Το σαφάρι στους δρόμους της Αθήνας συνεχίζεται. Αν και το ράλι στις τιμές των καυσίμων φέρνει πονοκέφαλο, οι κάτοικοι της πρωτεύουσας δεν λένε να αφήσουν το αυτοκίνητό τους. Οσο κι αν αυτό προκαλεί αρχικά έκπληξη, μια αλληλουχία συγκυριών κρατά επί του παρόντος τους Αθηναίους κολλημένους στο τιμόνι.
Οι συνθήκες κυκλοφοριακής ασφυξίας, που επανήλθαν στις αρχές του φθινοπώρου, δεν έχουν αποκλιμακωθεί, παρά τη δύσκολη συγκυρία.
Η κίνηση πνίγει ακόμα, σε διαφορετικά διαστήματα της ημέρας, εκτός από το κέντρο της πόλης και γειτονιές. Σε Βύρωνα, Παγκράτι, Περιστέρι, Νέα Ιωνία, Κηφισιά, Νέα Σμύρνη, Γλυφάδα τα ΙΧ φαίνεται πως δεν σηκώνουν χειρόφρενο.
Εκρηκτικό κοκτέιλ
Με τις υποδομές της πόλης να είναι φτιαγμένες για 1 εκατ. οχήματα, ενώ σήμερα κυκλοφορούν στην Αττική περί τα 2,5 εκατ., απαιτούνται δραστικές παρεμβάσεις ώστε οι δρόμοι να μη γίνουν απροσπέλαστοι τα επόμενα χρόνια. Τα έργα που ξεκινούν στο Λεκανοπέδιο και τα εργοτάξια της Γραμμής 4 του μετρό σε επιβαρυμένους άξονες και γειτονιές της πόλης δημιουργούν ένα εκρηκτικό κοκτέιλ. Με την ολοκλήρωσή του, βεβαίως, το έργο θα περιορίσει τα οχήματα στους δρόμους της πρωτεύουσας κατά 53.000 σε καθημερινή βάση.
«Σταμάτα – ξεκίνα»
Το τελευταίο διάστημα κάθε μέρα είναι και μια νέα πρόκληση στους δρόμους λόγω των έντονων μεταβολών στην κυκλοφορία. Στη μία αρτηρία η κίνηση αυξάνεται, ενώ στην άλλη μειώνεται. Η μεγάλη εικόνα όμως καθρεφτίζει συνθήκες κορεσμού. Μεγάλες αυξήσεις παρατηρούνται τελευταία στη Φιλολάου και στη λεωφόρο Καποδιστρίου, ενώ και η λεωφόρος Κύμης όλο και συχνότερα κινείται σε ρυθμούς «σταμάτα – ξεκίνα».
Καθυστερήσεις
Διαχρονική πρωταθλήτρια στέφεται η Λεωφόρος Κηφισού, που παραμένει στα κόκκινα. Σύμφωνα με στοιχεία του Κέντρου Διαχείρισης Κυκλοφορίας (ΚΔΚ) της Περιφέρειας Αττικής, κατά την τρίτη εβδομάδα του Μαρτίου οι καθυστερήσεις στον Κηφισό κατέγραψαν αύξηση σε ποσοστό 9,8% σε σχέση με την αντίστοιχη εβδομάδα του Φεβρουαρίου. Ειδικότερα δε, στο ρεύμα προς Λαμία καταγράφηκε αύξηση των διελεύσεων κατά 14,2% τις πρωινές ώρες αιχμής. Και αυτό σε ένα διάστημα που ξεκίνησε το μεγάλο ράλι στις τιμές των καυσίμων εξαιτίας της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, που πλέον εκτόξευσε την τιμή της βενζίνης πανελλαδικά άνω των 2,11 ευρώ.
Η «ανοσία»
Πώς εξηγείται όμως αυτή η «ανοσία» των οδηγών που μένουν πιστοί στο ΙΧ τους; Οπως εξηγεί στο «Βήμα» ο σύμβουλος Διαχείρισης Κυκλοφορίας και Οδικής Ασφάλειας της Περιφέρειας Αττικής Κίμων Λογοθέτης, τέσσερις παράγοντες συνηγορούν στην εικόνα συμφόρησης στους δρόμους της πόλης. Πρώτον, η αυξημένη κινητικότητα, καθώς αποκαθίσταται μια αίσθηση κανονικότητας μετά την πανδημία, η οποία μέσα στον Μάιο εντείνεται με τις μετακινήσεις των μαθητών, καθώς είμαστε και μπροστά στις πανελλαδικές εξετάσεις, αλλά και η μη αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στα μέσα μαζικής μεταφοράς.
Ο Τουρισμός
«Παράλληλα, έχει ξεκινήσει δυναμικά η τουριστική περίοδος. Στις μετακινήσεις των τουριστών από και προς το λιμάνι και το αεροδρόμιο, στο κέντρο της πόλης και τα σημεία ενδιαφέροντος, προστίθενται και τα περισσότερα από 40 μόνιμα τουριστικά λεωφορεία που κυκλοφορούν στο κέντρο της Αθήνας» επισημαίνει, υπογραμμίζοντας την έλλειψη χώρων στάθμευσης τουριστικών λεωφορείων στο κέντρο, που κάνει ασφυκτική την κατάσταση γύρω από το Καλλιμάρμαρο, σε λεωφόρο Βασ. Κωνσταντίνου, Αρδηττού, Καλλιρρόης.
Το κυκλοφοριακό κομφούζιο επέστρεψε για να μείνει. Η απρόβλεπτη διάρκεια της ενεργειακής κρίσης και της ακρίβειας δεν επιτρέπει ασφαλείς προβλέψεις. Ανατρέχοντας στις συνέπειες της οικονομικής κρίσης, στην τετραετία 2009-2012, η συνολική μείωση του μέσου ημερήσιου φόρτου ήταν από 6% έως 16%. Στο δε κέντρο της πόλης, ο κυκλοφοριακός φόρτος μειώθηκε κατά 14%. Οι χρόνοι διαδρομών μειώθηκαν συνολικά περίπου 20%. Ομως, το 2014 ξεκίνησε μια αυξητική τάση στις ώρες αιχμής σε βασικούς άξονες. Στις αρχές του 2019 ξεκίνησε η εικόνα των διακυμάνσεων που βλέπουμε λίγο-πολύ και σήμερα, ενώ πριν από την πανδημία όλα συνηγορούσαν ότι το κυκλοφοριακό κομφούζιο επέστρεψε για να μείνει, με αυξήσεις ως και 8%.
Οι «ευθύνες» των GPS και τα «έξυπνα» φανάρια
Οι γειτονιές πήζουν καθημερινά και αυτό οφείλεται σε έναν βαθμό και στη χρήση του GPS, το οποίο διοχετεύει τα οχήματα προς το δημοτικό οδικό δίκτυο. Οι συνεχείς διακυμάνσεις της τελευταίας διετίας ενισχύουν ακόμη περισσότερο το πρόβλημα, διότι τα δεδομένα στα οποία εδράζονται οι ρυθμίσεις των φαναριών ανατρέπονται διαρκώς. Τα «έξυπνα» φανάρια, θα δώσουν τη λύση, καθώς η λειτουργία τους θα προσαρμόζεται βάσει των realtime δεδομένων. Τέτοια έχουν ήδη τοποθετηθεί στον κόμβο της Ιεράς Οδού με τον Κηφισό. Δεδομένου όμως ότι οι οδικοί άξονες αποτελούν συγκοινωνούντα δοχεία, απαιτείται ευρύτερη κάλυψη. Σημειώνεται ότι στην Αττική λειτουργούν 36.352 φωτεινοί σηματοδότες!
Από φθινόπωρο η ολική επαναφορά
Οι αστικές συγκοινωνίες της πρωτεύουσας, δεν λένε να περάσουν τον πήχη του 75% της κίνησης προ πανδημίας. Αν και με το σήμα της επιστροφής περισσότερων εργαζομένων στα γραφεία τους, παρατηρείται μία αύξηση στη χρήση τους, που από τα μέσα Ιανουαρίου ως τα μέσα Απριλίου ανήλθε σε 34,56%, παρ’ όλα αυτά δεν διαφαίνεται τάση επιστροφής στα προ πανδημίας επίπεδα, που στο πικ είχαν φτάσει περί τις 2 εκατ. επικυρώσεις ημερησίως. Εφόσον δεν υπάρξει κάποια συγκλονιστική ανατροπή στο μέτωπο της πανδημίας, εκτιμάται πως η ολική επαναφορά στα ΜΜΜ θα γίνει μετά το καλοκαίρι.
Ειδικότερα, σύμφωνα με στοιχεία του ΟΑΣΑ, στα μέσα Ιανουαρίου, επικυρώθηκαν σε μία εβδομάδα 5,11 εκατ. εισιτήρια σε αστικές συγκοινωνίες. Την πρώτη εβδομάδα του Φεβρουαρίου «κόπηκαν» 5,65 εκατ. εισιτήρια, ενώ το φράγμα των 1,2 εισιτηρίων ημερησίως έσπασε την πρώτη εβδομάδα του Μαρτίου, με 6,24 εκατ. επικυρώσεις. Η εβδομάδα πριν από το Πάσχα σκαρφάλωσε στα 6,88 εκατ. εισιτήρια, ξεπερνώντας για κάποιες ημέρες και τις 1,4 εκατ. επικυρώσεις.