Το τελευταίο χρονικό διάστημα οι τιμές των βασικών προϊόντων πρώτης ανάγκης έχουν εκτοξευθεί σε δυσθεώρητα ύψη, με τους καταναλωτές να βρίσκονται σε απελπιστική κατάσταση μιας και το πορτοφόλι τους αδειάζει εν ριπή οφθαλμού. Είναι χαρακτηριστικό πως στα σούπερ μάρκετ το πρώτο πράγμα που ψάχνουν είναι οι προσφορές και οι ειδικές τιμές, μιας και πρέπει με κάποιον τρόπο να καλύψουν τις ανάγκες τους.
Το κύμα της ακρίβειας είναι σαρωτικό, ενώ όλα δείχνουν πως αργεί ακόμη το «φως στην άκρη του τούνελ» κι ενώ παράγοντες της αγοράς προειδοποιούν για ένα «καυτό» φθινόπωρο και για έναν ακόμη πιο δύσκολο χειμώνα, βλέποντας τους νέους τιμοκαταλόγους των προμηθευτών που φτάνουν στις αγορές τροφίμων.
«Η ακρίβεια καλπάζει και δεν θα τελειώσει ούτε το 2022 αλλά ούτε καν το 2023. Έρχεται βαρύς χειμώνας… Η κατάσταση είναι απελπιστική… Αυξήσεις τιμών παντού σε όλα και όλη την αγορά», προειδοποίησε πρόσφατα η Γενική Ομοσπονδία Καταναλωτών Ελλάδας, περιγράφοντας ένα μικρό μόνο μέρος της νέας καθημερινότητας του Έλληνα. Και μπορεί τον Ιούλιο – και για πρώτη φορά μετά από μήνες – ο πληθωρισμός να επιβραδύνθηκε στο 11,6%, από 12,1% τον Ιούνιο, ωστόσο εξακολουθεί να παραμένει σε πολύ υψηλά επίπεδα, ενώ το πέπλο της ακρίβειας έχει απλωθεί για τα καλά στο σύνολο σχεδόν των ειδών διατροφής.
Τα στοιχεία είναι αποκαλυπτικά. Τον Ιούλιο του 2022, η αύξηση του δείκτη διατροφής και μη αλκοολούχων ποτών ήταν υψηλότερη έναντι του γενικού δείκτη τιμών καταναλωτή, αφού διαμορφώθηκε στο 13% έναντι του 11,6% του εθνικού δείκτη. Η αύξηση αυτή προήλθε από την αύξηση κυρίως των τιμών σε: ψωμί και δημητριακά, κρέατα (γενικά), ψάρια (γενικά), γαλακτοκομικά και αυγά, έλαια και λίπη, λαχανικά (γενικά), ζάχαρη-σοκολάτες-γλυκά-παγωτά, λοιπά τρόφιμα, καφέ-κακάο-τσάι, μεταλλικό νερό-αναψυκτικά-χυμούς φρούτων.
Οι ανατιμήσεις «ανεβάζουν» τους τζίρους του λιανεμπορίου τροφίμων
Πρόσφατα στοιχεία, άλλωστε, της NielsenIQ επιβεβαιώνουν πως οι τζίροι που καταγράφονται στο λιανεμπόριο τροφίμων τροφοδοτούνται αποκλειστικά από τις αυξήσεις των τιμών των προϊόντων. Στο πρώτο εξάμηνο του 2022, η αγορά του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων κινήθηκε στο σύνολό της θετικά, στο +0,9%, λόγω των αυξημένων τιμών «καθώς η ζήτηση παρουσιάζει αρνητική τάση για το σύνολο των μεγάλων κατηγοριών». Τα καταναλωτικά αγαθά ταχείας κυκλοφορίας μετρούν αύξηση σε αξία της τάξης του +0,7%, καθοδηγούμενη από τις κατηγορίες των τροφίμων και ποτών, οι οποίες παρουσιάζουν και τις μεγαλύτερες πληθωριστικές πιέσεις στο +4,2%, με αποτέλεσμα οι όγκοι πωλήσεων να υποχωρούν κατά -2,7%.
Ενδεικτικά αναφέρονται οι κατηγορίες του ελαιολάδου, του συσκευασμένου τυριού, αλλά και των αλεύρων, των οποίων οι τιμές έχουν αυξηθεί μεσοσταθμικά κατά 22,7%, 9,6% και 9,1% αντίστοιχα. Στις αυξήσεις αυτές έχουν συμβάλει ιδιαίτερα οι μήνες Μάιος και Ιούνιος, οι οποίοι έχουν παρουσιάσει σημαντικά πιο έντονες ανατιμήσεις σε σχέση με το πρώτο τετράμηνο του 2022.
Αυξημένο την ίδια στιγμή είναι και το επίπεδο των τιμών για τις μεγάλες κατηγορίες της φροντίδας του νοικοκυριού, αλλά και της προσωπικής περιποίησης κατά +3,4% και +2,1% αντίστοιχα, με αποτέλεσμα η κατανάλωση να υποχωρήσει σημαντικά σε ποσοστό -5,3% και -3,6%, επίσης κατ’ αντιστοιχία. Μεταξύ των κατηγοριών που έχουν σημειώσει τις πιο υψηλές ανατιμήσεις είναι το αλουμινόχαρτο (+16,7%), αλλά και οι πάνες (+9,0%).