Ο Ιταλός ψαράς Paolo Fanciulli βγαίνει καθημερινά κατά μήκος της άγριας έκτασης της ακτογραμμής Maremma αναζητώντας κέφαλους και τσιπούρες. Ψαρεύει σε αυτά τα νερά στα ανοιχτά της Τοσκάνης για πάνω από 40 χρόνια, αλλά, μέχρι πρόσφατα, αναγκάζεται να τα μοιραστεί με έναν επικίνδυνο ομόλογό του.
Στα τέλη της δεκαετίας του 1980, ο Fanciulli άρχισε να παρατηρεί να ψαρεύουν παράνομα. Ο βυθός της θάλασσας δεν είχε πια ψάρια. Με τα προς το ζην σε κίνδυνο, ο Fanciulli ένιωθε υποχρεωμένος να κάνει κάτι.
Και έτσι, το 2013, γεννήθηκε το υποβρύχιο πάρκο γλυπτών «House of Fish»
Κατά μήκος ενός τμήματος της ακτογραμμής της Τοσκάνης πριν από την πόλη Talamone, πέτρινα γλυπτά μαμούθ είναι πλέον διάσπαρτα στον βυθό της θάλασσας. Κατασκευασμένα από μάρμαρο Carrara, το ίδιο υλικό που προτιμούσε ο αναγεννησιακός δάσκαλος Michelangelo, τα έργα τέχνης είναι πολλά και επικαλυμμένα με φύκια.
Ανάμεσα στα γλυπτά είναι το μνημειώδες κεφάλι του Weeping Guardian της Βρετανίδας καλλιτέχνιδας Emily Young και το Ittico Obelisco του Massimo Catalani, που μοιάζει με το απομεινάρι μιας αρχαίας βυθισμένης πόλης.
Αν πεθάνει η θάλασσα, πεθαίνει και ο ψαράς. Δεν μπορείς απλά να πάρεις, πρέπει να δώσεις και εσύ.
Βυθισμένα αγάλματα έχουν χρησιμοποιηθεί σε πολλές θαλλάσιες περιοχές από περιβαλλοντολόγους ή από αρχές που προσπαθούν να αναζωογονήσουν τον βυθό που σταδιακά καταστρέφεται.
«Η ζωή της θάλασσας ξεκινά με την Ποσειδωνία», εξηγεί ο Fanciulli. Αυτό το θαλάσσιο χόρτο λειτουργεί ως φυτώριο για τη θαλάσσια ζωή του κόσμου. Πλάσματα όπως οι αστακοί και η τσιπούρα γεννούν τα αυγά τους σε αυτά τα αγάλματα. νιώθουν προστασία ασφάλεια και σπίτι άρα πρέπει να μείνουν.
Ο Fanciulli άρχισε να διαμαρτύρεται και να κάνει τηλεοπτικές εμφανίσεις στα τέλη της δεκαετίας του ’80 για να μάχεται ενάντια στην καταστροφή του βυθού, Talamone. Τον έκανε να γίνει ήρωας της γειτονιάς (γενικά γνωστός ως Πάολο ο Ψαράς), ωστόσο του κέρδισε επιπλέον εχθρούς, λέει, και τον παρατήρησε στη μαύρη λίστα από ψαραγορές ελεγχόμενες από τη μαφία.
Ο Ilaria de Bernardis, ένας δημοσιογράφος που έχει συντάξει έναν οδηγό για τον Fanciulli, λέει: «Αυτή η περίοδος μοιάζει με κατασκοπευτική ιστορία, διακινδύνευσε τη ζωή του ενάντια στις παράνομες ψαριές». Στις πρώτες μέρες, ήταν ένας μόνος ψαράς απέναντι σε έναν πολύ πιο αποτελεσματικό εχθρό, εξηγεί ο de Bernardis.
Ωστόσο, το 2006, ο Fanciulli αποφάσισε να συνεργαστεί με τις εγχώριες αρχές για να ρίξει τσιμεντένιες κολώνες μέσα στη θάλασσα.
Τα τεμάχια είναι πολύ διασκορπισμένα για να δελεάσουν τα δίχτυα των ψαράδων, ωστόσο σκέφτηκαν στον Fanciulli: «Αποφάσισα να χρησιμοποιήσω την τέχνη για να τους σταματήσω». Όπως λέει ο de Bernardis, «Ήθελε να υπερασπιστεί την ομορφιά με την ομορφιά».
Ο Fanciulli επικοινώνησε με τον Franco Barattini, πρόεδρο του λατομείου όπου ο Michelangelo προμηθεύτηκε το μάρμαρο του, για να ζητήσει μερικά τετράγωνα. Ο Barattini δώρισε 100. Σχεδόν τα μισά από αυτά τα τετράγωνα έχουν πλέον σκαλιστεί σε γλυπτά και έχουν χαμηλώσει στον βυθό της θάλασσας.
Συνεχίζοντας τη μάχη
Το παράξενο πάρκο γλυπτών του Fanciulli εκτελεί την κύρια λειτουργία του. Η παράνομη τράτα έχει σταματήσει πλήρως εντός του χώρου. Περισσότερο από αυτό, τα έργα τέχνης έχουν εμπνεύσει τη θαλάσσια ζωή ξανά στα νερά.
Με την αναγέννηση του Posidonia, ο αριθμός των ψαριών αυξάνεται για άλλη μια φορά. Οι αστακοί επέστρεψαν εκτός από τις χελώνες. Το υποβρύχιο μουσείο μπορεί να είναι ανοιχτό για επισκέπτες που μπορούν να συμμετάσχουν σε μια περιήγηση με καταδύσεις ή κολύμβηση με αναπνευστήρα ή να οργανώσουν τη δική τους.
«Με το House of Fish, δημιουργήσαμε ένα πολιτιστικό αξιοθέατο, προστατεύουμε τη θάλασσα και βοηθάμε τον επαναπληθυσμό στο βυθό», λέει ο Fanciulli.
«Ο άνθρωπος εξακολουθεί να καταστρέφει τις θάλασσες», λέει. «Και η αποστολή μου συνεχίζεται».