Το πιθανότερο σενάριο για τη διαδοχική επιστροφή στη μετα-πανδημική κανονικότητα

Όπως επισημαίνει, το φως φαίνεται πια στον ορίζοντα, η βελτίωση θα είναι λίγο-πολύ συνεχής από εδώ και πέρα παρά τα όποια πισωγυρίσματα, με κατάληξη την επιστροφή της ζωής σε κανονικούς ρυθμούς, κάτι που πρέπει να αναμένεται οριστικά του χρόνου την άνοιξη. Παρά τις αβεβαιότητες -νέες μεταλλάξεις κορωνοϊού, παραδόσεις εμβολίων κ.ά.- και γενικότερα τη δυσκολία πρόβλεψης για τον ακριβή χρόνο λήξης μίας πανδημίας, ήδη υπάρχουν αρκετές πληροφορίες για να γίνουν βάσιμες εκτιμήσεις σχετικά με ένα μελλοντικό χρονοδιάγραμμα ανά εποχή. Σε γενικές γραμμές, σύμφωνα με την ανάλυση του περιοδικού, η οποία αφορά κατά κύριο λόγο τις ΗΠΑ αλλά θα μπορούσε να επεκταθεί και σε άλλες χώρες, η ζωή φέτος την άνοιξη δεν θα διαφέρει ουσιωδώς σε σχέση με πέρυσι, δηλαδή θα κυλήσει μέσα στην αβεβαιότητα και στους περιορισμούς. Όμως, το καλοκαίρι μπορεί κάλλιστα να αποδειχθεί θαυμάσιο και πολύ κοντά σε αυτό που θεωρείται κανονικότητα.

Στη συνέχεια, για το επόμενο φθινόπωρο και χειμώνα υπάρχουν δύο εκδοχές: Είτε μία συνεχιζόμενη επιφυλακτική βελτίωση της κατάστασης είτε ένα μέτριο πισωγύρισμα, που όμως θα ακολουθηθεί την επόμενη άνοιξη από μία σχεδόν βέβαιη, πλέον, επιστροφή σε μία κανονική προπανδημική ζωή. Αναλυτικά, η καθημερινή ζωή τους λίγους επόμενους μήνες μέχρι το φετινό καλοκαίρι -σε μεγάλο βαθμό- θα συνεχίσει να απέχει αρκετά από την κανονικότητα. Θεωρείται απίθανο ότι έως το τέλος της άνοιξης θα έχουν εμβολιαστεί τόσοι πολλοί άνθρωποι ώστε να αποκατασταθεί η κανονικότητα. Μάλιστα, ορισμένοι ειδικοί δεν αποκλείουν ότι μέσα στην άνοιξη η κατάσταση μπορεί πρόσκαιρα να επιδεινωθεί ξανά, κυρίως εξαιτίας της εξάπλωσης πιο μεταδοτικών μεταλλάξεων του κορωνοϊού.

Τα καλά νέα είναι ότι, ακόμη και με αυτές τις μεταλλάξεις, τα υπάρχοντα εμβόλια μειώνουν τον κίνδυνο να αρρωστήσει κανείς σοβαρά από Covid-19. Όπως δήλωσε ο δρ Ασίς Τζα, κοσμήτορας της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Μπράουν, περίπου στο τέλος Μαρτίου πιθανώς θα νιώθει πια άνετα να πάει στο σπίτι ενός φίλου του για ένα ποτό σε κλειστό χώρο και χωρίς μάσκα, με την προϋπόθεση ότι και οι δύο θα είναι εμβολιασμένοι.

Ό,τι κι αν έχει μεσολαβήσει την άνοιξη, το καλοκαίρι πιθανώς θα μοιάζει με θαύμα και αποκάλυψη για πολλούς ανθρώπους. «Αν εξαιρεθεί η περίπτωση κάποιας πραγματικά τρελής μετάλλαξης, περιμένω ότι το καλοκαίρι θα μοιάζει πολύ με εκείνο του 2019», ανέφερε ο καθηγητής Δημόσιας Υγείας Άντριου Νόιμερ του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια-Ιρβάιν. Δεν αποκλείει, μάλιστα, ότι η ζωή μπορεί να βρίσκεται κοντά στην κανονικότητα, ήδη, από το Μάιο, αν και προβλέπει ότι η χρήση μάσκας στους δημόσιους χώρους θα συνεχίσει να είναι απαραίτητη για αρκετό καιρό ακόμη.

Μολονότι άλλοι ειδικοί είναι λιγότερο αισιόδοξοι για το Μάιο, σχεδόν υπάρχει συναίνεση μεταξύ των Αμερικανών επιστημόνων ότι κάποια στιγμή, ανάμεσα στον Ιούνιο και τον Σεπτέμβριο, ο συνδυασμός των προχωρημένων εμβολιασμών και του πιο ζεστού καιρού πιθανότατα θα κάνει πολλές δραστηριότητες πολύ ασφαλέστερες, όπως τις συναντήσεις οικογενειών και φίλων ακόμη και σε κλειστούς χώρους, την επιστροφή στους χώρους εργασίας, τη μεγαλύτερη χρήση των μέσων μαζικής μεταφοράς, την εστίαση, τα ταξίδια, τα σχολεία κ.ά.

Σταδιακά, αναμένεται ότι οι άνθρωποι θα διευρύνουν τον κύκλο των κοινωνικών επαφών και δραστηριοτήτων τους. Ειδικά εάν έχουν όλοι εμβολιαστεί, αναμένονται ξανά μέσα στο καλοκαίρι π.χ. οι μεγάλες οικογενειακές και φιλικές συγκεντρώσεις χωρίς μάσκα και παράλληλα η επιστροφή στα εστιατόρια, ακόμη και σε κλειστό χώρο, εφόσον αερίζονται καλά και δεν επικρατεί συνωστισμός. Από την άλλη πλευρά, πάντως, πολλοί ειδικοί δεν περιμένουν μέσα στο καλοκαίρι την επιστροφή των συναυλιών και άλλων μαζικών εκδηλώσεων σε κλειστούς χώρους.

Τους πιο κρύους μήνες του επομένου φθινοπώρου και του χειμώνα ο κορονοϊός μπορεί να γίνει ξανά πιο αισθητός, αλλά δύσκολα θα είναι τόσο επικίνδυνος όσο φέτος τον χειμώνα. Μερικοί επιστήμονες αισιοδοξούν ότι του χρόνου τον χειμώνα θα επιτρέπονται πια ακόμη και οι συναυλίες και άλλες εκδηλώσεις σε κλειστούς χώρους. Μεμονωμένες εξάρσεις της Covid-19 θα υπάρχουν, αλλά χάρη στους μαζικούς εμβολιασμούς θα είναι δραστικά μειωμένη η πιθανότητα να καταλήξει κάποιος στο νοσοκομείο ή να μεταδώσει τον ιό. Ο σημαντικότερος παράγοντας αβεβαιότητας είναι μία μετάλλαξη που θα ξεφεύγει από τα υπάρχοντα εμβόλια, τα οποία θα πρέπει να ανανεωθούν ανάλογα (κάτι που θα απαιτήσει λίγους μήνες), ενώ «άγνωστος Χ» είναι και σε ποιο βαθμό θα αυξηθούν τα κρούσματα μεταξύ όσων δεν θα έχουν εμβολιαστεί. Μία απότομη αύξηση στα κρούσματα μπορεί να καταστήσει αναπόφευκτους -προκειμένου να μη χαθεί ο έλεγχος από το σύστημα υγείας- νέους προσωρινούς περιορισμούς (τηλεργασία, μάσκες παντού κ.ά.), αλλά πιθανώς χωρίς αυστηρό «lockdown».

Μετά και τον επόμενο χειμώνα θα έρθει για τα καλά η άνοιξη, κυριολεκτικά και μεταφορικά. Ο κορονοϊός δεν θα έχει εξαλειφθεί (αυτό μπορεί να μη συμβεί ποτέ), αλλά όπως η γρίπη θα αποτελεί ένα εποχικό χειμωνιάτικο φαινόμενο, αντιμετωπίσιμο με τα εμβόλια. Μερικοί άνθρωποι θα συνεχίσουν να πεθαίνουν από την Covid-19, αλλά δεν θα υπάρξει ξανά νέα επιδημική έξαρση και απειλή ανεξέλεγκτων καταστάσεων. Έτσι, σε περίπου έναν χρόνο, εκτός απροόπτου (ας μην ξεχνάει κανείς τους λεγόμενους «μαύρους κύκνους»), οι άνθρωποι θα μπορούν να κάνουν όλα -ή σχεδόν όλα- όσα έκαναν πριν την πανδημία.