ΔιαΝΕΟσις: Η ανασφάλεια και η απογοήτευση είναι διάχυτη στους Έλληνες

«Πώς έχουν αλλάξει οι στάσεις και οι απόψεις του λαού μας μετά από τρία μνημόνια, μία πανδημία και έναν πόλεμο στην Ευρώπη; Πώς βλέπουν οι πολίτες τα οικονομικά θέματα, τον ρόλο του κράτους στη ζωή τους, τα εργασιακά και τα θέματα ισότητας; Επίσης: πώς ζουν οι Έλληνες το 2022;» είναι μερικά από τα πολλαπλά ερωτήματα που απαντούν οι πολίτες, στο πλαίσιο της έρευνας που διεξήγαγε η ΔιαΝΕΟσις, επιχειρώντας να ανιχνεύσεις τις σύγχρονες τάσεις, τα διαγενεακά χάσματα, τους βασικούς κοινωνικούς προβληματισμούς, αλλά και τις παγκόσμιες και εγχώριες απειλές.

Σε ένα σύνθετο γεωπολιτικό και οικονομικό τοπίο, η έρευνα αποκτά χαρακτήρα κοινωνικής χαρτογράφησης, αναζητώντας παράλληλα μετατοπίσεις και μεταβολές στην κοινωνική ατζέντα, σε σχέση τις αντιλήψεις των Ελλήνων, όπως η διαΝΕΟσις τις είχε καταγράψει και το 2019.

Σχολιάζοντας τα αποτελέσματα της έρευνας, ;όπως αναφέρει το protothema.gr, βρισκόμαστε «σε μια εξαιρετικά κρίσιμη, ιδιαίτερη στιγμή στην ανθρώπινη ιστορία» ανάφερε η Άννα Διαμαντοπούλου, πρώην Επίτροπος της ΕΕ, κάνοντας λόγο για «συμπύκνωση όλων των κρίσεων» στην παρούσα χρονική συγκυρία. Η ίδια παρατήρησε ακόμη πως «είμαστε μια κοινωνία η οποία έχει σοβαρό πρόβλημα εμπιστοσύνης και αυτό είναι σημαντικό και για την οικονομία και για την ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή», ενώ έκανε λόγο για «πλήρη κατάρρευση του Πούτιν» στα μάτια των Ελληνίδων και των Ελλήνων.

«Μέσα σε αυτήν την νέα πραγματικότητα, η Ευρώπη εξακολουθεί να παίζει για τους Έλληνες, παρά τις όποιες διακυμάνσεις, πολύ σημαντικό ρόλο» υπογράμμισε η κ. Διαμαντοπούλου, εντοπίζοντας ακόμη μια «επαναντίληψη του ρόλου του κράτους», με την απαίτηση να παράγει περισσότερα αποτελέσματα. Στην μεγάλη εικόνα, «αφήνουμε πίσω μας την μεταπολεμική ευημερία. Διαμορφώνεται ως κανονικότητα, η αντικανονικότητα» συμπέρανε η κ. Διαμαντοπούλου, καταλήγοντας πως «χρειαζόμαστε νέα ανατρεπτικά αφηγήματα για την νέα γενιά».

Από πλευράς του, ο Γαβριήλ Σακελλαρίδης, Διευθυντής του Eteron – Ινστιτούτου για την Έρευνα και την Κοινωνική Αλλαγή εστίασε στην «αντιφατικότητα» ανάμεσα σε στάσεις και συμπεριφορές, σε σχέση και με την ταυτότητα του κράτους και της ελληνικής κοινωνίας, όπως για παράδειγμα η κοινωνική επιταγή για μείωση φόρων μεν, με ενίσχυση των υποδομών του κοινωνικού κράτους δε.

Όσον αφορά στη συμπεριφορά της νεολαίας, ο κ. Σακελλαρίδης εξήγησε πως «οι νέοι έχουν μια αναπτυγμένη εμπλοκή σε ζητήματα πολιτικής», αλλά όχι με όρους «παραδοσιακής πολιτικής», ενώ εμφανίζονται πιο «ανοιχτοί» και ευαισθητοποιημένοι σε ζητήματα, όπως τα δικαιώματα της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας και των μεταναστών. Υπό αυτό το πρίσμα, έχει νόημα να ορίσουμε το περιεχόμενο της έννοιας της «πολιτικής συμμετοχής», αντέτεινε ο κ. Σακελλαρίδης.

«Φαίνεται αν δούμε διαχρονικά την έρευνα ότι η οικονομική κατάσταση λειτουργεί πολύ πιο απειλητικά για τους Έλληνες το 2022 από ότι το 2019, παρότι το 2019 είχαμε βγει από μια δεκαετή οικονομική κρίση» παρατήρησε η Μαρίνα Οικονόμου – Λαλιώτη, Καθηγήτρια Ψυχιατρικής στο ΕΚΠΑ, επισημαίνοντας παράλληλα πως «η πανδημία έχει αφήσει ένα ψυχολογικό αποτύπωμα και στον ψυχισμό του ανθρώπου».

Ειδικότερα, «το 2022 οι Έλληνες και ειδικά οι νέοι φαίνεται ότι απειλούνται ιδιαίτερα από την οικονομική αβεβαιότητα, από τα οικονομικά προβλήματα, από τις χαμένες ευκαιρίες, από την έλλειψη ευκαιριών» εκτίμησε η κ. Οικονόμου, συμπληρώνοντας ότι «για πρώτη φορά τα θέματα της ψυχικής υγείας βγαίνουν στο προσκήνιο». Στα αξιοσημείωτα, από την επιστημονική της οπτική συμπεράσματα, συγκαταλέγεται και το γεγονός ότι «οι νέοι κυρίως προβάλλουν ανασφάλεια», ενώ οι πολίτες μέσης ηλικίας προτάσσουν το θυμό ως το κυρίαρχο συναίσθημά τους.

Για τον Πάνο Κολιαστάση, Διδάκτορα Πολιτικής Επιστήμης του Queen Mary University of London και Μεταδιδακτορικό ερευνητή στο ΕΚΠΑ, ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι ενώ «οι συγκριτικά περισσότεροι δηλώνουν ευρωπαϊστές», την ίδια στιγμή όμως «στην πλειονότητα τους διατηρούν κάποιους προβληματισμούς με ευρωσκεπτικιστική κατεύθυνση», μιλώντας για τους νέους.

Ακόμη, ο ίδιος εξηγεί πως οι νέοι καταγράφονται μοιρασμένοι αναφορικά με την αναγκαιότητα και το αποτέλεσμα των μνημονίων τα τελευταία χρόνια στη χώρα, ενώ πολιτικά «αυτοπροσδιορίζονται στο μεσαίο χώρο», δηλαδή το Κέντρο και την Κεντροαριστερά, παραμένοντας δύσπιστοι έναντι της παραδοσιακής πολιτικής. Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, την έρευνα παρουσίασε ο Διευθυντής Περιεχομένου της διαΝΕΟσις, Θοδωρής Γεωργακόπουλος.

Σημεία από την έρευνα:

Ποια συναισθήματα σας διακατέχουν πιο έντονα σήμερα ως Έλληνα/Ελληνίδα;

· Ανασφάλεια 45,8 %

· Απογοήτευση 45,3%

Η Ελλάδα συμπλήρωσε 42 χρόνια από την ένταξή της στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα. Θεωρείτε ότι η συνολική αποτίμηση από τη συμμετοχή της χώρας στην ΕΕ είναι…

· Θετική μάλλον θετική 64%

· Αρνητική μάλλον αρνητική 34%

Φέτος συμπληρώνονται 20 χρόνια από την είσοδο της Ελλάδας στη ζώνη του ευρώ. Κατά τη γνώμη σας το να συμμετάσχουμε στο ευρώ ήταν μια σωστή ή λάθος απόφαση

· Σωστή μάλλον σωστή 60,1 %

· Λάθος μάλλον λάθος 37,1 %

Σε πολλά θέματα πολιτικής, η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει σημαντικές αρμοδιότητες και τα κράτη-μέλη αποφασίζουν τα ίδια. Σε ποια από τα θέματα αυτά θα θέλατε να έχει πιο ενεργό ρόλο η Ευρωπαϊκή Ένωση ώστε να υπάρχει κοινή ευρωπαϊκή πολιτική;

· Υγεία 80,2%

· Άμυνα 77,3 %

· εξωτερική πολιτική 72%

· Παιδεία 71,5 %

Σε πολλά θέματα πολιτικής, η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει σημαντικές αρμοδιότητες και τα κράτη-μέλη αποφασίζουν τα ίδια. Σε ποια από τα θέματα αυτά θα θέλατε να έχει πιο ενεργό ρόλο η Ευρωπαϊκή Ένωση ώστε να υπάρχει κοινή ευρωπαϊκή πολιτική;

· Δημογραφικό/μείωση πληθυσμού 44,4%

· οικονομική κατάσταση της χώρας 39,6 %

· Σχέσεις με την Τουρκία 39%

Και γενικότερα μιλώντας, ποιες από τις παρακάτω είναι οι μεγαλύτερες απειλές για τις μελλοντικές γενιές στον πλανήτη μας;

· Πόλεμοι και Συγκρούσεις 54,7%

· Οικονομικές ανισότητες και δυσκολίες 44,9%

· Κλιματική Αλλαγή – μόλυνση του περιβάλλοντος 39,5%

Πιστεύετε ότι η στάση της Ελλάδας στην αντιμετώπιση των μεταναστευτικών ροών θα πρέπει να είναι…

· Πιο αυστηρή 64,1 %

· Αυτή που είναι σήμερα 18,9%

· Λιγότερο αυστηρή 11,5%

· ΔΞ/ΔΑ 5,5%

Πόσο εκτεταμένο θεωρείτε πως είναι το πρόβλημα της σεξουαλικής παρενόχλησης στην Ελλάδα;

· Πολύ και αρκετά 87,8%

· Λίγο και καθόλου 10,3%

Πιστεύετε ότι πρέπει να αυστηροποιηθούν οι ποινές για τα πολύ σοβαρά εγκλήματα ή για τα εγκλήματα που αφήνουν σοβαρές και μόνιμες βλάβες ή όχι;

· Ναι 90,7%

· Όχι 7,2%

Εσείς προσωπικά θα λέγατε πως πιστεύετε στον Θεό;

· Ναι 78,7%

· Όχι 17,2%

· ΔΞ/ΔΑ 4,1%

Ηγέτες – θετικές και αρνητικές γνώμες

· Μακρόν 65,1% θετικές, 22,1% αρνητικές

· Ζελένσκι 34,3% θετικές, 45,7% αρνητικές

· Φον Ντερ Λαιεν 30% θετικές, 36,3 αρνητικές

· Μπάιντεν 28% θετικές, 48,8% αρνητικές

· Σολτς 20,5% θετικές, 41,3% αρνητικές

· Τζόνσον 19,3% θετικές, 62,7% αρνητικές

· Τζινπίνγκ 18,5% θετικές, 30,7% αρνητικές

· Πούτιν 18,8 % θετικές, 69,1% αρνητικές

· Ερντογάν 5,7% θετικές, 89,9% αρνητικές

Ποια από τα παρακάτω θεωρείτε σημαντικότερα για την οικονομική ανάπτυξη της χώρας;

· Μείωση φόρων 44,2%

· Μείωση γραφειοκρατίας 32,9%

· Ταχύτερη απονομή δικαιοσύνης 30,2%

Κατά τη γνώμη σας σε ποια ηλικία θα πρέπει κάποιος να βγει στη σύνταξη δηλ. να εισπράττει σύνταξη από το κράτος;

· Έως 60 55,4%

· 61-65 35,9%

· 66+ 6,1%

· ΔΞ 2,6%

Έχετε ληξιπρόθεσμες οφειλές σε λογαριασμούς «ΔΕΚΟ» (υπηρεσίες κοινής ωφέλειας: ρεύμα, φυσικό αέριο, τηλέφωνο, νερό κλπ.)

· Ναι 82,6%

· Όχι 15,9%