Η αρμόδια για την προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας αρχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Euipo) χτυπά το καμπανάκι του κινδύνου: σε ποσοστό 52% οι Ευρωπαίοι από 15 έως 24 ετών είχαν αγοράσει το τελευταίο 12μηνο τουλάχιστον ένα προϊόν-απομίμηση τη χρονιά, σύμφωνα με έρευνα που διενεργήθηκε για τη σχέση των νέων με θέματα πνευματικής ιδιοκτησίας και τα αποτελέσματα της οποίας δημοσιοποιήθηκαν την Τετάρτη, 8 Ιουνίου.
«Πρόκειται για μια τάση εξόχως ανησυχητική», εκτιμά το Euipo. Κάποιοι νέοι σε ηλικία καταναλωτές ψώνισαν «μαϊμού» κατά λάθος. Αυτοί αντιστοιχούν όμως μόλις στο 15% του συνόλου. Σε ποσοστό 37% έψαξαν επί τούτου για να τη βρουν τη «μαϊμού» στην αγορά – δεν διευκρινίζουν αν κρατούσαν μαζί τους κι ένα τσαμπί μπανάνες για να διευκολυνθούν. Οι περισσότεροι ήταν απλώς αδιάφοροι αν το προϊόν που επέλεγαν ήταν γνήσιο ή όχι. Αρκεί που τους γυάλιζε στο μάτι και το άντεχε η τσέπη τους.
Αν και τα αποτελέσματα της έρευνας «δεν είναι άμεσα συγκρίσιμα με παλαιότερες μελέτες», το Euipo αναφέρει ότι το 2019 μόνο το 14% των νέων παραδεχόταν ότι εσκεμμένα αναζητούσε προϊόντα-απομιμήσεις, είτε στα φυσικά καταστήματα είτε μέσω του Διαδικτύου.
Ταινίες και streaming
Η έρευνα διεξήχθη μεταξύ 22.021 νέων στις 27 χώρες-μέλη τον περασμένο Φεβρουάριο. Και έδειξε ότι η προτίμησή τους εστιάζεται κυρίως σε προϊόντα πειρατείας πνευματικής ιδιοκτησίας. Ακολουθούν οι απομιμήσεις επωνύμων ενδυμάτων, υποδημάτων, ηλεκτρονικών ειδών και προϊόντων υγιεινής και ομορφιάς.
Συγκεκριμένα από όσους εν γνώσει τους και από πρόθεση αγόρασαν «πειρατικά ή μαϊμούδες» τους τελευταίους 12 μήνες, το 67% επέλεξε κινηματογραφικές ταινίες, το 51% τηλεοπτικές σειρές, το 34% μουσικά έργα, το 33% λογισμικά προγράμματα, το 28% παιχνίδια βίντεο, ενώ ένα σημαντικό ποσοστό 34% πλήρωσε «πειρατές» για να παρακολουθήσει απευθείας τηλεοπτικές αναμεταδόσεις αθλητικών γεγονότων.
Σε πολλές περιπτώσεις η παράνομη αυτή δραστηριότητα συνίσταται στην παρακολούθηση ειδικών ιστοσελίδων, κυρίως για το «κατέβασμα» ταινιών και τηλεοπτικών σειρών ή για την χρήση εφαρμογών για την αναπαραγωγή μουσικής.
Ζήτημα τιμής
Το Euipo σημειώνει ότι η κύρια αιτία για τις αγορές παράνομων πειρατικών προϊόντων παραμένει η χαμηλή τιμή. Δεύτερη αιτία είναι το ότι οι καταναλωτές έχουν πρόσβαση στο προϊόν που επιθυμούν μόνο μέσω των παράνομων πηγών. Δεν μπορούν δηλαδή να το βρουν νόμιμα στην αγορά! Μιλάμε για απόλυτα συνειδητοποιημένους καταναλωτές ψηφιακών προϊόντων κατά κανόνα.
Βαρύ το τίμημα
Πρόκειται για ένα φαύλο κύκλο. Τον περασμένο Δεκέμβριο η ΕΕ (το Κέντρο Οικονομικών Ερευνών και Επιχειρήσεων ή CEBR σε συνεργασία με το βρετανικό όμιλο NetNames που ειδικεύεται στην προστασία των επωνυμιών στο Διαδίκτυο), εκτίμησε ότι η παράνομη αγορά προϊόντων παραχάραξης και απομιμήσεων, που διακινούνται ως επί το πλείστον μέσω Ίντερνετ, έχει πολύ μεγάλο αντίκτυπο στην οικονομία και στην απασχόληση στην ΕΕ και σε ολόκληρη τη Δύση, ενώ ευθύνεται και για περίπου ένα εκατομμύριο θανάτους ετησίως!
«Η κυκλοφορία μέσω Διαδικτύου προϊόντων-μαϊμού αυξάνεται διαρκώς και στοιχίζει 2,5 εκατ. θέσεις εργασίας κάθε χρόνο» απεφάνθησαν σε έρευνά τους το CEBR και ο NetNames. Οι ΗΠΑ είναι η χώρα που πλήττεται περισσότερο, καθώς έχει και τη μεγαλύτερη αγορά προϊόντων-μαϊμού στον κόσμο, με ετήσιο τζίρο 225.000 εκατ. δολάρια (1,3% του αμερικανικού ΑΕΠ). Επίσης οι ΗΠΑ χάνουν 750.000 θέσεις εργασίας το χρόνο εξαιτίας της δραστηριότητας αυτής.
Σε ό,τι αφορά την Ευρωπαϊκή Ένωση, οι απώλειες φορολογικών εσόδων φθάνουν τα 167 δισ. ευρώ ετησίως. Η Γερμανία (η δεύτερη παγκοσμίως σε οικονομικές και κοινωνικές απώλειες μετά τις ΗΠΑ) χάνει 107.500 θέσεις εργασίας ετησίως, ενώ η Γαλλία 26.300 θέσεις εργασίας.