Οι κρίσεις είναι η νέα κανονικότητα

Η καταστροφική πυρκαγιά στην Αττική και οι υπόλοιπες που μαίνονται σε διάφορα σημεία της χώρας, είναι ένα ακόμη σημείο ενίσχυσης της αίσθησης που υπάρχει εδώ και καιρό και εξελίσσεται σε βεβαιότητα.

Οι κρίσεις που βιώνουμε τα τελευταία χρόνια δεν αποτελούν παρένθεση, είναι η νέα κανονικότητα. Αυτό ισχύει για όλο τον πλανήτη και εξατομικεύεται για κάθε χώρα αναλόγως των χαρακτηριστικών της.

Υπάρχουν και θα υπάρχουν παράμετροι των υφιστάμενων και μελλοντικών κρίσεων που θα είναι κοινές για πολλές ή και για όλες τις χώρες και προεκτάσεις τους οι οποίες θα τις διαφοροποιούν κατά τόπους σε μορφή και ένταση.

Περιβαλλοντικές, γεωγραφικές, πληθυσμιακές, πολιτισμικές, οικονομικές, πολιτικές, οργανωτικές συνθήκες θα μεταβάλλουν τις επιπτώσεις σε σφοδρότητα, διάρκεια κλπ.

Η κλιματική αλλαγή πχ εκδηλώνεται ήδη σε διάφορα μέρη με διαφορετικό τρόπο, είτε ανεβάζοντας τη θερμοκρασία σε βαθμό θερμοπληξίας με αποτέλεσμα εκατόμβες νεκρών σε περιοχές οι οποίες είναι (ήταν) «αιωνίως» παγωμένες, όπως συνέβη στον Καναδά, είτε προκαλώντας χιονοπτώσεις και παγετό σε τροπικές χώρες οι οποίες είχαν να δουν χιόνι επτά δεκαετίες, όπως έγινε στη Βραζιλία, είτε πιάνοντας κράτη τα οποία φημίζονται για την ετοιμότητα και την οργάνωσή τους στον ύπνο με πλημμύρες και πνίγοντας δεκάδες, όπως αυτό που έπαθε η Γερμανία. Δεκάδες τέτοια ασυνήθιστα – μέχρι τώρα- γεγονότα συμβαίνουν καθημερινά σε όλη την υφήλιο.

Η πανδημία εκμηδένισε τις αποστάσεις και είναι η πρώτη φορά στην ιστορία που μια υγειονομική κρίση είναι πραγματικά παγκόσμια. Δεν υπάρχει ούτε ένα μέρος στον πλανήτη το οποίο έμεινε στο απυρόβλητο από τον ιό. Από τη Νότιο Αμερική μέχρι την Αυστραλία, από τον Βόρειο Πόλο μέχρι τη Νότιο Αφρική, από την Αυστραλία μέχρι την Αλάσκα, οι άνθρωποι βίωσαν και βιώνουν την ίδια απειλή ανεξαρτήτως οποιουδήποτε χαρακτηριστικού.

Ο πλανήτης έχει πλέον πληθυσμό 7,7 δισεκατομμυρίων ενώ πριν από 200 μόλις χρόνια ήταν μόνο ένα δις και το 2050, σε λιγότερο από 30 χρόνια, υπολογίζεται ότι θα είναι 9,7 δις, θα αυξηθεί δηλαδή κατά δύο δις σε τρεις δεκαετίες.

Ο κόσμος μπορεί να ταξιδεύει από παντού προς παντού και να βρίσκεται από οποιοδήποτε σημείο του πλανήτη σε οποιοδήποτε άλλο, το πολύ σε 24 ώρες. Ένας φορέας ενός ιού που τη Δευτέρα βρίσκεται στο Νέο Δελχί μπορεί την Τρίτη να έχει ξεκινήσει τη μόλυνση όλης της Νέας Υόρκης και ένας άγνωστός του ταξιδιώτης που θα ετοιμάζεται να πετάξει από Νέα Υόρκη για Παρίσι και θα τον ακουμπήσει κατά λάθος στο αεροδρόμιο Κένεντυ όταν ο ένας θα φθάνει και ο άλλος θα φεύγει, την ίδια ημέρα, την Τρίτη, θα έχει ήδη μεταφέρει την πανδημία στην Ευρώπη.

Δυστυχώς, απ’ ό,τι φαίνεται, ο Covid-19 είναι η αρχή. Όπως ο φονικός καύσωνας στον Καναδά, το χιόνι στη Βραζιλία, οι πλημμύρες στη Γερμανία, οι φωτιές στην Ελλάδα, στην Τουρκία, στην Καλιφόρνια, το παγόβουνο που έλιωσε σαν παγωτό χωνάκι σε λίγες ώρες στην Αρκτική. Και δεν είναι καν βέβαιο ότι η κλιματική αλλαγή θα έχει απαραίτητα και μόνο την μορφή υπερθέρμανσης. Η NASA σε πρόσφατη έκθεσή της σημείωνε – χωρίς να είναι το βασικό ή το πιο πιθανό σενάριο – ότι υπό προϋποθέσεις θα μπορούσε να ενσκήψει μίνι περίοδος παγετώνων 70 ετών.

Η οικονομική κρίση του 2008 η οποία μπήκε κάτω από το χαλί ήταν η τροχιοδεικτική βολή για ένα παγκόσμιο οικονομικό κραχ το οποίο οι οικονομολόγοι προεξοφλούν και «βλέπουν» να έρχεται εδώ και καιρό και το οποίο διαρκώς αναβάλλεται.

Εξάλλου την πιο σκληρή και σχεδόν θανατηφόρα γεύση πήρε η Ελλάδα τη δεκαετία των Μνημονίων. Η παγκόσμια οικονομία ποτέ άλλοτε στην ιστορία δεν ήταν τόσο διασυνδεδεμένη και ποτέ μέχρι τώρα δεν είχε τόσους πολλούς λόγους να τιναχτεί στον αέρα από τόσες πολλές πιθανές αφορμές.

Τίποτε απολύτως δεν είναι και δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένο. Η πανδημία και το πλανητικό lockdown οδήγησε κάποια στιγμή τις συνδρομητικές πλατφόρμες ψυχαγωγίας να έχουν μεγαλύτερη κεφαλαιοποίηση από τους ενεργειακούς κολοσσούς οι οποίοι είδαν τις μεταφορές να τραβούν χειρόφρενο, την κατανάλωση καυσίμων να κάνει βουτιά, τις τιμές του πετρελαίου να μηδενίζονται και να γίνονται αρνητικές και τα γεωτρύπανα να σταματούν.

Θα παραλείψουμε, λόγω χώρου, να αναφέρουμε τα σενάρια μίας γενικευμένης πολεμικής σύγκρουσης, πλανητικών διαστάσεων, αλλά όσοι στοιχειωδώς παρακολουθούν τα διεθνή ειδησεογραφία αντιλαμβάνονται τι εννοούμε.

Όπως είναι προφανές υπάρχει ισχυρή πιθανότητα όλα αυτά να είναι μόνο ο πρόλογος σε έναν καινούργιο κόσμο ο οποίος παρασάγγας απέχει από αυτό που πολλοί φανταζόντουσαν και αντιθέτως είναι πολύ κοντά σε αυτό που κάποιοι άλλοι είχαν προβλέψει.

Οι κρίσεις ήρθαν για να μείνουν και αν κάποιος το καλοσκεφθεί θα συνειδητοποιήσει ότι η Ιστορία πάντα έτσι ήταν. Γεμάτη κρίσεις, οι οποίες ήταν ο κανόνας, με μικρά διαλείμματα. Εμείς ξεχαστήκαμε.