Η ενεργειακή κρίση δεν αποτελεί τον μοναδικό παράγοντα που ωθεί ανοδικά τις τιμές των τροφίμων, ενός αγαθού το οποίο είναι πρωταρχικής σημασίας για την επιβίωση του παγκόσμιου πληθυσμού και το οποίο κάθε άλλο παρά σε αφθονία βρίσκεται τα τελευταία χρόνια. Καταλυτικό ρόλο στην αύξηση της παραγωγής τροφίμων και επομένως στην αύξηση των ανθρώπων που απολαμβάνουν το δικαίωμα να σιτιστούν διαδραματίζουν τα λιπάσματα.
Σύμφωνα με τη Διεθνή Ένωση Λιπασμάτων, θα μπορούσαμε να ταΐσουμε μόνο περίπου το μισό του παγκόσμιου πληθυσμού χωρίς λίπασμα. Από την άλλη βέβαια, η ΕΕ προωθεί τη βιώσιμη γεωργία, η οποία απαιτεί μείωση της χρήσης λιπασμάτων.
Οι αγρότες προσπαθούν να προσαρμοστούν σε αυτή τη νέα κανονικότητα. Όταν ερωτήθηκαν σε σχετική έρευνα στις ΗΠΑ, την άνοιξη του 2022, τι σκόπευαν να φυτέψουν, απάντησαν ότι στρέφονταν σε περισσότερη σόγια, ή στην καλλιέργεια οσπρίων, η οποία καλύπτει 91 εκατομμύρια στρέμματα, μια έκταση ρεκόρ, κάτι το οποίο μπορεί να οφείλεται στο ότι τα όσπρια δεν χρειάζονται τόσο λίπασμα όσο το καλαμπόκι για να αναπτυχθούν.
Η εξάρτηση από τα λιπάσματα
Οι αυξήσεις στις τιμές των λιπασμάτων ξεκίνησαν όταν η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία το Φεβρουάριο του 2022.
«Είναι εκπληκτικό το πόσο εξαρτημένος είναι ο κόσμος από τα λιπάσματα που παράγονται στη συγκεκριμένη περιοχή» ,δήλωσε στο CNBC η Johanna Mendelson Forman, επίκουρη καθηγήτρια στη Σχολή Διεθνών Υπηρεσιών του Αμερικανικού Πανεπιστημίου.
Από τις συγκεκριμένες εκτάσεις προέρχεται τουλάχιστον το 28% των παγκόσμιων εξαγωγών λιπασμάτων, συμπεριλαμβανομένων των λιπασμάτων με βάση το άζωτο, το κάλιο και το φώσφορο, σύμφωνα με τη Morgan Stanley.
Πρόκειται για σημαντική απώλεια αν σκεφθεί κανείς ότι η έλλειψη λιπασμάτων στην αγορά ωθεί ανοδικά τις τιμές.
Τα ακριβότερα λιπάσματα συμβάλλουν σε αυτό το υψηλότερο κόστος, με ορισμένα λιπάσματα να αυξάνονται κατά 300% από τον Σεπτέμβριο του 2020, σύμφωνα με το American Farm Bureau. Φυσικά, οι αγρότες αναγκάζονται να μεταφέρουν μέρος αυτού του κόστους στους πελάτες, με αποτέλεσμα υψηλότερες τιμές στα ράφια.
«Πέρυσι, το λίπασμα ήταν περίπου 270 δολάρια ανά τόνο και τώρα είναι πάνω από 1.400 δολάρια ανά τόνο», είπε ο Μέγκαν Κάιζερ, της Kaiser Family Farms και αγρότης-διευθυντής του United Soybean Board, στο NBC «Nightly News with Lester Holt».Ο υπολογισμός του χειρότερου σεναρίου των Ηνωμένων Εθνών είναι ότι οι παγκόσμιες τιμές των τροφίμων θα αυξηθούν κατά 8,5% επιπλέον έως το 2027.