Ο χαλβάς είναι ένα από τα βασικά γλυκά εδέσματα που έχει συνδεθεί με τη νηστεία η οποία ξεκινά από την ερχόμενη εβδομάδα, μετά την Καθαρά Δευτέρα, αν και ο καιρός θα μας τα χαλάσει λίγο. Ο χαλβάς υπάρχει σε διάφορες παραλλαγές σε όλες τις χώρες των Βαλκανίων, αρκετές της Μεσογείου και αρκετές της Μέσης Ανατολής, μέχρι και την Ινδία και το Πακιστάν.
Πρώτες ύλες για τους χαλβάδες είναι συνήθως κάποια λιπαρή ουσία (βούτυρο, ελαιόλαδο, ηλιέλαιο, ταχίνι), άμυλο (νισεστές, σιμιγδάλι), ενώ σε μερικές χώρες χρησιμοποιούν και υλικά όπως καρότο, ρεβίθι ή παπάγια και γλυκαντικές ουσίες (ζάχαρη, μέλι, πετιμέζι, γλυκόζη, χαρουπόμελο).
Για ποικιλία στις γεύσεις ή σαν διακόσμηση, προστίθενται συνήθως διάφοροι ξηροί καρποί (κυρίως αμύγδαλα, σταφίδες) και αρωματίζεται με μπαχαρικά (βανίλια, γαρύφαλλο, κανέλα, κάρδαμο, κρόκος), μέλι, κακάο ή σοκολάτα, ξύσμα ξινών φρούτων ή/και κομματάκια από αυτά, χυμούς φρούτων ή άλλα φυσικά αρωματικά παρασκευάσματα (ροδόνερο, αφεψήματα λουλουδιών).
Χαλβάς σιμιγδαλένιος: Ένα παραδοσιακό γλυκό
Ο σιμιγδαλένιος χαλβάς είναι παραδοσιακός σπιτικός και παρασκευάζεται με βασικά υλικά το σιμιγδάλι, το βούτυρο (ή λάδι) και σιρόπι από ζάχαρη (ή πετιμέζι) και νερό. Είναι ο πιο γρήγορος και εύκολος στην κατασκευή. Η πιο γνωστή μέθοδος ονομάζεται και ένα, δύο, τρία, τέσσερα (1, 2, 3, 4) από τις αναλογίες των συστατικών (κατά όγκο) σύμφωνα με τη σειρά που χρησιμοποιούνται, δηλαδή:
- 1 μέρος βούτυρο (ή λάδι),
- 2 μέρη σιμιγδάλι,
- 3 μέρη ζάχαρη (ή πετιμέζι) και
- 4 μέρη νερό.
Αρχικά καβουρντίζεται σε καυτό βούτυρο το σιμιγδάλι και εν συνεχεία στο μίγμα προστίθεται σιρόπι από ζάχαρη και νερό, το οποίο βράζει μέχρι να απορροφηθεί. Αρωματίζεται με κανέλα, γαρύφαλλα και ξύσμα πορτοκαλιού. Μόλις η υγρασία απορροφηθεί εντελώς, ο χαλβάς είναι έτοιμος και προστίθενται σταφίδες. Το γλυκό σερβίρεται είτε ζεστό μόλις πήξει το μείγμα σε μπολάκια με κουτάλι είτε, συνηθέστερα, πιέζεται σε κυκλική φόρμα με σχέδια για ζελέ και, αφού γυριστεί με αυτή ανάποδα σε πιατέλα, σερβίρεται σε κομμάτια.
Χαλβάς σιμιγδαλένιος: Πώς τον φτιάχνουμε;
Σε μία μεγάλη κατσαρόλα βάζουμε νερό, ζάχαρη, κανέλα, γαρύφαλλα και φλούδα λεμονιού. Στη μικρή το λάδι και το σιμιγδάλι. Καβουρντίζουμε το σιμιγδάλι ανακατεύοντας συνεχώς σε μέτρια φωτιά μέχρι να πάρει το χρώμα που θέλουμε. Ταυτόχρονα βράζουμε το σιρόπι και μόλις πάρει καλή βράση, σκεπάζουμε για 5 λεπτά την κατσαρόλα. Μετά βγάζουμε τα κανελογαρύφαλλα και το λεμόνι και αφήνουμε να βράσει σε μέτρια φωτιά.
Όταν το σιμιγδάλι πάρει το χρώμα που θέλουμε, το μεταφέρουμε με προσοχή στη μεγάλη κατσαρόλα με το σιρόπι. Έπειτα, σε μέτρια προς δυνατή φωτιά ανακατεύουμε μέχρι να απορροφήσει όλο σιρόπι και να ξεκολλάει από την κουτάλα. Μπορούμε αν θέλουμε να βάλουμε σταφίδες ή ξηρούς καρπούς. Βγάζουμε από τη φωτιά και σκεπάζουμε με μια καθαρή πετσέτα. Το αφήνουμε 20 με 30 λεπτά. Στη συνέχεια το βάζουμε στη φόρμα μας και το αφήνουμε έτσι μέχρι να κρυώσει.