Αντιμέτωπος με μία «ανθρώπινη καταστροφή» είναι ο κόσμος εξαιτίας της επισιτιστικής κρίσης που προέκυψε από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, δήλωσε ο πρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας.
Ο Ντέιβιντ Μάλπας, μιλώντας στο BBC είπε ότι οι αυξήσεις ρεκόρ στις τιμές των τροφίμων θα ωθήσουν εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους στη φτώχεια και στη χαμηλότερη διατροφή, εάν η κρίση συνεχιστεί.
Η Παγκόσμια Τράπεζα υπολογίζει ότι θα μπορούσε να υπάρξει μια «τεράστια» άνοδος κατά 37% στις τιμές των τροφίμων.
Αυτό θα έπληττε περισσότερο τους φτωχούς, οι οποίοι «θα τρώνε λιγότερο και θα έχουν λιγότερα χρήματα για οτιδήποτε άλλο, όπως το σχολείο».
Ο Μπάλπας, που είναι επιφορτισμένος με την παγκόσμια ανακούφιση της φτώχειας, είπε ότι ο αντίκτυπος στους φτωχούς το έκανε “ένα άδικο είδος κρίσης… όπως συνέβη και με τον Covid”.
“Είναι μια ανθρώπινη καταστροφή, που σημαίνει ότι η διατροφή μειώνεται. Αλλά μετά γίνεται επίσης μια πολιτική πρόκληση για τις κυβερνήσεις που δεν μπορούν να κάνουν τίποτα γι’ αυτό, δεν την προκάλεσαν και βλέπουν τις τιμές να ανεβαίνουν”, είπε στο περιθώριο των συναντήσεων του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας στην Ουάσιγκτον.
Όχι σε επιδότηση ή πλαφόν τιμών
Οι αυξήσεις των τιμών είναι ευρείες και βαθιές, είπε: «Επηρεάζει τα τρόφιμα όλων των ειδών, τα λάδια, τα δημητριακά, και στη συνέχεια μπαίνουν σε άλλες καλλιέργειες, καλαμπόκι, επειδή ανεβαίνουν όταν ανεβαίνει το σιτάρι».
Υπήρχε αρκετό φαγητό στον κόσμο για να ταΐσει όλους, είπε, και τα παγκόσμια αποθέματα είναι μεγάλα με ιστορικά πρότυπα, αλλά θα πρέπει να υπάρξει μια διαδικασία κοινής χρήσης ή πώλησης για να φτάσει το φαγητό εκεί που χρειάζεται.
Ωστόσο ο επικεφαλής της Παγκόσμιας Τράπεζας, αποθάρρυνε την πολιτική της επιδότησης ή της επιβολής πλαφόν στις τιμές, αντιπροτείνοντας να δοθεί έμφαση στην αύξηση των προμηθειών σε λιπάσματα και τρόφιμα σε όλο τον κόσμο, παράλληλα με τη στοχευμένη βοήθεια για τους πιο φτωχούς.
Χρέος: «Κρίση μέσα σε κρίση»
Ο επικεφαλής της Παγκόσμιας Τράπεζας προειδοποίησε επίσης για ένα χτύπημα στην «κρίση μέσα σε κρίση» που προκύπτει από την αδυναμία των αναπτυσσόμενων χωρών να εξυπηρετήσουν τα μεγάλα πανδημικά χρέη τους, εν μέσω ανόδου των τιμών των τροφίμων και της ενέργειας.
“Αυτή είναι μια πολύ πραγματική προοπτική. Συμβαίνει για ορισμένες χώρες, δεν ξέρουμε πόσο μακριά θα φτάσει. Μέχρι και το 60% των φτωχότερων χωρών αυτή τη στιγμή είτε αντιμετωπίζουν προβλήματα χρέους είτε διατρέχουν υψηλό κίνδυνο χρέους», είπε.
«Πρέπει να ανησυχούμε για μια κρίση χρέους, το καλύτερο που πρέπει να κάνουμε είναι να ξεκινήσουμε νωρίς, για να δράσουμε νωρίς για την εξεύρεση τρόπων μείωσης του χρέους για τις χώρες που έχουν μη βιώσιμο χρέος, όσο περισσότερο το αναβάλλετε, τόσο χειρότερο είναι είναι», πρόσθεσε.
Η παραδοχή του προέδρου της Παγκόσμιας Τράπεζας ότι πρέπει να ανησυχούμε για μια κρίση χρέους στις αναπτυσσόμενες χώρες είναι πολύ σημαντική.
Ο συνδυασμός των τεράστιων πανδημικών χρεών με την αύξηση των επιτοκίων και τις αυξανόμενες τιμές είναι πραγματικά τοξικός.
Η συζήτηση στο περιθώριο στις συνεδριάσεις του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας είναι ότι οι πλούσιες χώρες είπαν στις αναδυόμενες οικονομίες να μην ανησυχούν για δανεισμό προκειμένου να ξοδέψουν για να βοηθήσουν στην καταστολή της πανδημίας.
Τώρα αυτές οι χώρες αναρωτιούνται εάν αυτά τα χρέη – ρεκόρ θα διαγραφούν.
Ομάδες εκστρατείας ετοιμάζουν κινητοποιήσεις για ένα πανδημικό ιωβηλαίο χρέους. Αλλά υπάρχει σιωπή από τους πλούσιους δανειστές της χώρας, μέχρι στιγμής.
Το κινεζικό χρέος
Και υπάρχει μια πολύ νέα δυναμική αυτές τις μέρες. Οι τραπεζίτες στους οποίους οφείλονται αυτά τα ποσά δεν βρίσκονται πλέον μόνο στη Δύση.
Η Κίνα τώρα, σε πολύ μεγάλο βαθμό, χρωστάει τόσα, όσα και ολόκληρη η συλλογή των δυτικών πιστωτών γνωστή ως Λέσχη του Παρισιού.
Πώς θα ανταποκριθεί στις εκκλήσεις για επιείκεια όσον αφορά στην αποπληρωμή των δανείων;
«Έχουν διαφορετικούς κανόνες, για παράδειγμα, έχουν συμβόλαια που έχουν ρήτρες μη αποκάλυψης, που σημαίνει ότι δεν μπορείς να μοιραστείς τους όρους με άλλα άτομα, που καθιστά πολύ δύσκολη την αναδιάρθρωση αυτών των χρεών», σημειώνει ο επικεφαλής της Παγκόσμιας Τράπεζας.
Η Κίνα έχει επίσης εξασφαλίσει τον δανεισμό της έναντι λιμένων και φυσικών πόρων. Η Σρι Λάνκα είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτή τη στιγμή.
Η απελευθέρωση όλων αυτών μπορεί να μην είναι τακτική και θα μπορούσε να έχει σημαντικές γεωπολιτικές συνέπειες.
Άλμα “μαμούθ” στις τιμές λόγω του πολέμου
Νωρίτερα αυτό το μήνα, τα Ηνωμένα Έθνη δήλωσαν ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία οδήγησε σε «γιγαντιαίο άλμα» στις τιμές των τροφίμων, καθώς έφτασαν σε νέο υψηλό ρεκόρ τον Μάρτιο.
Έγινε καθώς ο πόλεμος διέκοψε τις προμήθειες από τον μεγαλύτερο εξαγωγέα ηλιέλαιου στον κόσμο και το κόστος των εναλλακτικών λύσεων ανέβηκε.
Η Ουκρανία είναι επίσης σημαντικός παραγωγός δημητριακών, όπως ο καλαμπόκι και το σιτάρι, τα οποία έχουν επίσης αυξηθεί απότομα σε τιμές.
Ο ΟΗΕ είπε ότι «ο πόλεμος στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας σκόρπισε σοκ στις αγορές βασικών δημητριακών και φυτικών ελαίων».
Ο Δείκτης Τιμών Τροφίμων του ΟΗΕ παρακολουθεί τα προϊόντα διατροφής με τις περισσότερες συναλλαγές στον κόσμο – μετρώντας τις μέσες τιμές των δημητριακών, των φυτικών ελαίων, των γαλακτοκομικών, του κρέατος και της ζάχαρης.
Οι τιμές των τροφίμων βρίσκονται στο υψηλότερο επίπεδο από τότε που ξεκίνησαν τα ρεκόρ πριν από 60 χρόνια, σύμφωνα με τον δείκτη, αφού εκτινάχθηκαν σχεδόν κατά 13% τον Μάρτιο, μετά το υψηλό ρεκόρ του Φεβρουαρίου.
Οι τιμές των βασικών προϊόντων διατροφής ήταν ήδη στα υψηλά 10 ετών πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία, σύμφωνα με τον δείκτη, λόγω των παγκόσμιων προβλημάτων συγκομιδής.