Το ΝΑΤΟ σαν δούρειος ίππος του Ερντογάν

Κατά γενική ομολογία, η επίσκεψη του Έλληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στην Ουάσιγκτον ήταν εξαιρετικά επιτυχημένη. Ενώ η Ελλάδα υπερασπίστηκε σταθερά την Ουκρανία, η Τουρκία, μέλος του ΝΑΤΟ, έπαιξε ένα διπλό παιχνίδι, προωθώντας έναν μύθο της αναγκαιότητας προς την Ουκρανία, ενώ ταυτόχρονα επιδιώκει να επωφεληθεί από την τραγωδία και βοηθώντας τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν να αποφύγει τις κυρώσεις.

Στις πρόσφατες συναντήσεις του στον Λευκό Οίκο, ο Μητσοτάκης προσήλθε άρτια προετοιμασμένος, παρέχοντας, σύμφωνα με πληροφορίες, χάρτες των επανειλημμένων εναέριων επιδρομών της Τουρκίας στα ελληνικά ύδατα και εδάφη. Η επιτυχία του Μητσοτάκη και η υποδοχή που έτυχε ήταν οι λόγοι που ο Τούρκος Πρόεδρος Ερντογάν στη συνέχεια απώλεσε την ψυχραιμία του.

Η συμπεριφορά του Ερντογάν δεν συνάδει με την φιλελεύθερη – δημοκρατική φυσιογνωμία που έχουν συνήθως οι χώρες του ΝΑΤΟ. Ο Ερντογάν έχει βάλει στο στόχαστρο Κούρδους, φιλελεύθερους, κεμαλιστές, όσους έχουν ιστορικό υπηρεσίας στη Δύση ή στο ΝΑΤΟ, τους πρώην Γκιουλενιστές συμμάχους του, ακόμη και πρώην μέλη του δικού του πολιτικού κόμματος, ενώ από τον Ιούλιο του 2016, ο Ερντογάν διέταξε τη σύλληψη 100.000 πολιτικών αντιπάλων.

Οι υποστηρικτές της Τουρκίας επισημαίνουν τη συνεισφορά της στον αγώνα για ελευθερία κατά τη διάρκεια του πολέμου της Κορέας και της κρίσης των πυραύλων της Κούβας ως λόγο για τον οποίο η Ουάσιγκτον και οι Βρυξέλλες θα έπρεπε να αναβάλουν την Άγκυρα. Η θυσία της Τουρκίας τότε ήταν πραγματική, αλλά, πλέον, ο Ερντογάν ενσαρκώνει τον κατασταλτικό χαρακτήρα του καθεστώτος και τις επεκτατικές βλέψεις της Τουρκίας.

Η Τουρκία μπορεί να θεωρηθεί ότι ανήκει στο ΝΑΤΟ, αλλά δύσκολα μπορεί να γίνει τεκμηριωμένα λόγος για ταχύ και ολοκληρωμένο μηχανισμό για την αποπομπή των χωρών μελών που παραφέρονται. Και η Τουρκία παραφέρθηκε και, μάλιστα, επανειλημμένως απέναντι στην Ελλάδα, στο διάστημα που ακολούθησε της επίσκεψης του Έλληνα Πρωθυπουργού στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η εχθρότητα του Ερντογάν προς τις Ηνωμένες Πολιτείες είναι ευρέως γνωστή, αλλά διαπιστώνει ότι κερδίζει περισσότερα σε γεωπολιτικό, διεθνές και στρατιωτικό επίπεδο παραμένοντας στην Βορειοατλαντική Συμμαχία ως ένας δούρειος ίππος που δρα στο εσωτερικό της, στο εσωτερικό μιας συμμαχίας που κυβερνάται περισσότερο από τη συναίνεση παρά από την οικειοθελή έξοδο από αυτήν.

Με απλές λέξεις, μέσα στο ΝΑΤΟ, η Τουρκία μπορεί να συμπεριφέρεται σαν «νταής» και να αναπτύσσει ανομικές συμπεριφορές, ενώ, εκτός του ΝΑΤΟ, ο Ερντογάν θα ερχόταν αντιμέτωπος και με το ΝΑΤΟ και θα αντιμετώπιζε ακόμη περισσότερες πραγματικές συνέπειες για τις προδήλως έκνομες ενέργειές του.

Ο Ερντογάν εκτιμάται, λοιπόν, ότι θα παραμείνει στο ΝΑΤΟ ενάντια σε κάθε είδους πίεση, παρά κάποια περί του αντιθέτου φημολογία που διακινείται τις τελευταίες ημέρες και παρά τις ήττες που υφίσταται, όπως η πρόσφατη απέναντι στην Ελλάδα.