Στο φως της δημοσιότητας βρίσκονται πλέον τα Pandora Papers, το νέο διεθνές σκάνδαλο φοροδιαφυγής. Η δημοσιογραφική έρευνα αποκαλύπτει ότι 35 νυν και πρώην ηγέτες -μεταξύ αυτών ο πρώην πρωθυπουργός της Βρετανίας Τόνι Μπλερ, ο μονάρχης της Ιορδανίας Αμπντάλα και ο πρόεδρος της Κένυας Ουχούρου Κενιάτα- έχουν καταφύγει σε offhsore εταιρείες. Παρόλα αυτά, το σκάνδαλο φαίνεται πως “αγγίζει” και τα ελληνικά σύνορα, καθώς στο σκάνδαλο εμπλέκονται πολλές ελληνικές εταιρείες.
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα πρώτα στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα μεταξύ των 27.000 πραγματικών δικαιούχων offhsore εταιρειών που έχουν εντοπισθεί συμπεριλαμβάνονται και 283 Έλληνες. Τα δεδομένα για κάποιους από αυτούς θα γίνουν γνωστά μέσα στον Οκτώβριο.
Ποιοι εμπλέκονται στην έρευνα
Για την έρευνα των Pandora Papers εργάστηκαν περισσότεροι από 650 δημοσιογράφοι από 117 χώρες και 150 δημοσιογραφικά Μέσα. Αποτέλεσμα αυτής είναι οι 6.500.000 φάκελοι των «Pandora Papers» με τις 30.000 offshore που χρησιμοποιούνται από τους πλουσιότερους και ισχυρότερους ανθρώπους του πλανήτη, ώστε να αποκρύψουν τον πλούτο τους και να φοροδιαφύγουν.
Ανάμεσα στα ονόματα που είδαν το φως της δημοσιότητας ξεχωρίζουν εκείνα του Ρώσου προέδρου, Βλαντιμίρ Πούτιν, του πρώην πρωθυπουργού της Βρετανίας, Τόνι Μπλερ, του μονάρχη της Ιορδανίας, βασιλιά Αμπντάλα, του πρώην επικεφαλής του ΔΝΤ, Ντομινίκ Στρος-Καν, του προέδρου της Κύπρου, Νίκου Αναστασιάδη, της τραγουδίστριας, Σακίρα, του supermodel από τη Γερμανία, Κλόντια Σίφερ, των υπουργών Οικονομικών Ολλανδίας, Βραζιλίας και Πακιστάν, κ.ά.
Η μεταφορά χρημάτων μέσω υπεράκτιων λογαριασμών, σε νομικά καθεστώτα χαμηλής φορολογίας, είναι νόμιμη στις περισσότερες χώρες και πολλά από τα άτομα που εμπλέκονται δεν κατηγορούνται για εγκληματική παράβαση. Ωστόσο, η δημοσιογραφική ομάδα αναφέρει ότι τα 2,94 terabytes οικονομικών και νομικών δεδομένων – γεγονός που καθιστά αυτή τη διαρροή μεγαλύτερη την αντίστοιχη του του 2016 – δείχνει ότι «ο υπεράκτιος οικονομικός μηχανισμός λειτουργεί σε κάθε γωνιά του πλανήτη, συμπεριλαμβανομένων των μεγαλύτερων δημοκρατιών του κόσμου» και εμπλέκει ορισμένες από τις πιο γνωστές τράπεζες και νομικές εταιρείες στον κόσμο. Τα αρχεία, τα οποία έχουν συσχετιστεί με περισσότερες από 30.000 εταιρείες, είναι σε πολλές γλώσσες, συμπεριλαμβανομένων των αγγλικών, ισπανικών, κινεζικών, κορεατικών, ελληνικών και ρωσικών.
Μεγάλο μέρος της διαρροής, ήτοι 470.000 αρχεία από το 1993 έως το 2021 έχουν προέλθει από το κυπριακό δικηγορικό γραφείο Demetrios A. Demetriades LLC, γνωστό ως DADLAW. Σύμφωνα με τα Pandora Papers η κυπριακή νομική φίρμα κατά την πάροδο των ετών, έχει βοηθήσει δεκάδες πελάτες να μεταφέρουν περιουσιακά στοιχεία σε καταπιστεύματα και σε εταιρείες κελύφη που είναι εγκατεστημένες στην Κύπρο.
Ο πρόεδρος Αναστασιάδης απορρίπτει τις υπόνοιες
Όσον αφορά την Κύπρο, τα Pandora Papers κάνουν αναφορά και στο δικηγορικό γραφείο του Προέδρου Νίκου Αναστασιάδη σε σχέση με απόκρυψη της πραγματικής ταυτότητας ιδιοκτήτη εταιρειών offshore, ενός αμφιλεγόμενου Ρώσου πολιτικού, κάτι που το δικηγορικό γραφείο αρνείται.
Η εταιρεία Anastasiades & Partners, από την πλευρά της, απορρίπτει με δήλωση προς την εφημερίδα την κατηγορία. Με δήλωσή του στον Guardian και το BBC και ο Πρόεδρος Αναστασιάδης τονίζει ότι υπήρξε κάτοχος μετοχών σε αυτήν την εταιρεία μέχρι την εκλογή του ενώ δεν είχε κανέναν ενεργό ρόλο στη νομική εταιρεία από όταν έγινε ηγέτης της αντιπολίτευσης το 1997.
«Δεν έχω γνώση και θα ήταν αδύνατο για μένα να γνωρίζω και να είμαι σε θέση να απαντήσω σε οποιαδήποτε κατηγορία αφορά το χειρισμό των υποθέσεων της πρώην εταιρείας μου», σημειώνεται στη δήλωση του Προέδρου Αναστασιάδη προς την εφημερίδα. Προσθέτει ότι η σχέση του με τον κ. Λεμπεντεφ ήταν «εγκάρδια» αλλά ποτέ σχέση δικηγόρου-πελάτη.
Ο Guardian σχολιάζει πως δεν υπάρχει υπόνοια περί ανάμειξης του Προέδρου στις δραστηριότητες του νομικού γραφείο, αλλά αμφισβητεί τη σύνεση της απόφασης να επιτρέψει στο γραφείο να συνεχίσει να χρησιμοποιεί το όνομά του, «την ώρα που προφανώς δεν είχε ούτε επίβλεψη, ούτε έλεγχο».