Σοβαρές σκέψεις και μεταστροφή για ένταξη στο ΝΑΤΟ προκάλεσε στις μέχρι πρότινος “ουδέτερες” σκανδιναβικές χώρες, Φινλανδία και Σουηδία, η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, αλλά και οι ευθείες απειλές της Μόσχας προς τις δύο χώρες ότι σε περίπτωση ένταξής τους στη βορειοατλαντική Συμμαχία θα υποστούν “αντίποινα”.
Επομένως, συνολικά, είναι η Ευρώπη ασφαλέστερο ή πιο επικίνδυνο μέρος εάν κάποια από αυτές τις χώρες ή και οι δύο γίνουν μέρος του ΝΑΤΟ;
Το ΝΑΤΟ – ο Οργανισμός του Βορειοατλαντικού Συμφώνου – είναι μια αμυντική συμμαχία 30 εθνών που ιδρύθηκε λίγο μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Έχει την έδρα της στις Βρυξέλλες, αλλά κυριαρχείται από την τεράστια στρατιωτική και πυρηνική πυραυλική δύναμη των ΗΠΑ.
![](data:image/svg+xml;charset=utf-8,<svg height="604" width="1074" xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" version="1.1"/>)
Η Φινλανδία και η Σουηδία είναι και οι δύο σύγχρονες, δημοκρατικές χώρες που πληρούν τα κριτήρια για ένταξη στο ΝΑΤΟ. Ο επικεφαλής της οργάνωσης, Γενς Στόλτενμπεργκ, είπε ότι θα τους υποδεχόταν με ανοιχτές αγκάλες και ότι θα υπάρξει ελάχιστη καθυστέρηση στην επεξεργασία των μελών τους. Ανάλογη ήταν και η τοποθέτηση του υποστράτηγου του αμερικανικού στρατού Μπεν Χότζες, ο οποίος διοικούσε όλες τις χερσαίες δυνάμεις των ΗΠΑ στην Ευρώπη, δεν έχει καμία αμφιβολία για τα οφέλη αυτού για τη Δύση:
Στην περίπτωση της Φινλανδίας, μια μορφή στρατιωτικής ολοκλήρωσης βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη. Τα βρετανικά πληρώματα αρμάτων μάχης πήγαν πρόσφατα σε άσκηση με μια φινλανδική τεθωρακισμένη ταξιαρχία, μαζί με στρατεύματα των ΗΠΑ, της Λετονίας και της Εσθονίας ως μέρος της λεγόμενης Κοινής Εκστρατευτικής Δύναμης του ΝΑΤΟ (JEF). Το υπουργείο Άμυνας του Ηνωμένου Βασιλείου δήλωσε ότι στόχος ήταν «να αποτραπεί η ρωσική επιθετικότητα στη Σκανδιναβία και τις χώρες της Βαλτικής».
![](data:image/svg+xml;charset=utf-8,<svg height="800" width="1200" xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" version="1.1"/>)
Ποιο το πρόβλημα της ένταξής τους στο ΝΑΤΟ
Η Ρωσία, και πιο συγκεκριμένα ο πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν, δεν βλέπουν το ΝΑΤΟ ως αμυντική συμμαχία, αλλά ακριβώς το αντίθετο. Το θεωρεί ως απειλή για την ασφάλεια της Ρωσίας. Παρακολούθησε απογοητευμένος καθώς το ΝΑΤΟ επεκτείνεται σταθερά προς τα ανατολικά – πιο κοντά στη Μόσχα – μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης το 1991.
Όταν ο Πούτιν ήταν νεαρός αξιωματικός των πληροφοριών του σοβιετικού μηχανισμού κρατικής ασφάλειας, της διαβόητης KGB, η Μόσχα έλεγχε όλες τις χώρες της ανατολικής Ευρώπης, με ρωσικά στρατεύματα να σταθμεύουν στις περισσότερες από αυτές. Σήμερα, σχεδόν όλες αυτές οι χώρες έχουν επιλέξει να κοιτάξουν προς τα δυτικά και να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ. Ακόμη και τα κράτη της Βαλτικής – Εσθονία, Λετονία και Λιθουανία – χώρες που κάποτε ήταν, μέρος της Σοβιετικής Ένωσης, έχουν ενταχθεί στη συμμαχία.
![](data:image/svg+xml;charset=utf-8,<svg height="1200" width="893" xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" version="1.1"/>)
Αν και μόλις το 6% των αχανών συνόρων της Ρωσίας είναι με χώρες του ΝΑΤΟ, ωστόσο το Κρεμλίνο αισθάνεται περικυκλωμένο και απειλούμενο. Λίγο πριν ο Πρόεδρος Πούτιν στείλει τα στρατεύματά του στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου, ζήτησε μια εκ νέου σχεδίαση του χάρτη ασφαλείας της Ευρώπης. Τα στρατεύματα του ΝΑΤΟ, επέμεινε, θα πρέπει να αποσυρθούν από όλες αυτές τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης και δεν θα πρέπει να επιτραπεί σε καμία νέα χώρα να ενταχθεί.
Τα αντίθετα αποτελέσματα της ρωσικής εισβολής
Για δεκαετίες, η Φινλανδία και η Σουηδία έχουν καλλιεργήσει προσεκτικά την ουδετερότητά τους. Πολιτισμικά, βρίσκονται σταθερά στο δυτικό στρατόπεδο, αλλά μέχρι τώρα ήταν επιφυλακτικες στο να αντιμετωπίσουν τον γιγαντιαίο πυρηνικά οπλισμένο γείτονά τους, τη Ρωσία. Η εισβολή στην Ουκρανία οδήγησε σε μια ριζική επανεξέταση, με την κυβέρνηση και τον λαό να αναρωτιούνται μήπως τελικά είναι πιο ασφαλείς υπό τη νατοϊκή ομπρέλα, γνωστή ως «Άρθρο 5», που προβλέπει ότι μία επίθεση σε ένα μέλος θεωρείται επίθεση σε όλα. Μια πρόσφατη δημοσκόπηση στη Φινλανδία έδειξε το 62% των Φινλανδών υπέρ της ένταξης.
Τα υπέρ της ένταξης
Από καθαρά στρατιωτική σκοπιά, η προσθήκη σημαντικών στρατιωτικών δυνάμεων της Φινλανδίας ή/και της Σουηδίας θα αποτελούσε σημαντική ώθηση στην αμυντική δύναμη του ΝΑΤΟ στη βόρεια Ευρώπη, όπου υπερτερεί σε μεγάλο βαθμό από τις δυνάμεις της Ρωσίας.
Η Φινλανδία, λέει ο Μπεν Χότζες, φέρνει μαχητικά αεροσκάφη F35, η Σουηδία φέρνει μπαταρίες πυραύλων Patriot και έχει ασφαλίσει ξανά το μεγάλο νησί της Βαλτικής Γκότλαντ, όπου η Ρωσία διερευνά πρόσφατα. Οι ένοπλες δυνάμεις τόσο της Φινλανδίας, όσο και της Σουηδίας είναι ειδικοί στον πόλεμο της Αρκτικής, εκπαιδεύονται εντατικά για να πολεμήσουν και να επιβιώσουν στα παγωμένα δάση της Σκανδιναβίας. Όταν η Ρωσία εισέβαλε στη Φινλανδία στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι Φινλανδοί πολέμησαν άγρια εναντίον των εισβολέων, προκαλώντας σοβαρές απώλειες.
Γεωγραφικά, η προσθήκη της Φινλανδίας καλύπτει ένα τεράστιο κενό στην άμυνα του ΝΑΤΟ, διπλασιάζοντας τα σύνορά του με τη Ρωσία. Η ασφάλεια και η σταθερότητα στη Βαλτική Θάλασσα, λέει ο Χότζες, έχουν πλέον βελτιωθεί θεαματικά.
Πολιτικά, θα πρόσθετε στη συνοχή της δυτικής αμοιβαίας άμυνας, στέλνοντας ένα μήνυμα στον Πούτιν ότι σχεδόν όλη η Ευρώπη είναι ενωμένη ενάντια στην εισβολή του σε μια κυρίαρχη χώρα, την Ουκρανία.
![](data:image/svg+xml;charset=utf-8,<svg height="716" width="1200" xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" version="1.1"/>)
Τα κατά της ένταξης
Ο κίνδυνος που ελλοχεύει από μία τόσο μεγάλη επέκταση του ΝΑΤΟ, ακριβώς στο κατώφλι της Ρωσίας, εξοργίζει το Κρεμλίνο τόσο πολύ που απαντά με επιθετικές ενέργειες με κάποια μορφή. Όταν ο Πούτιν απείλησε να λάβει «στρατιωτικά τεχνικά μέτρα» ως απάντηση, θεωρείται ευρέως ότι είναι δύο πράγματα – ενίσχυση των συνόρων του με τη μετακίνηση στρατευμάτων και πυραύλων πιο κοντά στη Δύση και πιθανώς επιτάχυνση των κυβερνοεπιθέσεων στη Σκανδιναβία.
Η παραμονή στην ουδετερότητα έχει εξυπηρετήσει πολύ καλά τη Σουηδία όλα αυτά τα χρόνια. Η εγκατάλειψη αυτής της ουδετερότητας δεν πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη. Θα υπάρξει επίσης οικονομικό κόστος για την εγχώρια βιομηχανία όπλων της Σουηδίας εάν η χώρα υποχρεωθεί να αγοράσει όπλα του ΝΑΤΟ αντί για δικά της.
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ προειδοποίησε με έμφαση ότι η ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ «δεν θα φέρει μεγαλύτερη ασφάλεια για την Ευρώπη».
Ο Βλαντιμίρ Πούτιν αρέσκεται να θυμίζει στους ανθρώπους την εποχή της νιότης του, όταν έστρεψε έναν αρουραίο σε ένα δωμάτιο και αυτός στράφηκε εναντίον του στην επίθεση. Ο Πούτιν και οι σύμβουλοί του κατηγορούν ήδη το ΝΑΤΟ, με κάποια δικαιολογία, ότι ματαίωσε τα σχέδιά τους να καταλάβουν την Ουκρανία. Εάν αποφασίσουν, αδικαιολόγητα, ότι αυτή η ξαφνική επέκταση στη βόρεια πλευρά τους αποτελεί υπαρξιακή απειλή για την ασφάλεια της Ρωσίας, τότε δεν γνωρίζουμε ακριβώς τι θα μπορούσε να κάνει η Μόσχα ως απάντηση.
Με πληροφορίες από bbc