Πολιτισμός

O οίκος Sotheby’s πούλησε όχι ένα αλλά δύο τραπέζια Jean Prouvé που προκαλούν καρκίνο

Θα πληρώνατε 1 εκατομμύριο δολάρια για ένα τραπέζι; Κι αν ήταν φτιαγμένο από υλικό που μπορεί να σας προκαλέσει καρκίνο;

Είτε το πιστεύετε είτε όχι, τους τελευταίους μήνες, ο οίκος Sotheby’s στη Νέα Υόρκη πούλησε όχι ένα αλλά δύο τραπέζια Jean Prouvé κατασκευασμένα από ινώδες σκυρόδεμα Granipoli – έτσι όπως ονομάζεται με έναν γαλλικό εμπορικό όρο το μείγμα τσιμέντου και αμιάντου, ενός ινώδους ορυκτού που είναι γνωστό ότι προκαλεί μεσοθηλίωμα, αμιάντωση και καρκίνο του πνεύμονα.

Το πρώτο, από τη συλλογή του συλλέκτη έργων τέχνης Peter Brant και του σούπερ μόντελ Stephanie Seymour, πωλήθηκε τον Δεκέμβριο για 988.000 δολάρια. Το δεύτερο πωλήθηκε τον περασμένο μήνα, στη δημοπρασία “Important Design” του οίκου, έναντι 1,6 εκατομμυρίων δολαρίων- αρκετά για να γίνει το έβδομο υψηλότερο αποτέλεσμα δημοπρασίας όλων των εποχών για τον Γάλλο σχεδιαστή.

Τα τραπέζια αυτά αποτελούν μέρος ενός συνόλου 30 τραπεζιών που ο Prouvé κατασκεύασε το 1939 για την καντίνα του La Pierre Attelée, μιας παραθαλάσσιας θερινής κατασκήνωσης στο Saint-Brevin l’Océan της Γαλλίας.

Για να προστατεύσει το τραπέζι από την αλμύρα του Ατλαντικού, ο Prouvé του έβαλε πόδια από γαλβανισμένο ατσάλι.

Αυτό όμως που δεν είχε σκεφτεί ο σχεδιαστής ήταν πώς θα προστάτευε τον ιδιοκτήτη από τους κινδύνους του αμιάντου, οι οποίοι ήταν άγνωστοι την εποχή της παραγωγής του.

Για πολλές γενιές, ο αμίαντος θεωρούνταν εξαιρετικό οικοδομικό υλικό χάρη στην αντοχή του, την αντοχή του στη φωτιά και την ιδιότητά του να δρα ως ηλεκτρικός μονωτής. Μόλις όμως το υλικό αρχίσει να φθείρεται, η εισπνοή των μικροσκοπικών καρκινογόνων ινών του μπορεί να αποβεί θανατηφόρα και η χρήση του στις κατασκευές έχει απαγορευτεί σε πολλές χώρες – αλλά όχι στις ΗΠΑ.

Ο Jonathan O’Hea, έμπορος έργων τέχνης και αρχαιοτήτων στο Νιου Τζέρσεϊ, ήταν ο πρώτος που παρατήρησε ότι ο οίκος Sotheby’s πουλούσε ένα τραπέζι που περιείχε δυνητικά επικίνδυνα υλικά. Χάρη στην εξοικείωσή του με τα παλαιότερα υλικά -έχει πτυχίο στη συντήρηση ιστορικών μνημείων- ήταν η λέξη “fibrated” που σήμανε συναγερμό.

“Είναι μια τόσο περίεργη λέξη. Δεν την είχα ακούσει ποτέ, αλλά γρήγορα συμπέρανα ότι είχε να κάνει με την εισαγωγή ινών στο σκυρόδεμα”, δήλωσε ο O’Hea στο Artnet News. “Βλέποντας ότι ο πίνακας χρονολογείται από τη δεκαετία του 1930, η άμεση σκέψη μου ήταν: “Αυτό πρέπει να είναι προϊόν αμιάντου”. Εκείνη την εποχή, ο αμίαντος θεωρούνταν θαυματουργό ορυκτό και [θεωρούνταν] ασφαλής”.

Όμως η καταχώριση στον οίκο Sotheby’s δεν ανέφερε ότι ο αγοραστής θα έδινε εκατοντάδες χιλιάδες δολάρια για ένα αντικείμενο διαποτισμένο με μια άκρως επικίνδυνη ουσία.

“Ο οίκος Sotheby’s συνεργάζεται επί του παρόντος με την επιστημονική ερευνητική του ομάδα για να εντοπίσει το εν λόγω υλικό”, δήλωσε εκπρόσωπος του οίκου δημοπρασιών στο Artnet News σε ηλεκτρονικό μήνυμα. “Το αντικείμενο παραμένει στην κατοχή του Sotheby’s και θα απομονωθεί εν αναμονή των αποτελεσμάτων των αναλύσεων”.