Η επιλογή του ΠΑΣΟΚ ανάμεσα στις δύο σοσιαλδημοκρατίες

Η διάσταση απόψεων που καταγράφηκε ανάμεσα στο ΠΑΣΟΚ και τον ΣΥΡΙΖΑ αναφορικά με τον νόμο για την κλιματική αλλαγή μόνον ως τυχαία  δεν θα μπορούσε να εκληφθεί. Οι θεσμικές τροποποιήσεις, που κατέθεσε ο Νίκος Ανδρουλάκης αναφορικά με τον κλιματικό νόμο, πόρρω απέχουν από την ανάγκη σοσιαλιστικής υπέρβασης του κεφαλαιοκρατικού τρόπου παραγωγής που υποστηρίχθηκε από τον ΣΥΡΙΖΑ διά του κοινοβουλευτικού εκπροσώπου του για την αντιμετώπιση της αλλαγής του κλίματος και η απόσταση αυτή είναι ενδεικτική μιας συνολικότερης επιλογής που έκανε το τρίτο σε εκλογική απήχηση κόμμα της χώρας.

Και πράγματι, στο πρόσφατο Συνέδριο του ΠΑΣΟΚ διατυπώθηκαν μέσα από τις παρεμβάσεις παλαιότερων και νεότερων στελεχών του Κινήματος δύο αποκλίνουσες δεξιώσεις του σοσιαλδημοκρατικού υποδείγματος για την πολιτική: μια νεοριζοσπαστική υποδοχή και μια φιλελεύθερη εκδοχή της, η οποία επικράτησε με ποσοστό που κινείται άνω του 65%.

Στα συνεδριακά ντοκουμέντα, ο σοσιαλισμός δεν τίθεται ως στρατηγικός στόχος. Εγκαταλείπεται οριστικά κάθε ιδέα σχετική με την κοινωνικοποίηση των μεγάλων μέσων παραγωγής και γίνονται αποδεκτά αξονικά στοιχεία της φιλελεύθερης παράδοσης σκέψης για το αγαθό της οικονομικής ελευθερίας, που πρέπει να απολαμβάνουν οι άνθρωποι εν έτει 2022 σε ευρωπαϊκή χώρα.

Και ως τέτοια, ως χώρα μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και γενικότερα του δυτικού κόσμου, χωρίς τις υποσημειώσεις και δίχως τους αστερίσκους ενός όχι και τόσο μακρινού πασοκικού παρελθόντος γίνεται αντιληπτή η Ελλάδα, πέρα και μακριά από εθνοκεντρικές αναφορές που παραπέμπουν σε ένα μη δεδομένο, σε έναν άτακτο σύμμαχο.

Ακόμη και η θέαση της υφιστάμενης κρατικής οντότητας εντάσσεται μέσα στο πλαίσιο της καθολικής αποδοχής του φιλελεύθερου κεκτημένου. Η νέα πλειοψηφία και ηγεσία του ΠΑΣΟΚ δεν υπόσχεται κινηματικές παρεμβάσεις για την εμβάθυνση και την διεύρυνση των κοινωνικών και πολιτικών δικαιωμάτων, που η υπάρχουσα κρατική υπόσταση κατοχυρώνει. Ατομικά δικαιώματα, δημόσιες ελευθερίες, τριμερής διάκριση των λειτουργιών του κράτους, εναλλαγή των πολιτικών κομμάτων στην εξουσία και ανεξάρτητα δικαστήρια θεωρείται ότι προστατεύονται επαρκώς από τον καταστατικό χάρτη του 1974 και τις επακόλουθες αναθεωρήσεις του.

Σε ό,τι αφορά, δε, το φλέγον ζήτημα του κοινωνικού κράτους, αυτό δεν αντιμετωπίζεται με νεοριζοσπαστικούς όρους, που αποδίδουν εκ νέου ξεχωριστή έμφαση στην κρατικοπαρεμβατική οικονομία. Και τούτο, διότι η σημερινή, ιδρυτική του νέου ΠΑΣΟΚ, ηγεσία αρνείται να επανακάμψει στην αντίληψη που θέλει την αγορά ως ένα άναρχο και δυναμικό μηχανισμό που, αν δεν ελεγχθεί από την κρατική εξουσία, παράγει ολέθρια δεινά, τα οποία κινούνται από κοινωνικές ανισότητες την περιβαλλοντική υπονόμευση. Το κοινωνικό κράτος εξακολουθεί να προτάσσεται ως πολιτικό αίτημα, αλλά με σύγχρονους όρους, που προϋποθέτουν ευρύτερες πολιτικές συνεννοήσεις.

Έτσι, λοιπόν, η προγραμματική, περίπου ιδεολογική, αποστασιοποίηση του αναγεννημένου ΠΑΣΟΚ υπό τον Ν. Ανδρουλάκη από τον ΣΥΡΙΖΑ δεν θα έπρεπε να προκαλεί εκπλήξεις σε ευρύτερα αριστερά ακροατήρια, όπως και η καταγεγραμμένη πλέον πολιτική γειτνίασή του με την Νέα Δημοκρατία, κομματικού φορέα της κεντροδεξιάς παράταξης και εκφραστή του σύγχρονου κοινωνικού φιλελευθερισμού στη Χώρα μας.