Σήμερα και αύριο θα συνεδριάσει η Σύνοδος Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπό την σκιά του Ουκρανικού Πολέμου. Επί τάπητος θα τεθεί προφανώς η ευρωπαϊκή πολιτική άμυνας υπό το φως των νέων δεδομένων που δημιουργεί η ρωσική εισβολή.
Παράλληλα οι ηγέτες της Ε.Ε. θα κληθούν να λάβουν τολμηρές αποφάσεις και στο οικονομικό πεδίο, και σύμφωνα με πληροφορίες πάνω στο τραπέζι θα βρίσκεται μεταξύ άλλων και η έκδοση ενός ευρωομολόγου πολλών δισεκατομμυρίων, ως ανάχωμα στην ενεργειακή κρίση.
Στο τραπέζι η πρόταση του πρωθυπουργού
Στη σύνοδο κορυφής αναμένεται να τεθεί στο τραπέζι και το ελληνικό «Σχέδιο έξι Σημείων» για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης και των επιπτώσεων που θα έχει επιχειρήσεις και νοικοκυριά, όπως το πρότεινε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης με επιστολή που απέστειλε στην πρόεδρο της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Ειδικότερα τα έξι σημεία που προτείνει η ελληνική κυβέρνηση είναι τα εξής:
- Πλαφόν Τιμών: Πλαφόν στις τιμές του Ταμείου Μεταφοράς Τίτλων, το οποίο θα έχει ως σημείο αναφοράς την ιστορικά υψηλότερη τιμή αερίου πριν από την κρίση
- Ημερήσιο Όριο Τιμών ως Προστατευτικό Μέτρο: Ένα εύρος διακύμανσης στις τιμές του Ταμείου Μεταφοράς Τίτλων, για παράδειγμα της τάξεως του +/- 10%
- Καθορισμός Τιμών σε περίπτωση Έκτακτης Ανάγκης: Καθορισμός τιμών στο Ταμείο Μεταφοράς Τίτλων, ως μέτρο έκτακτης ανάγκης στην περίπτωση που υπάρξουν ανακοινώσεις που αφορούν τις ροές φυσικού αερίου μέσω αγωγών από τη Ρωσία
- Πλαφόν στο Κέρδος: Πλαφόν στο μικτό περιθώριο κέρδους στην χονδρική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, για παράδειγμα της τάξεως του 5%, βάσει της παρακολούθησης του κόστους παραγωγής από τους ρυθμιστές της αγοράς και το Σταθμισμένο Κόστος Παραγωγής Ενέργειας (LCOE) στις μονάδες παραγωγής.
- Εμπόριο με Φυσική Παράδοση: Θα πρέπει να εξεταστεί το ενδεχόμενο να επιτραπεί, η επιλογή για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, που θα επιτρέπει τις συναλλαγές μόνο με φυσική παράδοση.
- Ενίσχυση Ρευστότητας: Αύξηση της ρευστότητας στην αγορά φυσικού αερίου συνδέοντας τις αγορές ΗΠΑ/ ΕΕ/ Ασίας. Για παράδειγμα, ενισχύοντας τη συνεργασία με την Κίνα όσον αφορά τα φορτία Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (LNG), με πιθανό πλαφόν στο κόστος μεταφοράς για να εξουδετερωθούν κίνητρα κερδοσκοπίας.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε την ευκαιρία να αναλύσει στο Bloomberg την πρότασή του για το φυσικό αέριο και να εκφράσει την πεποίθησή του ότι, καθώς οι αγορές φυσικού αερίου δεν αντανακλούν πλέον την προσφορά και τη ζήτηση, απαιτείται δραστική παρέμβαση για να αποφευχθούν ακραίες διακυμάνσεις.
Μιλώντας στο Bloomberg και στη δημοσιογράφο Francine Lacqua ο κ. Μητσοτάκης τόνισε: «Βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μία ακραία κατάσταση, η οποία αντανακλάται στους λογαριασμούς ρεύματος, που πληρώνουν νοικοκυριά και επιχειρήσεις», σημειώνοντας ότι η ελληνική κυβέρνηση, όπως και άλλες ευρωπαϊκές, επιδοτεί του λογαριασμούς. Οι ακραίες τιμές του φυσικού αερίου σημειώνονται ενώ η προμήθειες δεν έχουν αλλάξει ουσιαστικά και γι’ αυτό ο ίδιος, όπως είπε, προτείνει μία βραχυπρόθεσμη παρέμβαση στη δομή τιμολόγησης του φυσικού αερίου. Παράλληλα, ο κ. Μητσοτάκης τόνισε ότι η απεξάρτηση από το ρωσικό αέριο «χρειάζεται περισσότερο χρόνο από όσο διαθέτουμε», καθώς και ότι η Ευρώπη πρέπει να είναι έτοιμη για το ενδεχόμενο η Ρωσία να διακόψει τις εξαγωγές.
Συνεδριάζει σήμερα και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα
Πέρα από την συνεδρίαση της Συνόδου Κορυφής, σήμερα πρόκειται να συνεδριάσει και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία δεδομένων των εξελίξεων, φαίνεται να διατηρεί μια πιο προσεκτική στάση.
Οι ευρωπαίοι τραπεζίτες αναμένουν να δουν τον τρόπο εξέλιξης της κρίσης στην Ουκρανία προτού προχωρήσουν σε αλλαγές στην νομισματική πολιτική. Μπορεί ο πληθωρισμός στη ζώνη του ευρώ να συνεχίζει να αυξάνεται επιθετικά και η άνοδος των τιμών των εμπορευμάτων να δημιουργεί συνθήκες ασφυξίας στην εφοδιαστική αλυσίδα, όμως οι τραπεζίτες ισχυρίζονται ότι «δεν μπορούν να δεσμευτούν εκ των προτέρων για μελλοντικά μέτρα πολιτικής, έως ότου οι συνέπειες από την τρέχουσα κρίση γίνουν σαφέστερες».
Οι περισσότεροι οικονομικοί αναλυτές εκτιμούν ότι η ΕΚΤ δεν θα λάβει καμία απόφαση αν πρώτα δεν ξεκαθαρίσει το τοπίο με τον πόλεμο στην Ουκρανία και με τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας. Δεν αποκλείεται μάλιστα, να αποφασιστεί ότι οι όποιες αποφάσεις θα καθυστερήσουν μέχρι την επόμενη συνεδρίαση του Απριλίου.