Σε εφιάλτη δείχνει σταδιακά να μετατρέπεται για την κυβέρνηση του προέδρου της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ένα από τα πιο όμορφα και χρήσιμα στον άνθρωπο φυτά, ο ηλίανθος.
Πώς συνέβη αυτό; Κατ’ αρχάς, την Τετάρτη, το υπουργείο Γεωργίας της Τουρκίας απαγόρευσε τις εξαγωγές ελαίων και λιπών, μεταξύ αυτών και του ηλιέλαιου (που βγαίνει από τους σπόρους του ηλίανθου και χρησιμοποιείται ευρέως για μαγειρικό λάδι), προκειμένου να αντιμετωπιστούν θέματα εσωτερικής ζήτησης και τιμών, σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση. Το γεγονός πυροδότησε σφοδρές αντιδράσεις από την αντιπολίτευση.
Επίθεση της αντιπολίτευσης
Της απαγόρευσης είχε προηγηθεί σφοδρή επίθεση της αντιπολίτευσης στην κυβέρνηση Ερντογάν, την οποία και κατηγόρησε ότι στη χώρα παρατηρούνται ελλείψεις σε βασικά τρόφιμα όπως το ηλιέλαιο, αλλά και αυξήσεις στις τιμές. Μάλιστα, βίντεο που μεταδόθηκαν από μέσα κοινωνικής δικτύωσης έδειχναν πολίτες να συγκρούονται πάνω από κιβώτια με ηλιέλαιο.
Οι πληροφορίες για αύξηση της τιμής του ηλιελαίου κατά 50% προκάλεσαν την έντονη αντίδραση της αντιπολίτευσης, η οποία κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι αφήνει τη χώρα ανοχύρωτη σε ελλείψεις βασικών προϊόντων, αλλά και σε ανεξέλεγκτη ακρίβεια, η οποία «τινάζει στον αέρα» τους ήδη πιεσμένους, λόγω πληθωρισμού και υποτίμησης της λίρας, οικογενειακούς προϋπολογισμούς.
Δεν υπάρχουν ελλείψεις, αλλά σταματούν οι εξαγωγές
Αντιδρώντας, ο Ερντογάν κατηγόρησε την αντιπολίτευση ότι προκαλεί πανικό με ψευδείς ειδήσεις σχετικά με ελλείψεις τροφίμων στην Τουρκία, αλλά και τους εμπόρους ότι κρύβουν το στοκ που διαθέτουν σε ηλιέλαιο και ελαιόλαδο, με στόχο την κερδοσκοπία, απειλώντας τους ότι «θα πληρώσουν γι’ αυτό που κάνουν, θα κάνουμε ότι είναι απαραίτητο για να καταπολεμήσουμε το φαινόμενο».
Τελικά, την Τετάρτη, το υπουργείο Γεωργίας της Τουρκίας ανακοίνωσε ότι απαγορεύονται οι εξαγωγές ηλιελαίου, λαδιού σόγιας, ηλιόσπορων, βαμβακελαίου, καλαμποκελαίου, μαργαρίνης και άλλων φυτικών ελαίων, την ώρα που ο πληθωρισμός στη χώρα διαμορφώθηκε τον Φεβρουάριο στο 54,4% και οι καταναλωτές εκφράζουν φόβους για ελλείψεις σε μαγειρικά έλαια και άλλα τρόφιμα.
Στρυμωγμένη η τουρκική κυβέρνηση
Ο υπουργός Γεωργίας της Τουρκίας, Βαχίτ Κιριστσί, δήλωσε, μαζί με την απαγόρευση των εξαγωγών, ότι οι φήμες για μειούμενες προμήθειες βασικών τροφίμων δεν είναι ακριβείς και ότι η χώρα έχει επαρκείς ποσότητες ηλιελαίου. Επίσης, ισχυρίστηκε ότι οι φήμες ότι οι χαμηλές ποσότητες προκαλούν αυξήσεις στις τιμές βασικών προϊόντων δεν είναι ακριβείς.
Πάντως, με τον πληθωρισμό κυριολεκτικά εκτός ελέγχου, τη λίρα να βρίσκεται σε διαρκή πτώση – και λόγω του πολέμου στην Ουκρανία – και την τουρκική οικονομία να μην μπορεί να σταθεροποιηθεί, αναλυτές εκτιμούν ότι οι ελλείψεις σε βασικά προϊόντα, αλλά και οι διαρκείς ανατιμήσεις θα πρέπει να θεωρούνται αναμενόμενα φαινόμενα, τα οποία στριμώχνουν ακόμα περισσότερο την ήδη πολύ πιεσμένη κυβέρνηση του Ερντογάν.