πυλαίας.

Ο αριθμός των ευρημάτων του Μετρό ξεπερνά τις 300.000.

Oι αρχαιολογικές έρευνες ξεκίνησαν τον Απρίλιο του 2006, συγχρόνως με το τεχνικό έργο. Σταδιακά, από το 2008 έως το 2014 διεξήχθη η κυρίως ανασκαφική έρευνα στους χώρους που κατασκευάζονται τα κελύφη και οι είσοδοι των σταθμών και οι έρευνες αυτές ολοκληρώθηκαν την περίοδο 2016-2019, με εξαίρεση τον Σταθμό Βενιζέλου, όπου η ανασκαφική έρευνα περατώθηκε στις 31 Ιουλίου 2022.

Σε ό,τι αφορά τον Σταθμό Βενιζέλου, η Αττικό Μετρό υπέβαλε στο Υπουργείο Πολιτισμού τον Σεπτέμβριο του 2019 με συγκεκριμένο και υπογεγραμμένο από το σύνολο των στελεχών της εταιρείας φάκελο την πρόταση της για την απόσπαση των αρχαιοτήτων. Η απόφαση η οποία είχε ληφθεί το 2017, και επί της οποίας γνωμοδότησε το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο πρωτοφανώς, δεν είχε καμία υπογραφή στις μελέτες. Η πρόταση του 2017 δεν ήταν εφικτό να υλοποιηθεί και επομένως κανείς δεν αναλάμβανε την ευθύνη να την υπογράψει. Η Υπουργική Απόφαση για την απόσπαση και την επανατοποθέτηση των αρχαιοτήτων εκδόθηκε τον Μάρτιο του 2020, για πρώτη φορά, με πλήρεις και οριστικές μελέτες.

Η αρχαιολογική έρευνα του σταθμού Βενιζέλου (εμβαδόν σταθμού 1.260 τ.μ.) κάλυψε τουλάχιστον 3.500 τ.μ. στην επαλληλία των στρωμάτων διαφορετικών περιόδων.

Νέα επιστημονικά δεδομένα για την ιστορία της Θεσσαλονίκης

Από τα αρχιτεκτονικά κατάλοιπα των ανασκαφών στον Σταθμό Βενιζέλου πιστοποιείται απολύτως η επέκταση της ελληνιστικής Θεσσαλονίκης, της εποχής του Κασσάνδρου, στα πεδινά τμήματά της και κοντά στη θάλασσα, σε αντίθεση με επιστημονικές θεωρίες που είχαν αναπτυχθεί τα προηγούμενα χρόνια, σύμφωνα με τις οποίες η ελληνιστική Θεσσαλονίκη αναπτυσσόταν προς το χερσαίο μέρος.

Τα νέα ευρήματα στους δύο κεντρικούς σταθμούς Βενιζέλου και Αγίας Σοφίας αποτυπώνουν διαχρονικά την πολεοδομική εξέλιξη του αστικού ιστού στο ύψος της κεντρικής οδού που πάντοτε διέτρεχε την πόλη στην ίδια περίπου χάραξη. Αυτό σημαίνει ότι διαχρονικά σε όλους αυτούς τους αιώνες οι δρόμοι, οι βασικοί άξονες της Θεσσαλονίκης, επομένως και του Μετρό μετά την τεχνολογία των νεωτέρων χρόνων, ακολουθούσαν την ίδια περίπου χάραξη.

Δύο νέα Μουσεία στη Θεσσαλονίκη για τις αρχαιότητες του Μετρό

Δύο νέα μουσεία θα φιλοξενήσουν τις αρχαιότητες από τις ανασκαφές του Μετρό Θεσσαλονίκης. Εντός του στρατοπέδου Παύλου Μελά, δημιουργείται μουσείο για την ιστορία της πόλης της Θεσσαλονίκης, με ευρήματα αποκλειστικά από το μετρό.

Το δεύτερο μουσείο δημιουργείται στο Crossover, στη διασταύρωση με το Συντριβάνι, σε χώρο 5.000 τ.μ. ο οποίος δημιουργήθηκε για τις ανάγκες του έργου και παραχωρείται στο Υπουργείο Πολιτισμού. Εκεί θα εκτεθεί και ο Documanus Maximus μήκους περίπου 77 μέτρων και πλάτους 10 μέτρων που αποσπάστηκε από τον σταθμό της Αγίας Σοφίας. Για τον χώρο του Crossover, ήδη η Εφορεία Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης ετοιμάζει τη μουσειολογική πρόταση, προκειμένου να εξεταστεί τις επόμενες εβδομάδες από το Κεντρικό Συμβούλιου Μουσείων.

Το Μετρό Θεσσαλονίκης θα δοθεί στην κυκλοφορία με το σταθμό Βενιζέλου

Στη συνέχεια, απαντώντας σε δημοσιογραφικές ερωτήσεις, ο κ. Καραμανλής μεταξύ άλλων ανέφερε:

«Το Μετρό θα λειτουργήσει στο τέλος 2023 και με το σταθμό Βενιζέλου. Όταν λέμε θα λειτουργήσει με το σταθμό Βενιζέλου, θα λειτουργήσει πλήρως με το σταθμό Βενιζέλου».

«Στο τέλος του 2023 θα λειτουργήσει το Μετρό ενιαία. Και απόδειξη είναι ότι έχουν τελειώσει πλήρως στο κεντρικό τμήμα του σταθμού Βενιζέλου οι αρχαιολογικές εργασίες και τώρα ξεκινάει στην ουσία το κτιριακό, δηλαδή η κατασκευή του σταθμού».

«Ερωτώ πως θα λειτουργούσε το Μετρό πριν από 3,5 χρόνια; Ξέρετε πόσους συρμούς είχαμε τότε; Δύο. Δεν είχαν γίνει τα έργα της λεγόμενης επιδομής. Δεν είχαν τελειώσει οι ράγες. Άρα χωρίς ράγες και χωρίς συρμούς, πως θα λειτουργούσε το Μετρό; Τρίτον, δεν υπήρχε ρεύμα».

«Όλη αυτή η ιστορία έχει καταντήσει το πιο σύντομο ανέκδοτο, ότι και καλά το Μετρό θα ήταν έτοιμο το 2020, χωρίς το σταθμό Βενιζέλου και κολοβό. Αυτά δεν ισχύουν».

«Ερώτηση ρητορική: Ο ΣΥΡΙΖΑ γιατί στην Αγία Σοφία απέσπασε τις αρχαιότητες και δεν μπορούμε να το κάνουμε στο σταθμό Βενιζέλου;»

«Συνταγματικό δικαίωμα του καθενός οι προσφυγές, σημαίνουν έχουν όμως συνέπειες οικονομικές και καθυστέρησης. Τώρα κάνουμε έναν αγώνα δρόμου για να τελειώσουμε το 2023».

«Ξέρετε πότε δόθηκε η μεγαλύτερη αποζημίωση; Το 2017. 220 εκ ευρώ. Ας σταματήσει όμως αυτό το γαϊτανάκι. Πρέπει να ολοκληρωθεί το έργο. Αυτή τη στιγμή, όταν υπάρχουν αποζημιώσεις υπάρχουν γιατί – ειδικά στην περίπτωση του σταθμού Βενιζέλου – 4,5 χρόνια δεν έγινε τίποτα».

«Δεδομένο ότι το Μετρό Θεσσαλονίκης θα επεκταθεί και δυτικά και προς το αεροδρόμιο»

«Είναι δεδομένο ότι πρέπει να επεκταθούμε προς δυτική Θεσσαλονίκη και προς το αεροδρόμιο. Είμαστε στη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Ελλάδος Θέλουμε να λέμε ότι είμαστε πρωτεύουσα των Βαλκανίων».

«Προχωράμε σε αυτές τις επεκτάσεις με επιστημονική και τεχνοκρατική προσέγγιση».

«Τα αποτελέσματα της μελέτης θα τα έχουμε στα τέλη του έτους. Εάν δεν κάναμε αυτή τη μελέτη δεν υπήρχε περίπτωση να βρουμε χρηματοδότηση».