Την έκτακτη συνεδρίαση του Συμβουλίου των Διοικητών του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας των 35 εθνών, του κύριου οργάνου λήψης αποφάσεων του οργανισμού μετά από αίτημα της Ουκρανίας, συγκάλεσαν Καναδάς και Πολωνία, χώρες οι οποίες ηγούνται της διαδικασίας σύνταξης του κειμένου ψηφίσματος, το οποίο επισήμως δεν έχει ακόμη υποβληθεί.
Όπως μεταδίδει το Reuters, επικαλούμενο δηλώσεις διπλωματών, το υπάρχον κείμενο αν κι έχει ήδη την υποστήριξη της πλειοψηφίας των χωρών στο διοικητικό συμβούλιο, θα μπορούσε να κερδίσει περισσότερες ψήφους και να απομονώσει περαιτέρω τη Ρωσία.
Σύμφωνα με το προσχέδιο, το αρμόδιο συμβούλιο «καταδικάζει με τον πιο έντονο τρόπο την επιθετικότητα της Ρωσικής Ομοσπονδίας κατά της Ουκρανίας».
Όπως σχολιάζει το Reuters, το κείμενο χρησιμοποιεί μία ισχυρή και ευρεία γλώσσα, πέρα από την αυστηρά πυρηνική, σφαίρα του ΔΟΑΕ.
Αυτό είναι πιθανό να εξοργίσει τη Ρωσία, της οποίας ο εκπρόσωπος στον ΔΟΑΕ, Μιχαήλ Ουλιάνοφ, σχολίασε πρόσφατα στο Twitter γράφοντας πως «Δεν μπορεί (το συμβούλιο του ΔΟΑΕ) να συζητήσει την κατάσταση στην Ουκρανία. Θα συζητήσει, στο πλαίσιο της εντολής του, πυρηνικά ζητήματα που σχετίζονται με την Ουκρανία».
Διπλωμάτης του οποίου η χώρα συμμετέχει στο Συμβούλιο των Διοικητών είπε ότι εφόσον η Ουκρανία έχει τέσσερις πυρηνικούς σταθμούς και διάφορους χώρους πυρηνικών απορριμμάτων, συμπεριλαμβανομένου του Τσερνομπίλ, το οποίο έχει καταλάβει η Ρωσία, το ευρύτερο πλαίσιο της ίδιας της εισβολής, είναι σχετικό.
Το προσχέδιο
Το προσχέδιο «εκφράζει σοβαρή ανησυχία» για τις ενέργειες της Ρωσίας, «αυξάνοντας σημαντικά τον κίνδυνο πυρηνικού ατυχήματος ή περιστατικού, που θέτει κινδύνους για τον πληθυσμό της Ουκρανίας, τα γειτονικά κράτη και τη διεθνή κοινότητα».
Όπως αναφέρεται ο Οργανισμός καλεί τη Ρωσία να σταματήσει τις ενέργειές της στο Τσερνόμπιλ και σε άλλες περιοχές «προκειμένου οι αρμόδιες ουκρανικές αρχές να διατηρήσουν ή να ανακτήσουν εγκαίρως τον πλήρη έλεγχο όλων των πυρηνικών εγκαταστάσεων και να διασφαλίσουν και να τηρήσουν σε ασφάλεια τις επιχειρήσεις τους, αλλά και προκειμένου ο Οργανισμός να συνεχίσει τις δραστηριότητες επαλήθευσης των διασφαλίσεων αυτών».
Υπενθυμίζεται ότι οι δυτικές δυνάμεις και η Ρωσία συνεργάστηκαν στενά για σχεδόν ένα χρόνο για να αναβιώσουν την πυρηνική συμφωνία του Ιράν του 2015 σε συνομιλίες στη Βιέννη στις οποίες συμμετείχαν ορισμένοι διπλωμάτες από μεγάλες δυνάμεις, όπως ο Ουλιάνοφ, οι οποίοι συμμετέχουν επίσης στις συνεδριάσεις του διοικητικού συμβουλίου του ΔΟΑΕ.
Ωστόσο, ο πόλεμος της Ουκρανίας δημιουργεί μία αίσθηση επείγουσας ανάγκης για την ολοκλήρωση των συνομιλιών προτού οι εντάσεις μεταξύ Ρωσίας και Δύσης μεταφερθούν και στη συγκεκριμένη υπόθεση και καταστεί αδύνατη η περαιτέρω διευθέτηση.
Ένα ψήφισμα στο διοικητικό συμβούλιο του ΔΟΑΕ χρειάζεται μόνο μια απλή πλειοψηφία για να ψηφιστεί. Ωστόσο, υπάρχει μια ισχυρή παράδοση αναζήτησης συναίνεσης ή τουλάχιστον ευρείας πλειοψηφίας, και αυτό είναι πιθανό να οδηγήσει σε κάποια αλλαγή, του κειμένου, ίσως με πιο ήπια διατύπωση, όπως κρίνουν οι διπλωμάτες.
Η συζήτηση στον ΔΟΑΕ συμπίπτει και σε κάποιο βαθμό αντικατοπτρίζει μια συζήτηση σχετικά με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών, η οποία θα ψηφίσει αυτή την εβδομάδα για να αποδοκιμάσει την «επιθετικότητα της Μόσχας κατά της Ουκρανίας» και να απαιτήσει να σταματήσουν τα ρωσικά στρατεύματα την προέλασή τους στην Ουκρανία.
Το αν το κείμενο που συζητείται στον ΔΟΑΕ προκαλέσει αρκετή ζημιά στους δεσμούς μεταξύ Ρωσίας και Δύσης ώστε να επηρεάσει τις άλλες συζητήσεις για τα πυρηνικά στη Βιέννη, για το Ιράν, απομένει να φανεί σύντομα. «Πολλές χώρες, προφανώς, δεν είναι ευχαριστημένες με τη Ρωσία αυτή τη στιγμή», είπε ένας διπλωμάτης από τη Δύση.