Ελλάδα

Ποιοι γιορτάζουν σήμερα: Η σημασία των Θεοφανίων στην Χριστιανική θρησκεία

Ποιοι γιορτάζουν σήμερα: Η ημέρα των Θεοφανίων έχει ιδιαίτερη σημασία για την χριστιανική θρησκεία.

Μεγάλη γιορτή για την χριστιανική ορθόδοξη Εκκλησία σήμερα, ημέρα των Θεοφανίων ή αλλιώς των Φώτων. Σήμερα είναι επίσης μία από τις τρεις μέρες του χρόνου που λέγονται κάλαντα.  Ταυτόχρονα πολλά ονόματα έχουν την δική τους γιορτή.

Σήμερα γιορτάζουν οι: Φώτιος, Φώτης, Φωτεινός, Φώτις, Φωτεινή, Φανή, Φένια, Φώτω, Φώφη, Φωτούλα, Φαίη, Φωφώ , Θεοφάνης, Φάνης, Θεοφανία, Φάνια, Φανή, Φένια, Φανούλα , Ιορδάνης, Ντάνης, Δάνης, Ιορδάνα, Ντάνα, Δάνα, Ουρανία, Ράνια , Περιστέρα, Θεοπούλα, Θεόπη.

Τι γιορτάζεται τα Θεοφάνια

Σύμφωνα με το ekklisiaonline.gr, η σημερινή μέρα είναι αφιερωμένη στην ανάμνηση της βάπτισης του Ιησού Χριστού στον Ιορδάνη ποταμό από τον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο (ή Βαπτιστή). Η εορτή τελείται κάθε χρόνο στις 6 Ιανουαρίου και είναι η τρίτη και τελευταία του λεγομένου Δωδεκαημέρου, που ξεκινά με τα Χριστούγεννα.

Λέγεται επίσης Επιφάνια και Φώτα.

Το όνομα της εορτής προκύπτει από τη φανέρωση των τριών προσώπων της Αγίας Τριάδας, που σύμφωνα με τις Γραφές συνέβη κατά τη Βάπτιση του Ιησού. Στις Δυτικές Εκκλησίες τα Θεοφάνια είναι περισσότερο συνδεδεμένα με την προσέλευση και την προσκύνηση των Τριών Μάγων στη φάτνη της γέννησης του Ιησού.

Έθιμα

Τα κάλαντα των Φώτων ψάλλονται από τα παιδιά την παραμονή της εορτής σε πολλές παραλλαγές. Οι περισσότερες αρχίζουν με τους στίχους: «Σήμερα είν’ τα Φώτα και ο φωτισμός/και χαρά μεγάλη και αγιασμός…»

Η ανέλκυση του Σταυρού (το «πιάσιμο του Σταυρού») από κολυμβητές, τους λεγόμενους βουτηχτάδες, κατά την τελετή της κατάδυσης του Τιμίου Σταυρού. Νεαρά κυρίως άτομα βουτούν στα παγωμένα νερά, για να πιάσουν πρώτα το Σταυρό και να λάβουν την ευλογία του ιερωμένου, αλλά και να δεχτούν τις τιμές και τις ευχές των συντοπιτών τους.

Ο αγιασμός των οικιών από τους ιερείς γίνεται πρώτη φορά την παραμονή των Θεοφανίων και λέγεται «Μικρός Αγιασμός» ή «Πρωτάγιαση» ή «Φώτιση». Με την Πρωτάγιαση, ο ιερέας γυρίζει όλα τα σπίτια και με το Σταυρό και ένα κλωνί βασιλικό «αγιάζει» ή «φωτίζει» (ραντίζει) τους χώρους των σπιτιών, για να φύγει μακριά κάθε κακό. Παλαιότερα οι λαϊκές δοξασίες συνέδεαν το φωτισμό των σπιτιών με την εξαφάνιση των καλικάντζαρων, τους οποίους φαντάζονταν να φεύγουν περίτρομοι με την έλευση του ιερέα.

Η εορτή των Θεοφανίων περικλείει άλλωστε και πολλές εκδηλώσεις που αποτελούν διαιώνιση αρχαίων εθίμων. Ο αγιασμός στη χώρα μας έχει και την έννοια του καθαρμού, του εξαγνισμού των ανθρώπων, καθώς και της απαλλαγής τους από την επήρεια των δαιμονίων. Η τελευταία αυτή έννοια δεν είναι αυστηρά χριστιανική, αλλά έχει τις ρίζες της στην αρχαία λατρεία.