Αλ Κουράισι: Ο αξιωματικός του Σαντάμ που έγινε αρχηγός του ISIS

Ο Αλ Κουράισι που πέθανε την Τετάρτη, μετά από επιχείρηση των αμερικανικών ειδικών δυνάμεων ήταν σχετικά άγνωστος, αλλά κατάφερε να κρατήσει το ISIS ενεργό. Το ψευδώνυμο «Κουράισι» δείχνει ότι καταγόταν απευθείας από τον προφήτη Μωάμεθ. Χρησιμοποιούσε όμως και τα ονόματα Αμπντουλάχ Αμίρ Μοχάμεντ Σαΐντ αλ Μάουλα και Χάτζι Αμπντουλάχ Καρντάς.

Πριν αναλάβει την ηγεσία της τρομοκρατικής οργάνωσης, μετά την εξόντωση του προκατόχου του, Άμπου Μπακρ αλ Μπαγκντάντι, στα τέλη του 2019, είχε επιβλέψει τη σφαγή της κουρδόφωνης μειονότητας των Γεζίντι, στο Ιράκ.

Ομιλητικός πληροφοριοδότης

Τον Κουράισι, σύμφωνα με δημοσίευμα της «Washington Post», είχαν στο παρελθόν περιγράψει από την αμερικανική κυβέρνηση ως έναν «ομιλητικό πληροφοριοδότη», που γνωστοποίησε στις δυνάμεις των ΗΠΑ πληροφορίες για τη δραστηριότητα του Ισλαμικού Κράτους.

Συγκεκριμένα, ο Κουράισι αιχμαλωτίστηκε στα τέλη του 2007 προς αρχές του 2008 και πέρασε κάποιους μήνες σε αμερικανικό στρατόπεδο στο Ιράκ.

Η «Washington Post» μεταδίδει πως αναφερόταν ως «κρατούμενος M060108-01» σε εμπιστευτικά έγγραφα που δόθηκαν στη δημοσιότητα πέρυσι, και τα οποία τον περιγράφουν ως έναν «ενίοτε συνεργάσιμο» πληροφοριοδότη, που έδωσε στις αμερικανικές δυνάμεις πολύτιμες πληροφορίες που βοήθησαν τις ΗΠΑ να αντιμετωπίσουν την τρομοκρατική οργάνωση, της οποίας ο Κουράισι έγινε στη συνέχεια επικεφαλής.

Πρώην αξιωματικός του Σαντάμ Χουσεΐν

Ο Αλ Χασίμι Αλ Κουράισι γεννήθηκε πιθανότατα το 1976 και ήταν τουρκμενικής καταγωγής. Ο πατέρας του κήρυττε κάθε Παρασκευή στο τοπικό τζαμί. Η άνοδός του στα ηγετικά κλιμάκια του ΙΚ έμοιαζε απίθανη, δεδομένου ότι στην ηγεσία της οργάνωσης κυριαρχούσαν μόνο πρόσωπα αραβικής καταγωγής.

Ο πρώην αξιωματικός στον στρατό του Σαντάμ Χουσέιν σπούδασε στο Πανεπιστήμιο Ισλαμικών Επιστημών της Μοσούλης και εντάχθηκε στην Αλ Κάιντα μετά την εισβολή των ΗΠΑ στο Ιράκ και τη σύλληψη του Σαντάμ, το 2003, σύμφωνα με την αμερικανική μη κυβερνητική οργάνωση Counter Extremism Project (CEP).

Η γνωριμία με τον Μπαγκτάντι στις φυλακές

Φυλακίστηκε το 2004 στην αμερικανική φυλακή του Στρατοπέδου Μπούκα (νότιο Ιράκ), η οποία θεωρείται το «φυτώριο» του τζιχαντισμού στο Λεβάντε. Εκεί γνωρίστηκε με τον Μπαγκντάντι. Για άγνωστους λόγους, αφέθηκε ελεύθερος και τάχθηκε στο πλευρό του πρώην συγκρατουμένου του.

Το 2010 ο Αλ Μπαγκντάντι ανέλαβε τα ηνία του ιρακινού παρακλαδιού της Αλ Κάιντα και λίγο αργότερα ίδρυσε αρχικά το Ισλαμικό Κράτος στο Ιράκ και κατόπιν το Ισλαμικό Κράτος στο Ιράκ και τη Συρία (Νταές, στα αραβικά). Σύμφωνα με τη CEP, ο Μάουλα ανήλθε γρήγορα στα ηγετικά κλιμάκια, όπου τον αποκαλούσαν «καθηγητή» και «καταστροφέα», ενώ απέκτησε τη φήμη του «βίαιου», κυρίως εξοντώνοντας τους αντιπάλους του «εμίρη» Μπαγκντάντι στους κόλπους του Ισλαμικού Κράτους.

Στη γενέτειρά του, το Ταλ Αφάρ, 70 χιλιόμετρα δυτικά της Μοσούλης, πολλαπλασιάστηκαν τα εργαστήρια κατασκευής εκρηκτικών και τα σχέδια επιθέσεων. Ο «Άμπου Όμαρ ο Τουρκμένος» έπαιξε «κεντρικό ρόλο στην εκστρατεία εξόντωσης της μειονότητας των Γεζίντι, καθώς σφαγιάστηκαν και εκδιώχθηκαν χιλιάδες άνθρωποι, ενώ οι γυναίκες μετατράπηκαν σε σκλάβες του σεξ», ανέφερε το 2020 ο Ζαν-Πιερ Φιλιού, καθηγητής στο Sciences-Po του Παρισιού και ειδικός σε θέματα τζιχαντιστικών οργανώσεων.

Προσπάθησε να αναγεννήσει το ISIS

Ως επικεφαλής της οργάνωσης, χωρίς να έχει εμφανιστεί ποτέ δημοσίως, προσπάθησε να την αναγεννήσει, παρά τις απώλειες των εδαφών που είχε υπό τον έλεγχό του το ΙΚ την περίοδο 2014-19, όταν ίδρυσε το υποτιθέμενο «χαλιφάτο» του σε εκτάσεις της Συρίας και του Ιράκ.

«Οι ΗΠΑ αντέδρασαν με πυγμή και ακρίβεια στην απαράδεκτη, κατά την Ουάσιγκτον, πρόκληση του πρόσφατου λουτρού αίματος στη φυλακή της Χασάκα», εξήγησε ο Φιλιού στο Γαλλικό Πρακτορείο. Αναφερόταν στην επίθεση που εξαπέλυσαν οι τζιχαντιστές τον Ιανουάριο σε μια φυλακή της βορειοανατολικής Συρίας, όπου κρατούνταν χιλιάδες ομοϊδεάτες τους. «Ο Μάουλα ήταν πραγματικός επιχειρησιακός ηγέτης και η εξόντωσή του μπορεί να εμποδίσει, τουλάχιστον προσωρινά, την ισχυροποίηση της τζιχαντιστικής οργάνωσης», πρόσθεσε.

Υπό την ηγεσία του άλλωστε ενισχύθηκε το Ισλαμικό Κράτος στο Χορασάν (σ.σ.: δηλαδή, το Αφγανιστάν), πριν καν να καταλάβουν την εξουσία οι Ταλιμπάν, υπενθύμισε ο Νταμιάν Φερέ, ο διευθυντής της εταιρείας Jihad Analytics, που ειδικεύεται στην ανάλυση του κινδύνου που θέτουν οι τζιχαντιστές για τον κόσμο και την κυβερνοασφάλεια.

Έκτοτε, το Ισλαμικό Κράτος στο Χορασάν έχει γίνει η κυριότερη απειλή για τους Ταλιμπάν, αφού κατάφερε να πλήξει ακόμη και το αεροδρόμιο της Καμπούλ κατά τη διάρκεια της αποχώρησης των αμερικανικών δυνάμεων, τον Αύγουστο του 2021, ενώ αποτελεί διαρκή κίνδυνο για τους ισλαμιστές κυβερνώντες της Καμπούλ. Πολλοί ερευνητές επισημαίνουν επίσης την αυξημένη δραστηριότητα του ΙΚ στην περιοχή του Τσαντ -όπου έχει εντάξει στις γραμμές του ένα μέρος των μαχητών της Μπόκο Χαράμ-, καθώς και στην Κεντρική Αφρική.

Ετοιμάζεται ήδη ο διάδοχος

Οι αναλυτές εκτιμούν ότι το ΙΚ προετοιμάζει ήδη τη διαδοχή στην ηγεσία του. Μέχρι στιγμής πάντως δεν υπάρχει καμία διαθέσιμη πληροφορία για το ποιος θα μπορούσε να αναλάβει τα ηνία, στη θέση του Μάουλα. Όπως και η Αλ Κάιντα, το ΙΚ κατάφερνε πάντα να ξεπερνά τον θάνατο των ηγετών του και να συνεχίζει τη δράση του.

«Είναι προφανώς σημαντικό πλήγμα» για το ΙΚ, εξήγησε ο Χανς-Γιάκομπ Σίντλερ, πρώην ειδικός των Ηνωμένων Εθνών και νυν διευθυντής της CEP. «Ασφαλώς, θα πρέπει να βρουν έναν νέο ηγέτη και το να αναφέρουμε κάποιο όνομα σε αυτό το στάδιο θα ήταν απλώς εικασία. Θα ήταν λάθος όμως να πιστέψουμε ότι όλα τελείωσαν, ότι όλα θα πάνε καλύτερα, μετά την εξόντωσή του και λαμβάνοντας υπόψη τις λιγοστές επιθέσεις στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ» το τελευταίο διάστημα, πρόσθεσε.

Μπάιντεν: Πράξη δειλίας η αυτοκτονία του

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ τόνισε πως έλαβε κάθε δυνατό προληπτικό μέτρο για να ελαχιστοποιήσει τις απώλειες μεταξύ των αμάχων στην αντιτρομοκρατική έφοδο των αμερικανικών ειδικών δυνάμεων σήμερα, στη βορειοδυτική Συρία, στην οποία σκοτώθηκε ο ηγέτης του Ισλαμικού Κράτους.

Μιλώντας από τον Λευκό Οίκο, ο Τζο Μπάιντεν δήλωσε ότι ο Αμπού Ιμπραχίμ αλ-Χασέμι αλ- Κουράισι επέλεξε να ανατιναχθεί, προβαίνοντας σε μια δειλή ενέργεια, και πρόσθεσε ότι η κυβέρνησή του θα συνεχίσει να συνεργάζεται με τους εταίρους για να διατηρήσει την πίεση επί του ISIS.

«Σε μια απεγνωσμένη ύστατη κίνηση δειλίας και αδιαφορώντας για τη ζωή της δικής του οικογένειας ή άλλων ανθρώπων που βρίσκονταν μέσα στο κτίριο, επέλεξε να ανατιναχθεί, πυροδοτώντας όχι μόνο τα εκρηκτικά με τα οποία ήταν ζωσμένος αλλά ανατινάζοντας αυτόν τον τρίτο όροφο, αντί να αντιμετωπίσει τη δικαιοσύνη για τα εγκλήματα που διέπραξε, και παίρνοντας μαζί του αρκετά μέλη της οικογένειάς του, όπως είχε κάνει ο προκάτοχός του», δήλωσε ο Μπάιντεν.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες «εξάλειψαν μια μείζονα τρομοκρατική απειλή. Ο αρχηγός του Ισλαμικού Κράτους ανατινάχθηκε, προβαίνοντας σε μια ύστατη κίνηση δειλίας», επισήμανε κατά τη σύντομη ομιλία του. Ο Αμερικανός πρόεδρος δήλωσε ότι προτίμησε να γίνει επιχείρηση από κομάντο, προκειμένου να αποφευχθούν θύματα μεταξύ των αμάχων.

Με πληροφορίες της Washington Post