Ο Μακρόν και η αρχιτεκτονική της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας

Με αφορμή τη Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης, ο Μακρόν ζήτησε τη συγκρότηση μιας νέας Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας. Ο Πρόεδρος της Γαλλίας, η οποία ασκεί την Προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης έως τις 30 Ιουνίου,  πρότεινε ουσιαστικά έναν νέο τύπο οργανισμού για την ΕΕ, ο οποίος δεν είναι απαλλαγμένος προβλημάτων.

Πιο συγκεκριμένα, ο Εμανουέλ Μακρόν εισηγήθηκε μια νέα «Ευρωπαïκή Πολιτική Κοινότητα», η οποία θα είχε ως σκοπό να παράσχει στην Ουκρανία, καθώς και σε άλλες χώρες της γηραιάς ηπείρου, μια περισσότερη στενή και αρμονικότερη σχέση με την Ένωση.

Αρκετοί αναλυτές έκαναν λόγο για μια μορφή παρορμητισμού εκ μέρους του Γάλλου Προέδρου. Αυτό, όμως, που τον ενδιαφέρει, με την κατάθεση της πρότασης αυτής, είναι η επιθυμία να βρεθεί μια ουσιαστική λύση για την Ουκρανία, η οποία συνεχίζει να βάλλεται από τον ρωσικό στρατό και η οποία έχει ζητήσει με επιμονή μια ταχεία ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, μετά το πέρας της ρωσικής στρατιωτικής επίθεσης.

Μάλιστα, ο Γάλλος Πρόεδρος έκανε αναφορά «στην νόμιμη και θεμιτή επιθυμία του λαού της Ουκρανίας, όπως και της Μολδαβίας και της Γεωργίας, για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση». Εδώ ανακύπτει το πρώτο ζήτημα για την πρόταση του Μακρόν, διότι φάνηκε να διαψεύδει τις ελπίδες που έτρεφε και εξακολουθεί να τρέφει ο Πρόεδρος Ζελένσκι για μια fast track διαδικασία ένταξης.

Επιπλέον, η πρόταση του Μακρόν δεν φαίνεται να λαμβάνει σοβαρά υπ’ όψιν την σημερινή αβεβαιότητα, που είναι, ωστόσο, δυνατόν να αποκατασταθεί προοπτικά. Τα πιο σημαντικά προβλήματα που αντιμετωπίζει είναι κυρίως πολιτικά, όχι δομικού χαρακτήρα. Ήδη, ο Γάλλος Πρόεδρος κατέβαλε προσπάθεια να πείσει για την ορθότητα της ιδέας τον Όλαφ Σολτς, τον Καγκελάριο της Γερμανίας.

Ο Σολτς φάνηκε να την καλωσορίζει ευγενικά αλλά με αρκετή δόση επιφυλακτικότητας. Κύρια αντίταξη των Γερμανών είναι ότι η ευρωπαϊκή πολιτική κοινότητα θα μπορούσε να ερμηνευθεί ως μια μορφή υποκατάστατου της ένταξης από τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, καθώς και από την Ουκρανία, αλλά και την Γεωργία και την Μολδαβία. Οι αντιδράσεις των χωρών, οι οποίες φιλοδοξούν να ενταχθούν στην Ένωση, είναι χαρακτηριστικά παγωμένες, με πρώτη την Ουκρανία, η οποία την απέρριψε με το σκεπτικό ότι πρόκειται για μια μορφή «παραχώρησης προς την Ρωσία».

Σύμφωνα με μια ερμηνεία, η πρόταση του Γάλλου Προέδρου δείχνει ότι αυτός έχει μεγαλόπνοους σχεδιασμούς για την διαδικασία ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Τούτο, εκτιμούμε, ότι δεν είναι αναληθές, αλλά θα πρέπει να έχουμε επίσης κατά νου τον διαχρονικά έντονο ρόλο της Γαλλίας στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι και ότι η χώρα βρίσκεται ακόμη σε προεκλογική περίοδο, με ό,τι αυτό σημαίνει για τον Μακρόν και τις εξελίξεις στη γαλλική πολιτική ζωή.