Στην αναβάθμιση των σχέσεων μεταξύ ΗΠΑ και Ελλάδας αναφέρεται άρθρο της Wall Street Journal, εξαίροντας το επενδυτικό άλμα της χώρας μας στην άμυνα και την ασφάλεια, την ενέργεια και την υψηλή τεχνολογία.
Όπως αναφέρει το δημοσίευμα, «στον γεμάτο προβλήματα χάρτη της Ευρώπης για την Ουάσιγκτον, η Ελλάδα που αγωνίζεται εδώ και καιρό, έχει μετατραπεί σε ένα απροσδόκητα φωτεινό σημείο.
Στον τομέα της άμυνας και της ασφάλειας, των ενεργειακών επενδύσεων και της επιχειρηματικής ανάπτυξης, η χώρα που για χρόνια ενσαρκώνει τις ευρωπαϊκές κρίσεις είναι ολοένα και πιο εποικοδομητικός εταίρος για τις ΗΠΑ, καθώς και για τους γειτονικούς συμμάχους.
Το υγροποιημένο φυσικό αέριο που αποστέλλεται από τις ΗΠΑ εκφορτώνεται σε νέες γιγάντιες δεξαμενές αποθήκευσης κοντά στην Αθήνα. Οι εταιρείες υψηλής τεχνολογίας των ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένων των Microsoft Corp., Pfizer Inc., Tesla, Inc. και Amazon.com Inc. τα τελευταία τρία χρόνια έχουν ανοίξει ή έχουν ανακοινώσει τοπικές επενδύσεις, εισερχόμενες σε μια αγορά που εδώ και πολύ καιρό αγνοείται από την εταιρική Αμερική.
Εν τω μεταξύ, καθώς οι σχέσεις των ΗΠΑ με την Τουρκία έχουν επιδεινωθεί, η Ελλάδα έχει γίνει ο νέος κόμβος του Πενταγώνου για τη μετακίνηση στρατευμάτων στις περιοχές των Βαλκανίων και της Μαύρης Θάλασσας. Η Αθήνα και η Ουάσιγκτον τον Οκτώβριο επέκτειναν τη συμφωνία αμοιβαίας άμυνας για να καταστήσουν το σύμφωνο ανοιχτό, τερματίζοντας μια μακροχρόνια απαίτηση για ανανέωση κάθε χρόνο.
Αναθέρμανση των σχέσεων
«Η αναθέρμανση των δεσμών μεταξύ των δύο χωρών είναι αξιοσημείωτη», αναφέρει η Wall Street Journal, «επειδή ξεκίνησαν πριν από περίπου πέντε χρόνια υπό τον συνασπισμό της ακροαριστερής ηγεσίας και έχουν επιταχυνθεί υπό την τρέχουσα κεντροδεξιά κυβέρνηση. Στις ΗΠΑ, η Ελλάδα έχει κερδίσει διακομματική υποστήριξη μέσω των κυβερνήσεων Μπάιντεν, Τραμπ και Ομπάμα.
Σήμερα, ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης υποστηρίζει τις θέσεις των ΗΠΑ για τη Ρωσία, αποκλίνοντας από το μακροχρόνιο άνοιγμα της Αθήνας στη Μόσχα και έχει κάνει την Ελλάδα λιγότερο φιλόξενη στις κινεζικές επιχειρήσεις. Ο εκπαιδευμένος στις ΗΠΑ κ. Μητσοτάκης βοηθά επίσης στην προσπάθεια της Ουάσιγκτον για σταθερότητα στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου ενισχύοντας τους δεσμούς με το Ισραήλ, την Αίγυπτο, τον Λίβανο και άλλες χώρες της Μέσης Ανατολής».
Στρατιωτικός εκσυγχρονισμός
«Την Τετάρτη, το Κογκρέσο ενέκρινε δικομματική νομοθεσία για την ενίσχυση της υποστήριξης των ΗΠΑ για τον στρατιωτικό εκσυγχρονισμό της Ελλάδας και τον ρόλο της στην ασφάλεια στην Ανατολική Μεσόγειο.
“Η συνεργασία της Ελλάδας με τις Ηνωμένες Πολιτείες δεν ήταν ποτέ πιο δυνατή, πιο σημαντική ή πιο επίκαιρη από ό,τι είναι σήμερα”, είπε ο κ. Μητσοτάκης στη Wall Street Journal.
Πριν αναλάβει ο κ. Μητσοτάκης τα καθήκοντά του το 2019, ο προκάτοχός του, Αλέξης Τσίπρας, εξόργιζε κατά καιρούς την Ουάσιγκτον και τους Ευρωπαίους συμμάχους υποστηρίζοντας την Κίνα και τη Ρωσία σε διεθνείς διαφορές. Διψασμένη για επενδύσεις, η Αθήνα πούλησε μεγάλες λιμενικές εγκαταστάσεις σε επενδυτές που συνδέονται με την Κίνα και τη Ρωσία.
Τώρα, το διπλωματικό ανάστημα της Ελλάδας ανεβαίνει καθώς η ταλαιπωρημένη οικονομία της ανακάμπτει από την κρίση του Covid-19, αν και παραμένει μεταξύ των πιο αδύναμων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εξαρτάται από τον εποχιακό τουρισμό – ο οποίος περιελάμβανε μια πλημμύρα Αμερικανών αυτό το καλοκαίρι – και περιβάλλεται από ταραγμένες χώρες. Εν τω μεταξύ, γείτονες όπως η Τουρκία και άλλοι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ, συμπεριλαμβανομένου του Ηνωμένου Βασιλείου, της Πολωνίας και της Ουγγαρίας, ακολουθούν πολιτικές που πυροδοτούν τριβές στην Ευρώπη και με πολλούς Αμερικανούς».
Τζέφρι Πάιατ: Φωτεινό σημείο η Ελλάδα
«Η Ελλάδα είναι σίγουρα ένα φωτεινό σημείο για τις αμερικανοευρωπαϊκές σχέσεις, δήλωσε ο Πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα, Τζέφρι Πάιατ. “Έχουμε μια ευθυγράμμιση συμφερόντων και μια κυβέρνηση που επικεντρώνεται στις σχέσεις με τις ΗΠΑ”.
«Δεν υποστηρίζουν όμως όλοι οι Έλληνες την αναθέρμανση», λέει η Wall Street Journal.
«Ο Γιώργος Κατρούγκαλος, ο οποίος διετέλεσε στο παρελθόν υπουργός Εξωτερικών, είπε ότι ο κ. Μητσοτάκης απέρριψε τη μακροχρόνια πολιτική ισορροπίας των σχέσεων της Ελλάδας με τη Μόσχα για να γίνει το “τελευταίο φυλάκιο της Δύσης” στην περιοχή, την οποία θεωρεί ξεπερασμένη αντίληψη. Ωστόσο, ο κ. Κατρούγκαλος πιστεύει ότι η Ελλάδα και οι ΗΠΑ μοιράζονται κοινά συμφέροντα για την πολιτική σταθεροποίηση της περιοχής.
Για χρόνια, οι Έλληνες έβλεπαν την Ουάσιγκτον επιφυλακτικά λόγω της υποστήριξής της σε ένα στρατιωτικό πραξικόπημα το 1967 και της έλλειψης φανερής υποστήριξης προς την Ελλάδα στις συχνές διαμάχες της με την Τουρκία. Οι απόψεις άρχισαν να αλλάζουν πριν από περίπου μια δεκαετία, όταν η κυβέρνηση Ομπάμα κατέβαλε τεράστιες προσπάθειες για να κρατήσει την Ελλάδα στην ευρωζώνη και υπερασπίστηκε τον στόχο αυτό στις διαπραγματεύσεις για το χρέος.
Η συνεισφορά του Τζέφρι Πάιατ
Με την ανάληψη των καθηκόντων του, ο κ. Πάιατ, όπως αναφέρει το δημοσίευμα, «αποφάσισε ότι η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης του 2018 θα γινόταν αφορμή έκθεσης για τις εταιρείες υψηλής τεχνολογίας των ΗΠΑ. Στη μικρής κλίμακας διεθνή επιχειρηματική κοινότητα της Ελλάδας, η έκθεση είναι ένα μεγάλο γεγονός, όπου η Κίνα και η Ρωσία παίζουν επίσης ρόλο. Ο τότε υπουργός Εμπορίου Wilbur Ross βοήθησε στα εγκαίνια του περιπτέρου των ΗΠΑ, το οποίο ήταν το μεγαλύτερο εδώ και χρόνια και το ίδιο μέγεθος με αυτό της Κίνας.
Στην ίδια έκθεση, ένα χρόνο αργότερα, η Pfizer – με επικεφαλής τον Ελληνοαμερικανό Albert Bourla – ανακοίνωσε σχέδια για νέα ψηφιακά εργαστήρια στη Θεσσαλονίκη, την πατρίδα του. Πέρυσι, η Microsoft έκανε ακόμη μεγαλύτερη επίδειξη εμπιστοσύνης στην Ελλάδα, ανακοινώνοντας σχέδια για τρία νέα κέντρα δεδομένων που θα εξυπηρετούν την ευρύτερη περιοχή. Η Microsoft δεν θέλησε να ανακοινώνει την αξία της επένδυσης, αλλά τοπικοί αξιωματούχοι έχουν πει ότι είναι πάνω από 100 εκατομμύρια δολάρια.
“Βάλαμε ένα στοίχημα, αλλά πιστεύουμε ότι θα είναι ένα πολύ καλό στοίχημα”, δήλωσε ο Θεοδόσης Μιχαλόπουλος, γενικός διευθυντής της Microsoft για Ελλάδα, Κύπρο και Μάλτα.
Η γραφειοκρατία και οι απαρχαιωμένοι κανονισμοί έχουν επιβραδύνει την ανάπτυξη των κέντρων δεδομένων, κάτι που θα πάρει χρόνια, είπε. “Δεν ήταν εύκολο, αλλά τα καταφέρνουμε”.
Μετά την ανακοίνωση της Microsoft, η Cisco Systems Inc., η Amazon Web Services και άλλοι έχουν ανακοινώσει επενδύσεις σε κέντρα έρευνας, εκπαίδευσης και δεδομένων. Τα έργα παραμένουν ένα μικρό μέρος της ελληνικής οικονομίας, αλλά συμβάλλουν στην ανάδειξη του προφίλ των ΗΠΑ στη χώρα.
“Δεν θα μεταμορφώσουν την ελληνική οικονομία από τη μια μέρα στην άλλη, αλλά βάζει τα θεμέλια”, δήλωσε ο Νικόλαος Μπακατσέλος, πρόεδρος του Ελληνοαμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου στην Αθήνα, ο οποίος βλέπει τα μεγάλα ονόματα να προσελκύουν άλλες μεγάλες εταιρείες.
Πιο άμεσα, σημαντικά για την Ελλάδα είναι τα έργα που υποστηρίζονται από τις ΗΠΑ που βοηθούν στη διαφοροποίηση του ενεργειακού εφοδιασμού της μακριά από τον άνθρακα και το ρωσικό αέριο. Οι παράκτιες εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου και ένας νέος αγωγός που προμηθεύει φυσικό αέριο από το Αζερμπαϊτζάν —όλα αναπτύχθηκαν με την ενθάρρυνση της Ουάσιγκτον— περιορίζουν την ενεργειακή εξάρτηση της Αθήνας από τη Μόσχα. Η χρηματοδότηση της ΕΕ για την ανάκαμψη της οικονομίας ρέει τώρα σε έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
“Η Ελλάδα είναι αναμφισβήτητα ο σημαντικότερος εταίρος των ΗΠΑ στη Νοτιοανατολική Ευρώπη για την ενεργειακή ασφάλεια και διαφοροποίηση”, είπε ο κ. Πάιατ.
Αξιωματικός καριέρας των Εξωτερικών Υπηρεσιών που έχει υπηρετήσει μια ασυνήθιστα μακρά θητεία στην Αθήνα, ο κ. Πάιατ είπε ότι οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις προσφέρουν ένα μάθημα καθώς η κυβέρνηση Μπάιντεν προσπαθεί να ξαναεμπλακεί στην παγκόσμια σκηνή.
“Πρέπει να χρησιμοποιήσουμε όλο το κιτ εργαλείων της κυβέρνησης των ΗΠΑ”, είπε σχετικά με την πολυμέτωπη προσπάθεια να αντιμετωπίσουμε τους αντιπάλους που είχαν εισχωρήσει βαθιά στις τοπικές επιχειρήσεις και την πολιτική. “Δεν μπορείς να πολεμήσεις κάτι με το τίποτα”».