Τον κώδωνα του κινδύνου έκρουσε ο Αντόνιο Γκουτέρες για την κλιματική αλλαγή. Μια νέα εμβληματική έκθεση του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή, δείχνει ότι οι επιβλαβείς εκπομπές άνθρακα από το 2010-2019 δεν ήταν ποτέ υψηλότερες στην ανθρώπινη ιστορία, αποτελεί απόδειξη ότι ο κόσμος βρίσκεται σε «ταχεία πορεία» προς την καταστροφή, προειδοποίησε ο Αντόνιο Γκουτέρες.
Αντιδρώντας στα τελευταία ευρήματα της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC), ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ επέμεινε ότι εάν οι κυβερνήσεις παντού δεν επανεκτιμήσουν τις ενεργειακές πολιτικές τους, ο κόσμος θα είναι ακατοίκητος.
Τι ανέφερε ο Γκουτέρες
Τα σχόλιά του αντικατόπτρισαν την επιμονή της IPCC ότι όλες οι χώρες πρέπει να μειώσουν σημαντικά τη χρήση ορυκτών καυσίμων, να επεκτείνουν την πρόσβαση στην ηλεκτρική ενέργεια, να βελτιώσουν την ενεργειακή απόδοση και να αυξήσουν τη χρήση εναλλακτικών καυσίμων, όπως το υδρογόνο.
Εάν δεν ληφθούν σύντομα μέτρα, ορισμένες μεγάλες πόλεις θα βρίσκονται κάτω από το νερό, ανέφερε ο κ. Γκουτέρες σε βιντεοσκοπημένο μήνυμά του, το οποίο προβλέπει επίσης “πρωτοφανή κύματα καύσωνα, τρομακτικές καταιγίδες, εκτεταμένη λειψυδρία και εξαφάνιση ενός εκατομμυρίου ειδών φυτών και ζώων”.
Ιστορία τρόμου
Ο επικεφαλής του ΟΗΕ πρόσθεσε: «Αυτό δεν είναι φαντασία ή υπερβολή. Είναι αυτό που μας λέει η επιστήμη ότι θα προκύψει από τις τρέχουσες ενεργειακές πολιτικές μας. Βρισκόμαστε σε ένα μονοπάτι προς την υπερθέρμανση του πλανήτη υπερδιπλάσιο από το όριο του 1,5 βαθμού (Κελσίου, ή 2,7 βαθμών Φαρεΐνχειτ) που συμφωνήθηκε στο Παρίσι το 2015.
Παρέχοντας την επιστημονική απόδειξη για να υποστηρίξει αυτή την καταδικαστική αξιολόγηση, η έκθεση της IPCC – που συντάχθηκε από εκατοντάδες κορυφαίους επιστήμονες και συμφωνήθηκε από 195 χώρες – σημείωσε ότι οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου που παράγονται από την ανθρώπινη δραστηριότητα, έχουν αυξηθεί από το 2010 «σε όλους τους σημαντικούς τομείς παγκοσμίως».
Αστικό ζήτημα
Ένα αυξανόμενο μερίδιο των εκπομπών μπορεί να αποδοθεί σε πόλεις και κωμοπόλεις, συνέχισαν οι συντάκτες της έκθεσης, προσθέτοντας εξίσου ανησυχητικά, ότι οι μειώσεις των εκπομπών που σημειώθηκαν την τελευταία δεκαετία “ήταν μικρότερες από τις αυξήσεις των εκπομπών, από τα αυξανόμενα επίπεδα παγκόσμιας δραστηριότητας στη βιομηχανία, τον ενεργειακό εφοδιασμό, τις μεταφορές, τη γεωργία και τα κτίρια”.
Σημειώνοντας πιο θετικά – και επιμένοντας ότι εξακολουθεί να είναι δυνατή η μείωση κατά το ήμισυ των εκπομπών έως το 2030 – η IPCC προέτρεψε τις κυβερνήσεις να εντείνουν τη δράση για τον περιορισμό των εκπομπών.
Ο οργανισμός του ΟΗΕ χαιρέτισε επίσης τη σημαντική μείωση του κόστους των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας από το 2010, κατά 85 τοις εκατό για την ηλιακή και αιολική ενέργεια και τις μπαταρίες.
Ενθάρρυνση της δράσης για το κλίμα
«Βρισκόμαστε σε ένα σταυροδρόμι. Οι αποφάσεις που λαμβάνουμε τώρα μπορούν να εξασφαλίσουν ένα βιώσιμο μέλλον», δήλωσε ο Πρόεδρος της IPCC Χοσούνγκ Λι. «Με ενθαρρύνει η ανάληψη δράσης για το κλίμα σε πολλές χώρες. Υπάρχουν πολιτικές, κανονισμοί και μέσα της αγοράς που αποδεικνύονται αποτελεσματικά. Εάν αυτά κλιμακωθούν και εφαρμοστούν ευρύτερα και ισότιμα, μπορούν να υποστηρίξουν τη βαθιά μείωση των εκπομπών και να τονώσουν την καινοτομία.»
Για να περιοριστεί η υπερθέρμανση του πλανήτη σε περίπου 1,5C (2,7°F), η έκθεση της IPCC επέμεινε ότι οι παγκόσμιες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου θα πρέπει να κορυφωθούν “το αργότερο πριν από το 2025 και να μειωθούν κατά 43 τοις εκατό μέχρι το 2030”.
Το μεθάνιο θα πρέπει επίσης να μειωθεί κατά περίπου ένα τρίτο, συνέχισαν οι συντάκτες της έκθεσης, προσθέτοντας ότι ακόμα και αν επιτευχθεί αυτό, είναι “σχεδόν αναπόφευκτο ότι θα ξεπεράσουμε προσωρινά αυτό το όριο θερμοκρασίας”, αν και ο κόσμος “θα μπορούσε να επιστρέψει κάτω από αυτό μέχρι το τέλος του αιώνα”.
Οι παγκόσμιες καθαρές ανθρωπογενείς εκπομπές συνέχισαν να αυξάνονται σε όλες τις μεγάλες ομάδες αερίων του θερμοκηπίου.
Τώρα ή ποτέ
«Είναι τώρα ή ποτέ, αν θέλουμε να περιορίσουμε την υπερθέρμανση του πλανήτη σε 1,5°C (2,7°F). χωρίς άμεσες και βαθιές μειώσεις εκπομπών σε όλους τους τομείς, θα είναι αδύνατο», δήλωσε ο Τζιμ Σκέα, συμπρόεδρος της Ομάδας Εργασίας ΤΗς IPCC III, η οποία δημοσίευσε την τελευταία έκθεση.
Οι παγκόσμιες θερμοκρασίες θα σταθεροποιηθούν όταν οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα φτάσουν στο μηδέν. Για 1,5C (2,7F), αυτό σημαίνει την επίτευξη καθαρών μηδενικών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα παγκοσμίως στις αρχές της δεκαετίας του 2050· για 2C (3.6°F), είναι στις αρχές της δεκαετίας του 2070, αναφέρει η έκθεση της IPCC.
«Η αξιολόγηση αυτή δείχνει ότι ο περιορισμός της αύξησης της θερμοκρασίας σε περίπου 2C (3,6F) εξακολουθεί να απαιτεί οι παγκόσμιες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου να κορυφωθούν πριν από το 2025 το αργότερο και να μειωθούν κατά ένα τέταρτο έως το 2030».
Βάση πολιτικής
Μεγάλη σημασία αποδίδεται στις αξιολογήσεις της IPCC, διότι παρέχουν στις κυβερνήσεις επιστημονικές πληροφορίες που μπορούν να χρησιμοποιήσουν για την ανάπτυξη πολιτικών για το κλίμα.
Διαδραματίζουν επίσης καίριο ρόλο στις διεθνείς διαπραγματεύσεις για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Μεταξύ των βιώσιμων λύσεων και λύσεων για την αντιμετώπιση των εκπομπών που είναι διαθέσιμες στις κυβερνήσεις, η έκθεση της IPCC τόνισε ότι η επανεξέταση του τρόπου λειτουργίας των πόλεων και άλλων αστικών περιοχών στο μέλλον θα μπορούσε να συμβάλει σημαντικά στον μετριασμό των χειρότερων επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.
«Αυτές (οι μειώσεις) μπορούν να επιτευχθούν μέσω της χαμηλότερης κατανάλωσης ενέργειας (όπως με τη δημιουργία συμπαγών, περιπατημένων πόλεων), της ηλεκτροδότησης των μεταφορών σε συνδυασμό με πηγές ενέργειας χαμηλών εκπομπών και της ενισχυμένης απορρόφησης και αποθήκευσης άνθρακα με τη χρήση της φύσης», ανέφερε η έκθεση. «Υπάρχουν επιλογές για καθιερωμένες, ταχέως αναπτυσσόμενες και νέες πόλεις», ανέφερε.
Τι ανέφερε ο Σούκλα
Απηχώντας αυτό το μήνυμα, ο Συμπρόεδρος της Ομάδας Εργασίας ΙΙΙ της IPCC, Πριιανταρσί Σούκλα, επέμεινε ότι “οι σωστές πολιτικές, υποδομές και τεχνολογία… για να καταστεί δυνατή η αλλαγή του τρόπου ζωής και της συμπεριφοράς μας, μπορεί να οδηγήσει σε μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 40 έως 70 τοις εκατό έως το 2050. “Τα στοιχεία δείχνουν επίσης ότι αυτές οι αλλαγές στον τρόπο ζωής μπορούν να βελτιώσουν την υγεία και την ευημερία μας”.
«Πιστεύω ότι η έκθεση μας λέει ότι έχουμε φτάσει στο σημείο τώρα ή ποτέ να περιορίσουμε τη θέρμανση του πλανήτη στους 1,5ο C», δήλωσε η επικεφαλής συγγραφέας του IPCC, Χέλεν ντε Κόκινκ, η οποία είναι καθηγήτρια Κοινωνικο-Τεχνικής Καινοτομίας και Κλιματικής Αλλαγής στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο του Αϊντχόβεν. Μιλώντας στο BBC News είπε: «Πρέπει οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου να φτάσουν στην κορύφωσή τους πριν από το 2025 και μετά, να τις μειώσουμε πολύ γρήγορα. Και θα πρέπει να κάνουμε αρνητικές εκπομπές ή να απομακρύνουμε το διοξείδιο του άνθρακα στο δεύτερο μισό του αιώνα, λίγο μετά το 2050 προκειμένου να περιοριστεί η θέρμανση στους 1,5ο C.»
«Το παιχνίδι έχει τελειώσει για τα ορυκτά καύσιμα που τροφοδοτούν τόσο πολέμους όσο και κλιματικό χάος», είπε η Κάισα Κοσόνεν της Greenpeace, η οποία ήταν παρατηρητής στη συνεδρίαση έγκρισης της IPCC. «Δεν υπάρχει χώρος για νέες επενδύσεις σε ορυκτά καύσιμα και οι μονάδες άνθρακα και φυσικού αερίου που έχουμε ήδη πρέπει να κλείσουν άμεσα».