Ο Μητσοτάκης μπροστά στο Νέο ΝΑΤΟ

Όντας συχνά απορροφημένοι από τις μέριμνες της καθημερινότητας και από το κυνήγι των πληροφοριών, χάνουμε συχνά από τον ορίζοντά μας το μεγάλο και το συνολικό, ως εάν να είμαστε καταδικασμένοι να ζούμε στο εφήμερο και στο επιμέρους, χωρίς γνώση του διαχρονικού που μπορεί να συντελείται μπροστά μας. Η στρατιωτική επίθεση στην Ουκρανία ήρθε για να μείνει, όχι υποχρεωτικά σαν μια οιονεί θηριωδία με την οποία θα πρέπει να εξοικειωθούμε, αλλά για να μετασχηματίσει τον δυτικό κόσμο, έτσι όπως τον γνωρίζαμε έως σήμερα. Αυτό τόνισε, με μια έννοια, και ο Έλληνας Πρωθυπουργός απευθυνόμενος στο ΝΑΤΟ.

Επί τρεις δεκαετίες πορευθήκαμε μέσα στην περίπου πρωτόφαντη ασφάλεια που δημιούργησε η πτώση των ολοκληρωτικών σοσιαλιστικών καθεστώτων, πιστεύοντας αφελώς ότι ο Φιλελευθερισμός δεν έχει αντιπάλους, τουλάχιστον υπολογίσιμους, κι ας επιμένουν οι θεωρητικοί του για το αντίθετο. Ακόμη και τον Φουκουγιάμα παρερμηνεύσαμε, όταν μιλούσε για το «τέλος της Ιστορίας». Η παράνομη, βάρβαρη και συνεχιζόμενη στρατιωτική επίθεση του δικτάτορα Πούτιν ήρθε να κλονίσει τις διεθνοπολιτικές βεβαιότητές μας. Όπως πυκνά ειπώθηκε, «η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία συνιστά μία τομή στον γεωπολιτικό χρόνο».

Αυτή ακριβώς η τομή οδηγεί την Δύση να λάβει τις ιστορικές αποφάσεις της. Το ΝΑΤΟ και η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι δύο εμβληματικοί θεσμοί της δυτικής κανονικότητας, δύο θεσμοί στους οποίους έχουμε ανθρώπινη, κατανοητή ανάγκη να αναφερθούμε ως θεσμικές σταθερές στον νέο κόσμο που αναδύεται, σε αυτόν τον υπό διαμόρφωση κόσμο, ο οποίος απειλείται από τις επιθετικές απολυτότητες της Μόσχας και του Πεκίνου.

Σε αυτά ακριβώς τα πλαίσια, το ΝΑΤΟ βλέπει ότι καλείται να υπάρξει στην πράξη σαν ασπίδα, σαν ομπρέλα ασφαλείας για το δυτικό μπλοκ. Η διατήρηση και, πολύ περισσότερο, η τροφοδότηση της απόστασης ανάμεσα στην Συμμαχία και την ΕΕ δεν θα επιτρέψει, όμως, την ανάκτηση του πολύτιμου αισθήματος ασφαλείας. Η μεθοδική συγκρότηση ενός κοινού άξονα είναι ικανή να εξισορροπήσει τις απειλές, που εκπορεύονται από τους προκλητικά εμφανιζόμενους νέους απολυταρχισμούς.

Και τα ζητήματα που, συμμετρικά, τίθενται είναι πολυεπίπεδα, αφού άπτονται της πορείας της παγκοσμιοποίησης, της αντίληψής μας για την θεσμική αρχιτεκτονική της Ένωσης, της συναντίληψης για την μελλοντική πορεία του ΝΑΤΟ, ιδίως απέναντι στους νέους ιμπεριαλισμούς, οι οποίοι ήρθαν να δείξουν πως το ΝΑΤΟ δεν είναι ένας κλινικά νεκρός οργανισμός, αλλά ότι χρειάζεται σύγχρονα στρατιωτικά υποσυστήματα και θαρραλέες πολιτικές ηγεσίες. Η τοποθέτηση του Έλληνα Πρωθυπουργού περιέκλειε – εν σπέρματι, ίσως – πυρηνικά στοιχεία ενός σύγχρονου υποδείγματος πολιτικού ηγέτη, μακριά από παρελθοντικές φιγούρες ανατολίτικων παζαριών.