Πρόωρες εκλογές είχε την Κυριακή η Πορτογαλία υπό την σκιά του κορωνοϊού. Ο σοσιαλιστής πρωθυπουργός Αντόνιο Κόστα αναδείχθηκε ξανά πρωθυπουργός, βελτιώνοντας τις εκλογικές του επιδόσεις αναφορικά με τις εκλογές του 2019, ενώ είναι πολύ κοντά στην αυτοδυναμία.
Το μεγάλο “αγκάθι” των εκλογών είναι ότι από τις κάλπες πρόβαλε ως τρίτη δύναμη το ακροδεξιό κόμμα Chega! (Αρκετά!), λαμβάνοντας έως και 8% των ψήφων, σύμφωνα με την έρευνα για την εκτίμηση ψήφου της δημόσιας τηλεόρασης RTP. Το Chega! είναι ένα εθνικιστικό και λαϊκίστικο κόμμα που ιδρύθηκε πριν από σχεδόν τρία χρόνια.
Τα ποσοστά
Οι προβολές από τα exit poll που μεταδόθηκαν από τρεις τηλεοπτικούς σταθμούς, δείχνουν ότι οι κυβερνώντες του κεντροαριστερού Σοσιαλιστικού Κόμματος προηγούνται στις εκλογές και μπορεί ακόμη και να εξασφαλίσουν την απόλυτη πλειοψηφία. Οι δημοσκοπήσεις που διενεργήθηκαν έξω από τα εκλογικά κέντρα τοποθετούν το κόμμα του πρωθυπουργού Αντόνιο Κόστα σε μια κλίμακα 37-42,5%.
Το Κοινοβούλιο της Πορτογαλίας έχει 230 έδρες, δηλαδή απαιτούνται 116 έδρες για να έχει ένα κόμμα κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Οι κεντροδεξιοί Σοσιαλδημοκράτες της αξιωματικής αντιπολίτευσης λαμβάνουν ποσοστό 26,7-35%, και ακολουθεί το ακροδεξιό Chega! με 4,5-8,5% και η Φιλελεύθερη Πρωτοβουλία με ποσοστό που κυμαίνεται σε ανάλογο εύρος, έδειξαν τα exit poll που δόθηκαν στη δημοσιότητα από τα μεγαλύτερα τηλεοπτικά δίκτυα SIC, RTP και TVI.
Τα σενάρια
Εάν οι Σοσιαλιστές δεν εξασφαλίσουν απόλυτη πλειοψηφία, ενδέχεται να υπάρξει κυβερνητική συμμαχία με την ριζοσπαστική Αριστερά -τους άλλοτε σύμμαχους του Σοσιαλιστικού Κόμματος, το Μπλοκ της Αριστεράς. Τα exit poll δείχνουν ότι το Μπλοκ της Αριστεράς συγκεντώνει το 3 έως 6% των ψήφων και ένα ποσοστό 3 έως 5% πηγαίνει στο Κομμουνιστικό Κόμμα Πορτογαλίας.
Η συμμετοχή στις εκλογές κυμάνθηκε μεταξύ 46 έως 51%, σύμφωνα με τα exit poll. Στις τελευταίες εκλογές του 2019 η συμμετοχή ήταν 48,6% Αξίζει να σημειωθεί ότι οι δημοσκοπήσεις δεν λαμβάνουν υπ’ όψη τους περίπου 1,5 εκατομμύριο ψηφοφόρους που ζουν στο εξωτερικό και μπορούν να ψηφίσουν μέσω ταχυδρομείου.
Ψήφισαν ακόμα και όσοι είχαν μολυνθεί από κορωνοϊό
Η κυβέρνηση επέτρεψε σε όσους έχουν μολυνθεί από κορωνοϊό να βγουν από την καραντίνα και να ψηφίσουν αυτοπροσώπως, συνιστώντας να το πράξουν την τελευταία ώρα πριν κλείσουν τα εκλογικά τμήματα στις 19:00 το απόγευμα (21:00 ώρα Ελλάδας) και υποσχόμενη «απόλυτη ασφάλεια» κατά τη διάρκεια της ψηφοφορίας.
Περίπου 1 εκατομμύριο πολίτες άνω των 18 ετών με δικαίωμα ψήφου, δηλαδή περίπου το ένα δέκατο των 10,3 εκατομμυρίων κατοίκων της χώρας, εκτιμάται ότι βρίσκονται σε καραντίνα λόγω της Covid-19. Όπως σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, ο αριθμός των λοιμώξεων έχει εκτοξευθεί, σε ένα κύμα της πανδημίας που τροφοδοτείται από την παραλλαγή Όμικρον, αν και ο εκτεταμένος εμβολιασμός του πληθυσμού έχει διατηρήσει τους αριθμούς θανάτων και νοσηλειών σε χαμηλότερα επίπεδα από ό,τι στα προηγούμενα κύματα.
Πολιτική αστάθεια λόγω του Προϋπολογισμού
Οι πρόωρες εκλογές προκηρύχθηκαν τον περασμένο Νοέμβριο αφού η Βουλή καταψήφισε το νομοσχέδιο για τον προϋπολογισμό της μειοψηφικής σοσιαλιστικής κυβέρνησης. Σε περίπτωση που το Σοσιαλσιτικό Κόμμα δεν λάβει αυτοδυναμία είναι πιθανόν να παραταθεί η πολιτική αστάθεια με τη δημιουργία μίας βραχύβιας κυβέρνησης
Ο Αντόνιο Κόστα ανέλαβε την εξουσία το 2015 χάρη στην κοινοβουλευτική υποστήριξη των κομμάτων της Αριστεράς, αλλά δεν ανανέωσε τις συμφωνίες αυτές μετά τις εκλογές του 2019, τις οποίες κέρδισε με 36,3% των ψήφων, απέχοντας ωστόσο κατά 8 έδρες από την κοινοβουλευτική πλειοψηφία.