Πρωτομαγιάτικο στεφάνι: Για ποιο λόγο κάνουμε το στεφάνι

Ένα από τα πράγματα που φτιάχνουμε την 1η Μαΐου είναι στεφάνι με λουλούδια, το οποίο φτιάχνεται σε στρογγυλό σχήμα και στολίζεται με διάφορα άνθη όλων των χρωμάτων -συνήθως από τους αγρούς- και το κρεμάμε στην πόρτα.

Πολλά στεφάνια συναντάμε στα ελληνικά νησιά, αλλά και στη Μεσόγειο, που οι παραθαλάσσιες χώρες στολίζουν τα σπίτια τους.

Σύμφωνα με τη Λαογραφική έρευνα το μαγιάτικο στεφάνι φτιάχνεται με βέργα από ευλύγιστο και ανθεκτικό ξύλο κληματαριάς ή σύρμα γύρω από το οποίο στηρίζονται τα λουλούδια.

Πρωτομαγιά: Παράδοση και έθιμο

Τα έθιμα και οι δράσεις που συνοδεύουν τη μέρα της Πρωτομαγιάς ξεκινούν από τα βάθη της ανθρώπινης παράδοσης και περνούν από γενιά σε γενιά. Ο Μάιος είναι ο 5ος μήνας του χρόνου που -στην Ελλάδα, τη Ρώμη και μέχρι το Βυζάντιο- ήταν αφιερωμένος στον ετήσιο εορτασμό της θεάς της γονιμότητας και της γεωργίας, Δήμητρας. Η κόρης της, Περσεφόνη, που έρχεται από τον Κάτω Κόσμο αυτόν τον μήνα, από τον Άδη-σύζυγό της, ήταν ο λόγος για τη γιορτή των Ανθεστηρίων, της μεγαλόπρεπης πομπής προς τα ιερά για να προσφέρουν άνθη.

Στη λαϊκή αντίληψη ο θάνατος και η γέννηση, το καλό και το κακό συνυπάρχουν. Όλα τα σπίτια, έκτος από εκείνα που έχουν πένθος, φτιάχνουν στεφάνι για προστασία, υγεία, ευτυχία, για το μάτι, με τον ανάλογο συνδυασμό λουλουδιών. Το μαγιάτικο στεφάνι είναι αυτό που θα το δει στην πόρτα του σπιτιού, θα το ζηλέψει και θα το κλέψει ο γείτονας για να το κρεμάσει στη δική του πόρτα. Το στεφάνι θα παραμείνει στο σπίτι μέχρι τα μέσα του καλοκαιριού. Στη γιορτή του Άη Γιάννη του Κλήδονα το ρίχνουν στη φωτιά. Ανάβουν φωτιές σε δρόμους και πλατείες και πηδούν πάνω από τη φωτιά τρεις φορές, τρέχοντας.

Τι πρέπει να έχει ένα στεφάνι

Παλιότερα το στεφάνι του Μάη έπρεπε να έχει ορισμένα λουλούδια για να πιάσουν οι ευχές που έκαναν οι νοικοκυρές, όπως:

Τριαντάφυλλα, γαρίφαλα, βιόλες, πασχαλιές (λιλά), γεράνια, για να είναι ανθισμένο το σπίτι.

Κλωνάρια ανθισμένα από αγιόκλημα ή ελιά, για την ευτυχία του σπιτιού.

Στάχυα και λουλούδια του κάμπου, όπως μαργαρίτες, παπαρούνες, για να είναι γεμάτο.

Μια κουκιά (φυτό) με τις ρίζες και τους καρπούς της, για τη γλωσσοφαγιά.

Ένα κλωνάρι λυγαριάς, για την αγάπη των κοριτσιών του σπιτιού.

Ένα κεφάλι σκόρδο, κρεμασμένο στη μέση του ώστε να φαίνεται, για το μάτι.