Έχουν περάσει σχεδόν τρεις μήνες από την άμεση εκλογή για τον Πρόεδρο του ΚΙΝΑΛ/ΠΑΣΟΚ και από την αδιαμφισβήτητη πολιτική και εκλογική επικράτηση του Ν. Ανδρουλάκη, σε σχέση με τους βασικούς διεκδικητές, τόσο σε σχέση με τον Γ. Παπανδρέου ο οποίος εμφανίστηκε με μια πολιτική ατζέντα δικαίωσης της πολιτικής της περιόδου 2009-2011 αλλά και με μια στρατηγική για κυβερνητική συμμαχία με τον ΣΥΡΙΖΑ, όσο και σε σχέση με τον Α. Λοβέρδο ο οποίος είχε μια ατζέντα «νόμου και τάξης» και μια στρατηγική για κυβερνητική συμμαχία με τη ΝΔ.
Στη συγκυρία μετά τις εσωκομματικές διαδικασίες το ΚΙΝΑΛ φαίνεται πως αναπτύσσει μια δημοσκοπική δυναμική όσον αφορά στην εκτίμηση της ψήφου. Οι αιτίες για την εξέλιξη αυτή οφείλονται στη συγκίνηση για τον θάνατο της Φώφης Γεννηματά που κινητοποίησε 270.706 μέλη και φίλους να συμμετέχουν στον πρώτο γύρο της εσωκομματικής εκλογής, στην πολιτική ανανέωση που φέρνει ο Νίκος Ανδρουλάκης, στην φθορά της κυβέρνησης λόγω της διαχείρισης της πανδημίας και της ακρίβειας με αποτέλεσμα την τάση για επιστροφή ψηφοφόρων που παραδοσιακά ψήφιζαν ΠΑΣΟΚ και στις προηγούμενες εκλογές ψήφισαν ΝΔ για να ηττηθεί ο ΣΥΡΙΖΑ αλλά και στην πολιτική εσωστρέφεια και κυβερνητική ανεπάρκεια του ΣΥΡΙΖΑ που δεν του επιτρέπουν να αναπτύξει, μέχρι τώρα τουλάχιστον, εκλογική δυναμική.
Ωστόσο η μέχρι τώρα πορεία του Νίκου Ανδρουλάκη φαίνεται να είναι μια πολιτική «ακροβασίας» στη διατήρηση εσωκομματικών ισορροπιών αλλά και στη διατήρηση της οργανωτικής και πολιτικής φυσιογνωμίας του κόμματος μετά το 2004 που κινείται σε σοσιαλφιλελεύθερη ατζέντα. Πιο συγκεκριμένα, η διατήρηση της αμφίσημης στάσης στην πρόταση δυσπιστίας του ΣΥΡΙΖΑ, η επιλογή να απευθυνθεί στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΚΙΝΑΛ από αίθουσα στη Βουλή και όχι από τα Κεντρικά Γραφεία του κόμματος, η μη υλοποίηση του αιτήματος για «αυτοοργάνωση», η αδυναμία σαφούς ιδεολογικής τοποθέτησης του ΚΙΝΑΛ, η πλήρης αποδοχή του ρόλου του ΠΑΣΟΚ και του Α. Παπανδρέου όπως προσδιορίστηκε από τη σειρά «Καταστροφές και Θρίαμβοι» σηματοδοτούν τις πρώτες επιλογές του νέου Προέδρου.
Ωστόσο, καθώς στη συγκυρία φαίνεται να υπάρχει πολιτικός χώρος στο ελληνικό κομματικό σύστημα οι πολιτικές πρωτοβουλίες ανήκουν (ακόμα) στον Νίκο Ανδρουλάκη με ορίζοντα το επόμενο Συνέδριο του ΚΙΝΑΛ. Στην ιστορική πορεία και διάσταση των κομμάτων της σοσιαλιστικής οικογένειας τα οποία αναπτύχθηκαν ως κόμματα μαζών από τον 19ο αιώνα στη Δυτική και Βόρεια Ευρώπη, το Συνέδριο αποτελεί την κορυφαία εσωκομματική διαδικασία καθώς αποφασίζεται η νέα ηγεσία, εκλέγεται ο ηγέτης και η Κεντρική Επιτροπή, αλλά και το πρόγραμμα και το καταστατικό του Κόμματος. Ωστόσο, στην εποχή μετά το 1990 τα Συνέδρια έχουν εξελιχθεί ως ουσιαστικά ένα «πεδίο» επιβεβαίωσης των πρωτοβουλιών της (εκάστοτε) ηγεσίας, καθώς, στην περίπτωση του ΠΑΣΟΚ από το 2004 ούτε ο ηγέτης εκλέγεται αλλά και ούτε το πρόγραμμα και το καταστατικό αποτελούν δεσμευτικές αποφάσεις για το κόμμα.
Τα θέματα τα οποία θα πρέπει να τεθούν στο Συνέδριο είναι τα εξής: Η σχέση του ΚΙΝΑΛ με το ΠΑΣΟΚ, καθώς το ΠΑΣΟΚ έχει πλέον ρευστοποιηθεί μέσα στο ΚΙΝΑΛ, η στρατηγική του κόμματος σε σχέση με την κυβερνητική συνεργασία με ΝΔ ή ΣΥΡΙΖΑ ή την επιδίωξη για πολιτική και οργανωτική αυτοδυναμία , ο ιδεολογικός χαρακτήρας του κόμματος καθώς η σοσιαλδημοκρατική ταυτότητα που επικαλείται ο νέος Πρόεδρος θα πρέπει να βασίζεται στην ανάπτυξη του κοινωνικού κράτους με δημόσιο, καθολικό και δωρεάν χαρακτήρα, καθώς και κρατικοποιήσεις/εθνικοποιήσεις βασικών τομέων της οικονομίας και στο να εκφράσει πολιτικά μεγάλα τμήματα της εργατικής (παλαιάς και νέας) τάξης, αλλά και να οικοδομήσει μια νέας κοινωνικής συμμαχίας μη προνομιούχων με βάση τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του ελληνικού κοινωνικού σχηματισμού (άνεργοι, επισφαλώς εργαζόμενοι, δημόσιοι υπάλληλοι, ιδιωτικοί υπάλληλοι, μικροί επιχειρηματίες, αυτοαπασχολούμενοι και αγρότες) και να τους δώσει πολιτική και κυβερνητική προοπτική, τον επανασχεδιασμό της οργανωτικής δομής του ΚΙΝΑΛ/ΠΑΣΟΚ με την αλλαγή της σχέσης μεταξύ του κόμματος και της Κοινοβουλευτικής Ομάδας και με την αλλαγή του τρόπου εκλογής της ηγεσίας από οργανωμένο Συνέδριο και μόνο από τα μέλη του κόμματος.
Τα συγκεκριμένα ζητήματα αποτελούν τις προκλήσεις του νέου Προέδρου στα οποία θα κριθεί η αποτελεσματικότητα του Νίκου Ανδρουλάκη, καθώς και η πολιτική και εκλογική δυναμική του κόμματος σε ένα ρευστό πολιτικό σύστημα όπου στις επερχόμενες (πιθανώς διπλές) εκλογές θα κριθούν στρατηγικές, πολιτικές και οργανωτικές επιλογές.
Ο Χρύσανθος Δημ. Τάσσης είναι Επίκουρος Καθηγητής με αντικείμενο Πολιτική Κοινωνιολογία και Ελληνικό Πολιτικό Σύστημα στο Τμήμα Κοινωνικής Πολιτικής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης. Email: ctassis@sp.duth.gr.