Ενώ οι φωτιές καίνε ακόμα, η αποτίμηση για αυτό που αφήνουν πίσω τους μπορεί να αρχίσει διότι το μέγεθος της καταστροφής είναι τέτοιο που οριοθετεί το αρχικό πλαίσιο. Λέμε το αρχικό πλαίσιο διότι οι περιβαλλοντικές, κοινωνικές, οικονομικές, ψυχολογικές και δημογραφικές επιπτώσεις θα ξεδιπλώνονται σε βάθος χρόνου. Αναπόφευκτα θα είναι μεγάλες, αυτό είναι δεδομένο, το πλήρες εύρος και βάθος τους όμως θα εξαρτηθεί από το σχέδιο ανασυγκρότησης των πληγεισών περιοχών και από τις αποζημιώσεις που θα δοθούν σε όσους έχασαν σπίτια και επιχειρήσεις.
Η ποιότητα του σχεδίου και το είδος των παρεμβάσεων θα είναι καθοριστικά για τους δύο πυλώνες που θα κρίνουν το μέλλον των κατεστραμμένων τόπων και των κατοίκων τους: Ο ένας αφορά στην αποκατάσταση του φυσικού περιβάλλοντος η οποία προφανώς θα περιλαμβάνει τις αποφάσεις για την άμεση κατά το δυνατόν ανάταξη του τοπίου και στη συνέχεια τη μεσο-μακροπρόθεσμη επαναφορά του στη «φυσική» του κατάσταση.
Ο έτερος πυλώνας σχετίζεται με τις πρόνοιες για την οικονομική επιβίωση των κατοίκων και την συγκράτησή τους στον τόπο τους. Και αυτή με τη σειρά της έχει δύο σκέλη. Αφενός την άμεση οικονομική ενίσχυση τους, αφετέρου τη δημιουργία εναλλακτικών πηγών εισοδήματος καθώς πολλοί τις έχουν παντελώς απωλέσει και δεν προβλέπεται να τις ανακτήσουν για τα επόμενα πολλά χρόνια ή και ποτέ, άρα θα πρέπει να αντικατασταθούν.
Οι άνθρωποι που ζούσαν πχ από την εκμετάλλευση της ρητίνης και άλλες συναφείς γεωργικές ή και κτηνοτροφικές ασχολίες δεν έχουν και δεν θα έχουν για πολλά χρόνια δυνατότητα επαναφοράς σε αυτές. Ούτε καν αυτοί που δραστηριοποιούντο στον τουρισμό ο οποίος ήταν συνδεδεμένος με το φυσικό κάλος της περιοχής.
Παρατηρώντας κάποιος τις δηλώσεις ορισμένων αρμοδίων και μη σχετικά με την καταστροφή, αποκομίζει την εντύπωση ότι δεν έχουν αντιληφθεί στην ολότητά του το τι έχει συμβεί. Μετρούν τις απώλειες με καμένα στρέμματα και σπίτια και μάλλον δεν κατανοούν τις κοινωνικές διεργασίες που αυτές δρομολογούν. Δεν καταλαβαίνουν πχ τι σημαίνει για παιδιά 18, 19 και 20 χρόνων που είχαν επιλέξει να μείνουν στα χωριά τους και να ζήσουν από τις δυνατότητες που τους προσφέρει ο τόπος τους ότι ξαφνικά, μέσα σε λίγες ώρες, ακαριαία, έχασαν αυτή την προοπτική, στερήθηκαν αυτή την επιλογή και τώρα πρέπει να αναζητήσουν άλλη.
Και ποια μπορεί να είναι αυτή; Να πάνε στην «πόλη» να κάνουν τι ακριβώς; Να εργαστούν που; Για πόσα; Με τι προσδοκία για το μέλλον; Πολλά από αυτά τα παιδιά είχαν ήδη δρομολογήσει το μέλλον τους το οποίο ήταν συνυφασμένο με τον τόπο τους. Τώρα ο τόπος τους δεν υπάρχει με τη μορφή που υπήρχε, το ίδιο και το μέλλον τους.
Σημειώνουμε αυτά τα ελάχιστα αλλά σοβαρά, διότι αν το σχέδιο ανασυγκρότησης δεν αναληφθεί από ανθρώπους οι οποίοι αντιλαμβάνονται την έκταση και τα βαθιά χαρακτηριστικά των επιπτώσεων και εκπονήσουν σχέδια που δεν θα ανταποκρίνονται στη σοβαρότητα της κατάστασης ή ακόμα χειρότερα αποτελέσουν αφορμή για φαγοπότι οι περιοχές θα «καούν» για δεύτερη φορά μαζί και οι ζωές των κατοίκων.