Νεοθωμανισμός σημαίνει συνεκμετάλλευση στο Αιγαίο

Την 1^η Σεπτεμβρίου, με την ημερολογιακή έναρξη του φθινοπώρου, η Τουρκία του Ερντογάν, που αρέσκεται σε κινήσεις συμβολισμού, αποστέλλει σε σύμπασα τη Δύση επιστολή ευθείας αμφισβήτησης της ελληνικότητας του Αιγαίου, η οποία έφθασε να περιλαμβάνει ακόμη και «βράχους», όπως αναφέρεται στην επιστολή.

Με αυτόν τον τρόπο, ο Ερντογάν δεν περιορίζεται σε ασκήσεις ανθελληνικής ρητορικής, αλλά περνά στην «πράξη» μέσα από τη συγκεκριμένη ενέργεια, που φέρει φαρδιά – πλατιά την υπογραφή του Τούρκου ΥΠΕΞ και που εγείρει τις εύλογες αντιρρήσεις της πρώην Ελληνίδας ΥΠΕΞ κ. Ντόρας Μπακογιάννη και του σημερινού Υπουργού Εξωτερικών, κ. Νίκου Δένδια, ο οποίος μίλησε για «νεοοθωμανικά νταηλίκια».

Είναι, βέβαια, κατάδηλο ότι τα ερμηνευτικά σχήματα που εστίαζαν μέχρι και χθες ακόμη στο οξύθυμο ταπεραμέντο της γείτονος ή, ακόμη, και σε «ακροδεξιούς θύλακες στην εξωτερική πολιτική» πέφτουν ηχηρά στο κενό: Ο Ερντογάν και ο Τσαβούσογλου είναι, πέρα από ψυχολογίζουσες προσεγγίσεις, έλλογα πολιτικά όντα και ο κ. Δένδιας, όπως και η κ. Μπακογιάννη, δεν έχουν πολιτογραφηθεί σαν «ακροδεξιά βαρίδια» στους κόλπους της ελληνικής κεντροδεξιάς.

Άλλωστε, το κείμενο Τσαβούσογλου είναι στη διάθεσή μας και επιμένει ξεκάθαρα στην αμφισβήτηση του νομικού καθεστώτος των νησιών του Αιγαίου.

Η επίδικη ενέργεια του καθεστώτος Ερντογάν στοιχίζεται πλήρως με τις προδιαγραφές της τρίτης περιόδου διακυβέρνησης από τον λεγόμενο «Σουλτάνο», μιας κυβερνητικής πορείας ελικοειδούς υφής, που κατάφερε να υπερβεί τις αντιστάσεις του στρατιωτικού κατεστημένου της γείτονος και να αλλάξει χρόνιες δομές και παγιωμένες λειτουργίες της τουρκικής κρατικής συγκρότησης.

Η πρώτη περίοδος είχε ευρωπαϊκά χαρακτηριστικά. Ο Ερντογάν χρησιμοποιεί κυνικά και, ταυτοχρόνως, δόλια, την «ευρωπαϊκή προοπτική» της Τουρκίας. Διευρύνει ελευθερίες και δικαιώματα, δημιουργεί ένα προπέτασμα ευρωπαϊκού εκσυγχρονισμού, πείθει και ξεγελά το στρατιωτικό κατεστημένο, το οποίο, εν συνεχεία, εύκολα μπορεί να απονευρώσει πολιτικά.

Έχοντας εδραιώσει την παρουσία του στην καρδιά της πολιτικής εξουσίας της Τουρκίας, ο Ερντογάν γίνεται καθεστώς, αποκτά καθεσωτικά χαρακτηριστικά και αναδεικνύει την αραβοισλαμική ατζέντα του, που ενέχει μια σαφή νεοοθωμανική διάσταση, στην οποία, καθόλου τυχαία, έσπευσε να αναφερθεί εμφατικά ο κ. Δένδιας χθες βράδυ. Πρωταρχικός στόχος είναι ακριβώς ο νεοοθωμανισμός, η τόνωση της τουρκικής επίδρασης σε εδάφη, τα οποία ανήκαν κάποτε στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Η Τουρκία μπορεί να μην έχει καταφέρει να αναδειχθεί σε ηγέτιδα δύναμη του αραβοισλαμικού κόσμου, αλλά δεν παύει να υπενθυμίζει τον νεοοθωμανικό ιμπεριαλισμό της.

Η τρίτη περίοδος αρχίζει ουσιαστικά όταν η Τουρκία δεν κατορθώνει να καταστεί η φωνή του αραβοισλαμικού κόσμου, κυρίως λόγω αντιρρήσεων του αραβικού κόσμου, χωρίς, όμως, να χάνει ποτέ από τον οπτικό της ορίζοντα, από την «κυβερνητική καθημερινότητά» της, την προβολή και την προώθηση των νεοοθωμανικών στοχεύσεών της. Αυτή η τρίτη φάση σημαδεύεται από την αποτυχία του πραξικοπήματος εναντίον του και την επακόλουθη στερέωση της εξουσίας Ερντογάν στο εσωτερικό της Τουρκίας, αλλά και τη σκλήρυνση της στάσης του Τούρκου Προέδρου προς το εξωτερικό.

Κι ένας από τους αποδέκτες, μάλλον ο βασικότερος, του νεοθωμανικού ερντογανισμού είναι ακριβώς η πατρίδα μας, η οποία διαπιστώνει τα αδιέξοδα της περίφημης «πορείας εξευρωπαϊσμού», που δεν λέει να ευοδωθεί. Η Τουρκία δεν πρόκειται να γίνει κράτος – μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ούτε που την ενδιαφέρει πλέον. Αυτό, όμως, που την ενδιαφέρει είναι να παραμείνει, αν μη τι άλλο, η περιφερειακή δύναμη της περιοχής  μας. Και αυτό έχει ορισμένες προεκτάσεις σε σχέση με την Χώρα μας και τα εθνικά μας δίκαια.

Το καθεστώς Ερντογάν δεν πρόκειται να αποδεχθεί κάποια διευθέτηση στα σύνορά του, η οποία θα βλάψει τις εδαφικές κατακτήσεις του και τις εδαφικές βλέψεις του. Στο πλαίσιο αυτό, η χονδροειδής αναθεώρηση του νομικού καθεστώτος του Αιγαίου μόνο τυχαία δεν είναι. Προφανώς σχετίζεται με τις επόμενες προεδρικές εκλογές που θα διεξαχθούν σε δέκα μήνες από σήμερα, αλλά δεν μπορεί να ερμηνευθεί από αυτό μονοσήμαντα, παρά μόνο μερικώς και δευτερευόντως.

Το κύριο ζητούμενο για το καθεστώς Ερτνογάν είναι άλλο: ο νεοθωμανισμός στο Αιγαίο. Ένας νεοθωμανισμός, που μεταφράζεται στην πράξη σε σαφές και δημοσίως εκπεφρασμένο αίτημα για συνεκμετάλλευση και συγκυριαρχία με τους Τούρκους στο Αιγαίο, στο ελληνικό Αιγαίο.