Η τροπολογία των Γερουσιαστών Ρόμπερτ Μενέντεζ και Μαρκ Ρούμπιο για την αναβάθμιση της αμυντικής σχέσης των ΗΠΑ με την Ελλάδα, στην ουσία για την στρατιωτική ενίσχυση της χώρας μας, δεν αποτέλεσε κεραυνό εν αιθρία.
Εδώ και πολύ καιρό οι Αμερικανοί κινούνται με παράλληλα σενάρια διαμορφώνοντας, όπως έχουμε επανειλημμένως πει, εναλλακτική αρχιτεκτονική ασφαλείας στην περιοχή η οποία ακόμα τελεί υπό διαμόρφωση.
Η προοπτική είτε αμετάκλητης και οριστικής απώλειας της Τουρκίας είτε μερικής επαναφοράς της στο Δυτικό πλαίσιο αλλά με μία σχέση a la carte η οποία δεν θα έχει αναλογίες με την προηγούμενη κατάσταση, ωθεί τη βαθιά γραφειοκρατία στο αμερικανικό σύστημα να δημιουργεί αντιστηρίγματα της παρουσίας των ΗΠΑ στην περιοχή και σχήματα αναπλήρωσης.
Μοιράζουν τη «μπάλα» σε φίλια κράτη αναβαθμίζοντας κάποια εξ αυτών και προτρέποντας σε συνεργασίες στη βάση γεωπολιτικών συγκλίσεων ορισμένες εκ των οποίων λαμβάνουν στρατηγικά χαρακτηριστικά.
Η συνεργασία Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ η οποία εξελίχθηκε σε 3+1 με την «προσθήκη» των ΗΠΑ τείνει να εξελιχθεί στη ραχοκοκαλιά του αμερικανικού σχεδιασμού στην Ανατολική Μεσόγειο. Αν κοιτάξει κάποιος τον χάρτη είναι εύκολο να καταλάβει γιατί. Στο νομοσχέδιο Μενέντεζ – Ρούμπιο γίνεται ειδική αναφορά σε αυτή τη σχέση. «Η μορφή συνεργασίας 3 + 1 μεταξύ Κύπρου, Ελλάδας, Ισραήλ και Ηνωμένων Πολιτειών υπήρξε ένα επιτυχημένο φόρουμ συνεργασίας σε ενεργειακά θέματα και θα πρέπει να επεκταθεί ώστε να συμπεριλάβει άλλους τομείς κοινού ενδιαφέροντος για τα μέλη του.»
Μεταξύ των «άλλων τομέων κοινού ενδιαφέροντος» είναι βεβαίως ο στρατιωτικός, που είναι και το αντικείμενο του νομοσχεδίου.
Έχουμε αναφέρει πολλάκις ότι εν μέσω πολυδιάστατης κρίσης και λόγω αυτής, ανοίγεται ιστορικό γεωπολιτικό παράθυρο ευκαιρίας για την Ελλάδα. Υπό την αίρεση, όμως, ότι η χώρα θα μπορέσει να αξιοποιήσει τη συγκυρία κάτι που προϋποθέτει υψηλού επιπέδου χειρισμούς στους οποίους η χώρα δεν έχει συνηθίσει, διότι προέρχεται από μία μακρά περίοδο διαφορετικά οριοθετημένης διπλωματικής οπτικής, αντίληψης και πρακτικής. Τα τελευταία δύο χρόνια αυτό αλλάζει με ταχείς ρυθμούς, ένδειξη ότι – παρά τα όποια προσκόμματα από κατεστημένες μικροϊδεατικές, αυτοευχνουχιστικές, εξαρτησιογόνες νοοτροπίες – υπάρχουν αντανακλαστικά και συνειδητή προσπάθεια να ανταποκριθεί η χώρα στον διαφαινόμενο ρόλο.
Χρειάζεται προσοχή και διάκριση. Όπως είναι σαφές και όπως η Ελλάδα έχει διαπιστώσει αρκετές φορές με οδυνηρό τρόπο, η επίκληση του Διεθνούς Δικαίου και η διαρκής διακήρυξη προσήλωσης σε αυτό, δεν αρκεί για να καταστείς υπολογίσιμος εταίρος και πολύ περισσότερο παίκτης και σύμμαχος ( για αντίπαλος δεν το συζητάμε).
Η επίκληση του Διεθνούς Δικαίου αν δεν συνοδεύεται από αποφασιστικότητα να εφαρμοστεί όπου επιβάλλεται από τα εθνικά συμφέροντα και επίσης να αποτραπεί η παραβίασή του όπου αυτά θίγονται, εκλαμβάνεται ως αδυναμία. Και σε αυτήν την περιοχή δεν είναι καλό να περνιέσαι για αδύναμος. Ρόλοι για αδύναμους δεν προβλέπονται εκτός από αυτόν της Ιφιγένειας. Το να διεξάγει η Τουρκία υβριδικό πόλεμο εις βάρος μας, να απειλεί και να προσβάλλει νυχθημερόν, να πραγματοποιεί παραβιάσεις, παραβάσεις και υπερπτήσεις, να χαράσσει παράνομη, εξωφρενική ΑΟΖ με τη Λιβύη και εμείς να είμαστε ανοικτοί σε «θετική ατζέντα», στέλνει «μπερδεμένα» μηνύματα για να το πούμε κομψά. Ας μείνουμε στον «τρόπο» Δένδια. Μια χαρά αποκατέστησε την κοινή λογική.
Το νομοσχέδιο Μενέντεζ – Ρούμπιο βρίθει αναφορών που «φωνάζουν» ότι βρίσκεται σε εξέλιξη στρατηγική στροφή σε ό,τι αφορά στη σχέση με Ελλάδα και Κύπρο. Μεταξύ άλλων προτείνεται η άμεση πώληση στη χώρα μας μαχητικών F-35 που προορίζονταν για την Τουρκία, η παροχή αμερικανικού στρατιωτικού εξοπλισμού για την κάλυψη των αναγκών των ελληνικών ΕΔ καθώς και η χορήγηση δανείων με ευνοϊκούς όρους αποκλειστικά για εξοπλισμούς, η επένδυση σε στρατιωτικές υποδομές στην Ελλάδα οι οποίες θα χρησιμοποιούνται από κοινού με τις αμερικανικές δυνάμεις και μία σειρά άλλων πολιτικών οι οποίες εφόσον γίνουν νόμος των ΗΠΑ θα αλλάξουν άρδην το τοπίο και θα αποτελέσουν προοίμιο ακόμα ευνοϊκότερων εξελίξεων. Όπως το από χρόνια επιδιωκόμενο να ενταχθεί η Ελλάδα σε καθεστώς ανάλογο με αυτό του Ισραήλ και της Αιγύπτου, χορήγησης δηλαδή ετήσιας δωρεάν οικονομικής ενίσχυσης ορισμένων δις δολαρίων για εξοπλισμούς.
Ακόμα βρισκόμαστε σε μεταβατική φάση με τη γεωπολιτική ζυγαριά να παλαντζάρει αλλά με κλήση προς συγκεκριμένη πλευρά. Πρέπει να προσθέσουμε «ζύγια» στην παλάντζα προς τη δική μας μεριά και να είμαστε έτοιμοι.
Διότι καμιά φορά σου δίνουν πάσα και δεν ξέρεις τι να κάνεις την μπάλα.