Το Web3 είναι ουσιαστικά μια αλλαγή επωνυμίας του κρυπτονομίσματος και του blockchain, της τεχνολογίας που βασίζεται σε ένα παγκόσμιο δίκτυο υπολογιστών που συνομιλούν μεταξύ τους και επικυρώνουν και καταγράφουν συναλλαγές χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση ή κεντρική επίβλεψη, διαβάζουμε στο vox.
Η τεχνολογία Blockchain υπάρχει εδώ και πάνω από μια δεκαετία και επικεντρώθηκε κυρίως στο bitcoin, το ψηφιακό νόμισμα που δημιουργήθηκε το 2009 και συνδέθηκε πιο στενά με το blockchain. Αλλά δεν θα μπορούσατε πραγματικά να κάνετε πολλά με το bitcoin εκτός από το να το αγοράσετε ή να το πουλήσετε και να συζητήσετε αν ανεβαίνει ή πέφτει. Και όντως, η αξία του έχει ανέβει πολύ: Στο τέλος του 2014, ένα bitcoin άξιζε περίπου 400 δολάρια. Σήμερα αξίζει 38.000 δολάρια.
Αλλά πλέον μπορείτε να κάνετε αρκετά πράγματα με το blockchain και τα περισσότερα από αυτά αφορούν στην αγορά και την πώληση αντικειμένων. Μπορείτε να αγοράσετε και να πουλήσετε ψηφιακή τέχνη ή ψηφιακά οικόπεδα ή αντικείμενα που κερδίσατε σε βιντεοπαιχνίδια.
Είναι απολύτως πιθανό το Web3 να είναι μόνο αυτό: ένας ενδιαφέρον τρόπος για συλλογή ψηφιακών τεχνουργημάτων. Αλλά οι πιο ένθερμοι ευαγγελιστές του Web3 πιστεύουν ότι πηγαίνει πολύ πιο μακριά. Πιστεύουν ότι θα επιφέρει μια ολική αναδιαμόρφωση ολόκληρου του διαδικτύου. Εξ ου και το όνομα.
Το blockchain επιτρέπει στους ανθρώπους να δημιουργούν τα δικά τους χρήματα, χωρίς άδεια από κάποια κυβέρνηση ή τράπεζα
Το Web1 αφορούσε την προσέλκυση κανονικών ανθρώπων στο διαδίκτυο. Το Web2 είχε να κάνει με τη επέκταση του χρόνου που περνούσαν οι άνθρωποι στο διαδίκτυο και του περιεχομένου που μοιράζονται σε πραγματικές επιχειρήσεις και, στη συνέχεια, την ενοποίηση αυτών των επιχειρήσεων. Αλλά με το Web3 παίρνουμε πίσω τον έλεγχο από τα Facebook του κόσμου.
Πώς υποτίθεται ότι συμβαίνει αυτό; Το blockchain επιτρέπει στους ανθρώπους να δημιουργούν τα δικά τους χρήματα, χωρίς άδεια από κάποια κυβέρνηση ή τράπεζα. Θα μπορούσε επίσης να επιτρέψει στους χρήστες να δημιουργήσουν οτιδήποτε θέλουν στο διαδίκτυο, χωρίς να χρειάζεται να βασίζονται σε πλατφόρμες όπως η Google, το Facebook και η Amazon. Και το σημαντικό είναι ότι οι νέες υπηρεσίες θα μπορούσαν να ανήκουν, εν μέρει, στους ανθρώπους που τις κατασκεύασαν και τις χρησιμοποιούν.
Και αυτή η ιδέα είναι που τους ενθουσιάζει περισσότερο. Αρχικά επειδή υπάρχει η πιθανότητα κέρδους: Πολλοί από τους ανθρώπους που ενδιαφέρονται για το Web3 αισθάνονται επίσης «παγιδευμένοι» από την τρέχουσα έκδοση του διαδικτύου, όπου η ικανότητά τους να δημιουργούν νέες εταιρείες φαίνεται να περιορίζεται από τους διαδικτυακούς γίγαντες, οι οποίοι μπορούν να αγοράσουν ή να συντρίψουν τους πρωτοεμφανιζόμενους.
Ένα άλλο μέρος του ενδιαφέροντος για το Web3 προέρχεται από πολιτικούς φόβους, πραγματικούς ή φανταστικούς: Μπορεί να μας αρέσει το γεγονός ότι ο Ντόναλντ Τραμπ έχασε την πρόσβασή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης πριν από ένα χρόνο, αλλά αυτό θα πρέπει επίσης να μας προκαλεί ανησυχία, λένε οι υποστηρικτές του Web3. Στον κόσμο του Web3, ο Ντόναλντ Τραμπ θα εκδιωχνόταν από ένα κοινωνικό δίκτυο μόνο αν οι χρήστες του κοινωνικού δικτύου – οι οποίοι θα ήταν και οι ιδιοκτήτες – ήθελαν να συμβεί αυτό.
Οι δυνατότητες του είναι φαινομενικά ατελείωτες
Η ελκυστικότητα του Web3 προέρχεται από το γεγονός ότι ουσιαστικά δεν υπάρχει ακόμα και επομένως θα μπορούσε να είναι οτιδήποτε. Αυτό ακούγεται υπέροχο. Όμως τι άλλο υπάρχει πέρα από την αγορά και την πώληση ψηφιακών συλλεκτικών ειδών; Έχετε ακούσει για τα NFT επειδή κάποιος με το ψευδώνυμο Beeple πούλησε ένα για 69 εκατομμύρια δολάρια. Ή ίσως κάποιος στο Twitter προσπάθησε να σας πείσει ότι πρέπει να αγοράσετε ψηφιακά κινούμενα σχέδια. Πρόσφατα η Paris Hilton ανακοίνωσε ότι θα έδινε σε κάθε μέλος του κοινού του Tonight Show μια από τις δικές της σειρές NFT, που δεν έχουν κυκλοφορήσει ακόμα. Τα NFT εμφανίστηκαν μόλις πριν από δύο χρόνια και πέρυσι, σημείωσαν πωλήσεις αξίας 25 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Το Mirror από την άλλη, είναι μια έκδοση Web3 της διαδικτυακής πλατφόρμας εκδόσεων Medium: ένας εύκολος τρόπος για να γράψεις πράγματα στο διαδίκτυο. Αλλά προσφέρει επίσης τη δυνατότητα να πουλήσεις «εκδόσεις» της δουλειάς σου σε θαυμαστές. Κι αυτό το κάνει πιο ενδιαφέρον από το κανονικό Medium, το οποίο πουλά συνδρομές σε πακέτα συγγραφέων που χρησιμοποιούν κανονικές παλιές πιστωτικές κάρτες ή το Substack, που πουλά συνδρομές σε μεμονωμένους συγγραφείς.
Εν τω μεταξύ, άλλοι πιστοί του Web3 πιστεύουν ότι το πιο σημαντικό μέρος της τεχνολογίας του δεν έχει καμία σχέση με την αγορά αντικειμένων. Τους ενδιαφέρει περισσότερο ο τρόπος με τον οποίο μπορεί να βοηθήσει τους ανθρώπους να οργανωθούν στο διαδίκτυο και να δημιουργήσουν οργανισμούς που θα μπορούσαν να ανταγωνιστούν ή να αντικαταστήσουν υπάρχουσες εταιρείες όπως το Facebook ή η Google. Αυτό οφείλεται κυρίως σε κάτι που ονομάζεται DAO – αποκεντρωμένοι αυτόνομοι οργανισμοί – οι οποίοι είναι ουσιαστικά συλλογικότητες του διαδικτύου, όπου η αυτοματοποιημένη τεχνολογία blockchain υποτίθεται ότι διευκολύνει τη διανομή ιδιοκτησίας και εξουσίας λήψης αποφάσεων μεταξύ των μελών. Μπορείτε να μπείτε σε ένα DAO αγοράζοντας το ή μπορείτε να αποκτήσετε κεφάλαια με βάση τη δουλειά που έχετε κάνει για την ομάδα.
Το καλό, το κακό και το άγνωστο
Όλα αυτά ακούγονται ενδιαφέροντα. Αλλά αν υπάρχει κάτι που μας δίδαξε το Web2.0, είναι ότι ακόμη και η πιο συναρπαστική τεχνολογία συνοδεύεται από επιπλοκές και ακούσιες συνέπειες. Μια άλλη πρόκληση είναι ότι το Web3, τουλάχιστον στην τρέχουσα μορφή του, δεν είναι καν φιλικό προς το χρήστη.
Επίσης, επειδή το Web3 είναι ακόμη πολύ νέο και επειδή η ίδια η έννοια του απορρίπτει τον κεντρικό έλεγχο, η προστασία των καταναλωτών είναι βασικά ανύπαρκτη. Οι θαυμαστές του Web 3 υποστηρίζουν ότι δεν χρειάζεστε κρατικές υπηρεσίες ή μεγάλες πλατφόρμες για να προστατεύουν εσάς και τα περιουσιακά σας στοιχεία, επειδή το σύστημά τους δημιουργεί μια «trustless» οικονομία. Δεδομένου ότι κάθε συναλλαγή καταγράφεται δημόσια και επαληθεύεται από το blockchain, (υποτίθεται) ότι δεν χρειάζεστε την επίβλεψη της κυβέρνησης και των μεγάλων εταιρειών. Στην πραγματικότητα, το Web3 έχει πολλά ελαττώματα, σφάλματα και ξεκάθαρες απάτες, όπως πρότζεκτ που εξαφανίζονται μόλις οι διοργανωτές συλλέξουν τα χρήματά σας.
Ίσως λοιπόν να είναι απάτη. Θα το μάθουμε πολύ σύντομα, ειδικά αν η αξία των κρυπτονομισμάτων που τροφοδοτούν μεγάλο μέρος του Web3 συνεχίζει να πέφτει. Από την άλλη, αν μόνο μερικοί από τους ισχυρισμούς που κάνουν οι λάτρεις του Web3 σχετικά με αυτό γίνουν πραγματικότητα, τότε ο κόσμος της τεχνολογίας θα αλλάξει για πάντα.