H απόφαση της Ρωσίας να διακόψει την προμήθεια με φυσικό αέριο την Πολωνία και τη Βουλγαρία, προκάλεσε την αντίδραση της Ευρώπης, που τη χαρακτήρισε εκβιασμό.
Πώς σταμάτησε η Ρωσία τις ροές φυσικού αερίου
Παρά την εισβολή στην Ουκρανία, η Ρωσία συνέχισε να προμηθεύει με μεγάλες ποσότητες φυσικού αερίου πολλές ευρωπαϊκές χώρες.
Ωστόσο, αφού οι δυτικές δυνάμεις επέβαλαν οικονομικές κυρώσεις στη Ρωσία, ο Πρόεδρος Πούτιν ανακοίνωσε ότι οι «μη φιλικές» χώρες θα έπρεπε να πληρώσουν για το φυσικό αέριο στο ρωσικό νόμισμα.
Η ρωσική κρατική εταιρεία ενέργειας Gazprom λέει ότι έχει διακόψει τις προμήθειες προς την Πολωνία και τη Βουλγαρία και δεν θα τις επανεκκινήσει μέχρι να γίνουν οι πληρωμές σε ρούβλια.
Οι πληρωμές σε ρούβλια θα ενίσχυαν το ρωσικό νόμισμα και θα ωφελούσαν την οικονομία της χώρας.
Ποιος πληρώνει σε ρούβλια
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν προειδοποίησε ότι η “συμμόρφωση” με τις ρωσικές απαιτήσεις θα παραβίαζε τις κυρώσεις της ΕΕ και θα ήταν «υψηλού κινδύνου» για τις εταιρείες που το έκαναν.
Οι εταιρείες φυσικού αερίου σε ορισμένες χώρες της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας, της Ουγγαρίας και της Σλοβακίας, συμφώνησαν να πληρώσουν για το φυσικό αέριο σε ευρώ μέσω της ρωσικής τράπεζας Gazprombank, η οποία στη συνέχεια θα μετατρέψει τις πληρωμές σε ρούβλια.
Οι Financial Times ανέφεραν ότι εταιρείες φυσικού αερίου στην Αυστρία και την Ιταλία σχεδιάζουν επίσης να ανοίξουν λογαριασμούς με την Gazprombank.
Η ΕΕ είπε την περασμένη εβδομάδα ότι εάν οι αγοραστές ρωσικού φυσικού αερίου μπορούσαν να ολοκληρώσουν τις πληρωμές σε ευρώ και να λάβουν επιβεβαίωση πριν από οποιαδήποτε μετατροπή σε ρούβλια, αυτό δεν θα παραβίαζε τις κυρώσεις.
Ωστόσο, υπάρχουν διαφορετικές απόψεις μεταξύ των χωρών σχετικά με τον τρόπο ερμηνείας της αρχικής καθοδήγησης και οι διπλωμάτες της ΕΕ έχουν δηλώσει ότι θέλουν περισσότερη σαφήνεια για το θέμα.
Πόσο αέριο παρέχει η Ρωσία στην Ευρώπη
Το 2019 η Ρωσία αντιπροσώπευε το 41% των εισαγωγών φυσικού αερίου της ΕΕ. Εάν οι προμήθειες ρωσικού φυσικού αερίου στην Ευρώπη εξαντλούνταν, η Ιταλία και η Γερμανία θα ήταν ιδιαίτερα ευάλωτες, καθώς εισάγουν το περισσότερο φυσικό αέριο.
Η Ρωσία παρέχει μόνο περίπου το 5% των προμηθειών φυσικού αερίου του Ηνωμένου Βασιλείου και οι ΗΠΑ δεν εισάγουν ρωσικό αέριο.
Η Ρωσία στέλνει αέριο στην Ευρώπη μέσω αρκετών κεντρικών αγωγών. Το αέριο συλλέγεται σε περιφερειακούς κόμβους αποθήκευσης και στη συνέχεια διανέμεται σε όλη την ήπειρο. Η αποθήκευση φυσικού αερίου της Πολωνίας είναι περίπου 76% πλήρης, αλλά η Βουλγαρία βρίσκεται περίπου στο 17%.
“Αυτό δεν είναι ένα βραχυπρόθεσμο θέμα, το πρόβλημα θα είναι τον επόμενο χειμώνα, επομένως είναι κλειδί για την αναπλήρωση της αποθήκευσης”, λέει η αναλυτής έρευνας ενεργειακής πολιτικής Simone Tagliapietra.
Ποιες είναι οι εναλλακτικές λύσεις για το ρωσικό αέριο
Η Βουλγαρία λέει ότι επιδιώκει να αυξήσει τις εισαγωγές φυσικού αερίου από το Αζερμπαϊτζάν, καθώς και να κάνει συμφωνίες με την Τουρκία και την Ελλάδα.
Ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών της Πολωνίας είπε στο BBC ότι υπάρχουν «επιλογές να ληφθεί το φυσικό αέριο από άλλους εταίρους», συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ και των χωρών του Κόλπου.
Η Ευρώπη θα μπορούσε να στραφεί σε υπάρχοντες εξαγωγείς φυσικού αερίου όπως το Κατάρ, η Αλγερία ή η Νιγηρία, αλλά υπάρχουν πρακτικά εμπόδια για την ταχεία επέκταση της παραγωγής.
Οι ΗΠΑ συμφώνησαν να στείλουν επιπλέον 15 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) στην Ευρώπη μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους.
Η Ευρώπη θα μπορούσε επίσης να αυξήσει τη χρήση άλλων πηγών ενέργειας, αλλά αυτό δεν είναι γρήγορο ή εύκολο.
Η ΕΕ έχει προτείνει ένα σχέδιο για να γίνει η Ευρώπη ανεξάρτητη από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα πριν από το 2030 – συμπεριλαμβανομένων μέτρων για τη διαφοροποίηση των προμηθειών φυσικού αερίου και την αντικατάσταση του φυσικού αερίου στη θέρμανση και την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.
Ποιες κυρώσεις επιβάλλονται στο ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο
Οι ΗΠΑ κήρυξαν πλήρη απαγόρευση των εισαγωγών ρωσικού πετρελαίου, φυσικού αερίου και άνθρακα.
Το Ηνωμένο Βασίλειο πρόκειται να καταργήσει σταδιακά το ρωσικό πετρέλαιο μέχρι το τέλος του έτους και η ΕΕ μειώνει τις εισαγωγές φυσικού αερίου κατά τα δύο τρίτα.
Η Ρωσία έχει προειδοποιήσει ότι η απαγόρευση του πετρελαίου της θα οδηγήσει σε «καταστροφικές συνέπειες για την παγκόσμια αγορά» .
Παρά τις κυρώσεις, από την αρχή του πολέμου η Ρωσία έχει σχεδόν διπλασιάσει τα κέρδη της από την πώληση ορυκτών καυσίμων στην ΕΕ, σύμφωνα με το Κέντρο Έρευνας για την Ενέργεια και τον Καθαρό Αέρα , καθώς οι τιμές του πετρελαίου και του φυσικού αερίου έχουν εκτοξευθεί στα ύψη.
Πόσο πετρέλαιο εξάγει η Ρωσία
Η Ρωσία είναι ο τρίτος μεγαλύτερος παραγωγός στον κόσμο, μετά τις ΗΠΑ και τη Σαουδική Αραβία.
Από περίπου πέντε εκατομμύρια βαρέλια αργού πετρελαίου που εξάγει κάθε μέρα, περισσότερα από τα μισά κατευθύνοταν στην Ευρώπη, πριν ανακοινωθούν οι κυρώσεις, Οι ρωσικές εισαγωγές αντιπροσώπευαν το 8% της συνολικής ζήτησης πετρελαίου στο Ηνωμένο Βασίλειο και το 3% της ζήτησης των ΗΠΑ.
Τι γίνεται με τις εναλλακτικές προμήθειες πετρελαίου
Ο ερευνητικός αναλυτής Μπεν ΜακΓουίλιαμς λέει ότι θα πρέπει να είναι ευκολότερο να βρεθούν εναλλακτικοί προμηθευτές για πετρέλαιο παρά για φυσικό αέριο, γιατί ενώ κάποιοι προέρχονται από τη Ρωσία, “υπάρχουν επίσης πολλές αποστολές από αλλού”.
Ορισμένα μέλη του ΔΟΕ έχουν απελευθερώσει το ισοδύναμο των 120 εκατομμυρίων βαρελιών από τα αποθέματα πετρελαίου – τη μεγαλύτερη αποδέσμευση αποθεμάτων στην ιστορία του.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν διέταξε μια σημαντική απελευθέρωση πετρελαίου από τα αποθέματα της Αμερικής σε μια προσπάθεια να μειωθεί το υψηλό κόστος των καυσίμων.
Οι ΗΠΑ θέλουν επίσης η Σαουδική Αραβία να αυξήσει την παραγωγή πετρελαίου της και εξετάζουν τη χαλάρωση των κυρώσεων στο πετρέλαιο της Βενεζουέλας.
Τι θα γίνει με τους λογαριασμούς θέρμανσης και καυσίμων
Οι καταναλωτές θα αντιμετωπίσουν αυξανόμενους λογαριασμούς ενέργειας και καυσίμων. Οι τιμές θέρμανσης – ήδη υψηλές – είναι πιθανό να αυξηθούν ακόμη περισσότερο εάν η Ρωσία περιορίσει τις εξαγωγές φυσικού αερίου στην Ευρώπη.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, οι λογαριασμοί ενέργειας των νοικοκυριών διατηρούνται υπό έλεγχο με ανώτατο όριο τιμής ενέργειας.
Αλλά οι λογαριασμοί αυξήθηκαν κατά £700 σε περίπου £2.000 τον Απρίλιο όταν το ανώτατο όριο αυξήθηκε . Αναμένεται να φτάσουν περίπου τις 3.000 £ όταν το ανώτατο όριο αυξηθεί ξανά αυτό το φθινόπωρο.
Οι τιμές της βενζίνης και του ντίζελ στο Ηνωμένο Βασίλειο έχουν επίσης εκτιναχθεί στα ύψη και η κυβέρνηση ανακοίνωσε μείωση των δασμών στα καύσιμα, καθώς οι αυτοκινητιστές αγωνίζονται με τιμές ρεκόρ.
πηγή: BBC