Χρήσιμες συμβουλές για ειδικές κατηγορίες ασθενών σχετικά με τον εμβολιασμό κατά της covid-19, δόθηκαν κατά τη διάρκεια διαδικτυακής ενημέρωσης που πραγματοποιήθηκε από το επιστημονικό προσωπικό της Γ’ Πανεπιστημιακής Παθολογικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ με πρωτοβουλία του Κωνσταντίνου Συρίγου, Καθηγητή Παθολογίας & Ογκολογίας και της Γαρουφαλλιάς Πουλάκου, Επίκουρη Καθηγήτρια Παθολογίας-Λοιμωξιολογίας, με θέμα το εμβόλιο έναντι του SARS-CoV-2.
Ειδικότερα, οι ασθενείς με ΧΑΠ που θα νοσήσουν από COVID-19 έχουν αυξημένο κίνδυνο σοβαρής νόσησης, εισαγωγής σε ΜΕΘ και θανάτου και πρέπει να εμβολιαστούν χωρίς καμία διακοπή στο θεραπευτικό τους σχήμα.
Οι ασθενείς με άσθμα δεν εμφανίζουν αυξημένο κίνδυνο νόσησης από COVID-19 ούτε αυξημένο κίνδυνο θανάτου σχετιζόμενου με νόσηση από COVID-19. Οι ασθενείς με άσθμα πρέπει να διατηρούν τη σταθερή θεραπεία τους και ιδιαίτερα τα εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή. Οι ασθενείς με νεοπλασματικά νοσήματα αποτελούν μια μεγάλη και ετερογενή ομάδα και χρειάζονται ειδικές οδηγίες. Όσοι λαμβάνουν χημειοθεραπεία θεωρούνται υψηλού κινδύνου για την ανάπτυξη σοβαρής COVID-19 λοίμωξης και πρέπει να εμβολιαστούν κατά προτεραιότητα.
Τα εμβόλια που χρησιμοποιούν την τεχνολογία mRNA είναι ασφαλή σε ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς, ενώ τα εμβόλια που περιέχουν ζώντες αδρανοποιημένους οργανισμούς αντενδείκνυνται σε άτομα με ανοσοκαταστολή.
Οι ανοσοκατεσταλμένοι ασθενείς είναι πιθανό να μην μπορέσουν να αναπτύξουν καλή ανοσολογική απόκριση. Αυτό δεν αποτελεί αντένδειξη, καθώς ο εμβολιασμός μπορεί να παρέχει κάποιου βαθμού προστασία. Τα δεδομένα σε ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς είναι περιορισμένα και συνεπώς δεν υπάρχουν ακόμα κατευθυντήριες οδηγίες. Η μακροχρόνια εμπειρία από τη χορήγηση του εμβολίου της γρίπης μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως πρότυπο.
Για ασθενείς που λαμβάνουν ανοσοτροποποιητικούς παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων και βιολογικών θεραπειών, δεν υπάρχουν επί του παρόντος επαρκή δεδομένα, ώστε να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα. Σε αυτούς τους ασθενείς η ασφάλεια των εμβολίων πρέπει να σταθμιστεί έναντι του κινδύνου κακής έκβασης μετά από νόσηση από τον ιό SARS-CoV-2. Η εμπειρία από τα ήδη υπάρχοντα εμβόλια καθιστά πιθανό να προκύψουν μειωμένα ποσοστά επίτευξης ανοσίας και με τα εμβόλια COVID-19. Η πυροδότηση ανοσολογικών αντιδράσεων η/και επιδείνωση του υποκείμενου ανοσολογικού νοσήματος θεωρείται εξαιρετικά απίθανη, με βάση την υπάρχουσα εμπειρία σχετικά με άλλα εμβόλια. Για τους λόγους αυτούς η παραπάνω κατηγορία ασθενών έχει ενσωματωθεί στα προγράμματα εμβολιασμού COVID-19 των περισσοτέρων χωρών μια και το ρίσκο προβλέπεται να είναι πολύ μικρότερο του οφέλους.
Οι επιστήμονες υπογράμμισαν ότι τα διαθέσιμα εμβόλια έναντι του ιού SARS-CoV-2 είναι ιδιαίτερα ασφαλή και με ελάχιστες αλλεργικές αντιδράσεις. Η χορήγησή τους συστήνεται ανεπιφύλακτα σε όλους τους υγιείς, ενώ οι ασθενείς με υποκείμενα νοσήματα θα πρέπει επίσης να εμβολιαστούν, αφού πρώτα συζητήσουν με τον θεράποντα ιατρό τους για το είδος του εμβολίου και τη χρονική περίοδο που πρέπει να γίνει.
Όπως ανέφεραν οι συμμετέχοντες στην διαδικτυακή ενημέρωση τα mRNA εμβόλια της Pfizer/BioNtech και της Moderna είναι ήδη αδειοδοτημένα για επείγουσα χρήση. Παρέχουν αποτελεσματικότητα της τάξεως του 94,5%, χρειάζονται δε και τα δύο μεταφορά και διατήρηση σε βαθιά ψύξη(-70°C και -20°C αντίστοιχα). Οι αλλεργικές αντιδράσεις που έχουν παρατηρηθεί με το εμβόλιο της Pfizer/BioNtech είναι σπάνιες, έχουν αντιμετωπισθεί επιτυχώς και αποδίδονται στο συστατικό του εμβολίου Polyethylene glycol. Δεν συσχετίζονται με τροφικές αλλεργίες.
To επερχόμενο εμβόλιο της Astra/Zeneca-Oxford University έχει αποτελεσματικότητα μέχρι 90% και ευχερέστερες συνθήκες διανομής από τα προηγούμενα. Το ρωσικό εμβόλιο Sputnik 5 έχει αποτελεσματικότητα ως 91,4%, χαμηλό κόστος, και ικανοποιητικές συνθήκες μεταφοράς.
Το αληθώς αντιεμβολιαστικό κοινό δεν ξεπερνά το 10%
Ο φόβος για ανεπιθύμητες ενέργειες και η ταχεία παραγωγή και αδειοδότηση των εμβολίων είναι η κύρια αιτία δισταγμού για τα εμβόλια που χαρακτηρίζει την πλειονότητα των διστακτικών απέναντι στον εμβολιασμό (ως 65% του πληθυσμού), ανέφεραν οι επιστήμονες. Σημείωσαν ότι ο δισταγμός εκφράζεται και από παρόμοια ποσοστά ιατρονοσηλευτικού προσωπικού. «Το αληθώς αντιεμβολιαστικό κοινό δεν ξεπερνά το 10%», είπαν χαρακτηριστικά.
Γενικά τα εμβόλια είναι καλά ανεκτά με την πλειονότητα των ανεπιθύμητων ενεργειών να είναι ήπιες ή μέτριες σε σοβαρότητα και να υποχωρούν εντός 1 έως 2 ημερών. Οι τοπικές αντιδράσεις ήταν κυρίως ο πόνος. Οι συνηθέστερες συστηματικές αντιδράσεις ήταν η κόπωση και η κεφαλαλγία. Εμφανίστηκαν συχνότερα σε νεότερους από ό,τι σε ηλικιωμένους (ηλικίας > 55 ετών) εμβολιασθέντες και ήταν συχνότερες μετά τη 2η δόση. Σοβαρές συστηματικές αντιδράσεις αναφέρθηκαν σε λιγότερο από το 2%.
Οι επιστήμονες τόνισαν ότι «τα εμβόλια mRNA δεν επηρεάζουν ούτε αλληλεπιδρούν με το ανθρώπινο DNA με κανέναν τρόπο. Τα μακροπρόθεσμα δεδομένα για την ασφάλεια του εμβολίου δεν είναι γνωστά και γι’ αυτό η εφαρμογή του καθολικού εμβολιασμού θα γίνει υπό στενή φαρμακοεπαγρύπνηση».
Βόμβα Λινού για τις παρενέργειες του εμβολίου
Οι εμβολιασμοί έχουν ξεκινήσει στη χώρα μας και αυτό είναι το βασικότερο θέμα συζήτησης σχετικά με την πανδημία. Παρά τους αρχικούς προβληματισμούς που είχαν αρκετοί στις αρχές πλέον όλο και περισσότεροι πολίτες δηλώνουν πρόθυμοι να εμβολιαστούν. Από την πλευρά της η Αθηνά Λινού χαρακτήρισε θετικό το γεγονός της διαφαινόμενης υποχώρησης των επιφυλάξεων για τους εμβολιασμούς, ενώ σημείωσε ότι πρέπει να εμβολιαστούν τουλάχιστον 6 εκατομμύρια πολίτες.
Με βάση τους σχεδιασμούς για τους εμβολιασμούς, εκτίμησε ότι «περίπου στα μέσα φθινοπώρου θα έχουμε την ανοσία της αγέλης, εφ’όσον όλα πάνε καλά». Σε μια εβδομάδα μετά τη δεύτερη δόση επιτυγχάνεται η ανοσία, συμπλήρωσε η ίδια μιλώντας στο Mega. Η κ. Λινού μίλησε εξάλλου για τη μέθοδο mRNA και υπογράμμισε ότι έχει χρησιμοποιηθεί σε προσπάθειες και για άλλα νοσήματα μεταξύ των οποίων και για τον καρκίνο.
“Μακροχρόνια μπορεί να υπάρξουν παρενέργειες”
Οι παρενέργειες του εμβολίου συνήθως επικεντρώνονται την πρώτη εβδομάδα ή το πολύ τους πρώτους δύο μήνες, είπε η κ. Λινού μη αποκλείοντας πάντως την πιθανότητα «μακροχρόνια να υπάρξει κάτι» μετά από 20-30 χρόνια. Ωστόσο, συνέχισε, η πιθανότητα εμφάνισης μακροχρόνια ενός ήπιου νοσήματος δεν μπορεί να συγκριθεί με την πολύ υψηλή πιθανότητα που έχει κάποιος να χάσει τώρα τη ζωή του από κορωνοϊό.
H κ. Λινού αναφέρθηκε εξάλλου στους χρόνους που απαιτούνται για τη διαδικασία των εμβολιασμών και αναφέρθηκε στο παράδειγμα των ΗΠΑ, όπου «εμβολιάστηκαν λιγότεροι από τον αρχικό σχεδιασμό» λόγω της χρονοβόρου διαδικασίας. Η ίδια έχει κάνει αίτηση για εμβολιασμό στον Ιατρικό Σύλλογο αλλά ακόμη δεν έχει κληθεί.
Θυμίζουμε ότι ήδη έχουν εμβολιαστεί η Κατερίνα Σακελλαροπούλου, Ο Κυριάκος Μητσοτάκης και πολλά μέλη της Κυβέρνησης. Το εμβόλιο έχει λάβει επίσης ο Αλέξης Τσίπρας, ο Γιάνης Βαρουφάκης, ενώ το επόμενο διάστημα θα εμβολιαστούν οι Δημήτρης Κουτσούμπας και Φώφη Γεννηματά.
Στέλιος Πέτσας: 429.000 εμβόλια της Pfizer ως το τέλος Ιανουαρίου
Έως το τέλος Ιανουαρίου θα έχουν παραληφθεί 429.000 εμβόλια της Pfizer και έως τον Ιούνιο, με τη σταδιακή αδειοδότηση των εμβολίων και άλλων εταιρειών από τις αρμόδιες υπηρεσίες της ΕΕ, θα έχουν φτάσει στην Ελλάδα συνολικά 25 εκατ. δόσεις για να εμβολιαστεί το σύνολο του πληθυσμού, εφόσον το επιθυμεί. Αυτό δήλωσε σε συνέντευξή του στο ραδιοφωνικό σταθμό «ΣΚΑΙ» ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Στέλιος Πέτσας, υπογραμμίζοντας πως μόνο με τον μαζικό εμβολιασμό θα πετύχουμε να δημιουργήσουμε το τείχος ανοσίας που απαιτείται για να βάλουμε τέλος στην πρωτοφανή περιπέτεια που ζήσαμε το 2020 με την πανδημία και να πάρουμε πίσω τη ζωή μας στα χέρια μας. Τόνισε δε ότι γι’ αυτό το λόγο ο εμβολιασμός όλων των πολιτών δεν είναι μόνο μέτρο αυτοπροστασίας, αλλά μια βαθιά κίνηση ανθρωπιάς και αλληλεγγύης.
Ερωτηθείς για ποιο λόγο δίδεται προτεραιότητα στον εμβολιασμό υπουργών και κρατικών αξιωματούχων, ο κ. Πέτσας ανέφερε ότι ο λόγος είναι διττός: αφενός για συμβολικούς λόγους, όσον αφορά στην κορυφή της πολιτειακής ηγεσίας. Αφετέρου διότι επιλέγεται μια σειρά μελών της κυβέρνησης που είναι απαραίτητη για τη συνέχεια του κράτους. «Ακούω ανοησίες για τον υπουργό Υγείας. Είναι δυνατόν να μην εμβολιάζεται ο υπουργός Υγείας, όταν είναι στην πρώτη γραμμή κι επισκέπτεται νοσοκομεία και κέντρα υγείας για να είναι εκεί και να δίνει το πρόσταγμα; Ή μέλη της κυβέρνησης που είναι κοντά στον πρωθυπουργό, όπως ο υπουργός Επικρατείας και ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης;», διερωτήθηκε χαρακτηριστικά και ζήτησε «να πέφτουμε σ’ αυτό το επίπεδο λαϊκισμού», ενώ πρόσθεσε ότι η ομάδα των εν λόγω στελεχών είναι κάτω κι από το 1% του συνόλου του πληθυσμού.
“Πολύ πρόχειρη η κριτική της αξιωματικής αντιπολίτευσης”
Απαντώντας δε στην κριτική εκ μέρους της αξιωματικής αντιπολίτευσης και του αρχηγού της, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος τη χαρακτήρισε «πολύ πρόχειρη» και πρόσθεσε ότι «γι’ αυτό δεν έχει ιδιαίτερη αξία η ανάλυσή της». Και κατέληξε λέγοντας πως «υπάρχουν άλλα θέματα για κριτική, αλλά όχι αυτά που είναι θέματα δημόσιας υγείας». Ειδικά για την κριτική που αφορά στον αριθμό των εμβολίων που έφτασαν στην Ελλάδα, ο κ. Πέτσας τόνισε πως «τα εμβόλια δεν τα κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ ή η ΝΔ. Τα κάνουν οι εταιρείες και τα εγκρίνουν οι οργανισμοί. Εν προκειμένω, δόθηκε άδεια ήδη μόνο για μία εταιρεία, την Pfizer. Η συμφωνία είναι η ίδια, παίρνουν όλα τα κράτη της ΕΕ εμβόλια με βάση τον πληθυσμό τους. Δεν μπορώ να φανταστώ τι διαφορετικό θα έκανε ο κ. Τσίπρας. Ίσως ο ίδιος να ξέρει, αλλά δεν μας το έχει εξηγήσει. Μόνο κριτική κάνει. Αλλά οι πολίτες έχουν δώσει την απάντησή τους και για τον ίδιο και για τους συνεργάτες του που ήταν υπουργοί Υγείας και δεν θέλω να επανέλθω», κατέληξε.
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος πρόσθεσε επ’ αυτού ότι σταδιακά θα έρχονται εγκρίσεις για τη Moderna και άλλες εταιρείες κι έτσι από το Φεβρουάριο θ’ αυξάνεται συνεχώς ο αριθμός των διαθέσιμων εμβολίων. «Όσες περισσότερες εταιρείες παίρνουν άδεια τόσες περισσότερες θα είναι οι δόσεις κι είμαι αισιόδοξος ότι τα πράγματα μπορούν να πάνε καλύτερα ακόμη κι από το αρχικό πλάνο. Αλλά εμείς είμαστε υποχρεωμένοι ν’ ακολουθούμε το αρχικό πλάνο και μόνο την εταιρεία που έχει πάρει έγκριση», ανέφερε χαρακτηριστικά. Εξήγησε, μάλιστα, ότι τα βήματα που ακολουθεί η ΕΕ είναι σωστά, διότι διαφορετικά θα μπαίναμε σε ένα πλειστηριασμό με τις τιμές εις βάρος των Ευρωπαίων πολιτών και υπενθύμισε ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός, από την πρώτη φάση της πανδημίας, είχε προτείνει το εμβόλιο να θεωρηθεί δημόσιο αγαθό και να μην μπει σε ένα πλειστηριασμό τιμών.
«Αυτό στην ΕΕ ακολουθήθηκε σε μεγάλο βαθμό και κάποιες μεμονωμένες χώρες εκτός ΕΕ, όπως οι ΗΠΑ ή το Ηνωμένο Βασίλειο, ακολούθησαν μια άλλη λογική. Όμως, δεν έχουμε δει διαφορές. Αν δείτε το Ηνωμένο Βασίλειο, όπου ήταν η πρώτη χώρα που ξεκίνησε ο εμβολιασμός, δεν έχει εμβολιαστεί ακόμη μεγάλο μέρος του πληθυσμού. Είναι ζήτημα παραγωγής λοιπόν από τις εταιρείες και το κρίσιμο είναι να έχουμε περισσότερα εμβόλια από περισσότερες εταιρείες, ασφαλή και αποτελεσματικά», σημείωσε ο κ. Πέτσας, εκφράζοντας και πάλι την αισιοδοξία του ότι θα έχουμε γρηγορότερα από το αρχικό πλάνο περισσότερα εμβόλια διαθέσιμα, υπό την προϋπόθεση ότι θα προχωρήσει η αδειοδότηση και άλλων εταιρειών.
Τα δύο ορόσημα για τον εμβολιασμό
Ανέφερε, επίσης, ότι υπάρχουν δύο χρονικά ορόσημα για την επιχείρηση «Ελευθερία»: «Το ένα είναι να πάει σωστά η αλυσίδα εμβολιασμού μέσα στον Ιανουάριο, για να δούμε αν δουλεύει σωστά το σύστημα. Από εκεί και μετά, έχει μεγάλη σημασία να φτάσουμε ως τον Ιούνιο, αυξάνοντας συνεχώς τον αριθμό των δόσεων, ώστε να έχουμε πετύχει τον αρχικό μας προγραμματισμό, ο οποίος είναι 25 εκατ. δόσεις ως το τέλος Ιουνίου, δηλαδή να εμβολιάσουμε το σύνολο του πληθυσμού έως τότε, εφόσον το επιθυμεί», είπε.
Σε ό,τι αφορά την προτεραιοποίηση για τους εμβολιασμούς, ξεκαθάρισε ότι το πλάνο θα επικαιροποιείται ανάλογα με το διαθέσιμο αριθμό εμβολίων. Όμως, το σχέδιο προβλέπει ότι θα προηγηθούν οι υγειονομικοί και οι ευπαθείς ομάδες, καθώς και οι ηλικιωμένοι και το ηλικιακό όριο θα πέφτει διαρκώς, ανάλογα με τις δόσεις που θα παραλαμβάνονται. Επίσης, σχετικά με το πιστοποιητικό εμβολιασμού, ο κ. Πέτσας τόνισε ότι θα αποδίδεται μετά τη δεύτερη δόση, θα είναι και στα αγγλικά και θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί παντού, υπενθυμίζοντας τη συζήτηση που γίνεται σε όλο τον κόσμο για το αν με αυτό μπορεί π.χ. κάποιος να ταξιδέψει ελεύθερα. Επίσης, ανέφερε ότι εξαρχής υπήρξε πολύ ικανοποιητική ανταπόκριση για τον εμβολιασμό από το ιατρικό προσωπικό και όχι τόσο πολύ από το υπόλοιπο νοσηλευτικό προσωπικό, αλλά τα ποσοστά συμμετοχής αυξάνονται σταδιακά και σε κάθε περίπτωση ο αριθμός των διαθέσιμων δόσεων του εμβολίου για τον Ιανουάριο θα καλύψει τις ανάγκες. Πρόσθεσε δε ότι το σχέδιο αφορά στον εμβολιασμό του συνόλου του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού είτε στο δημόσιο είτε στον ιδιωτικό τομέα.
“Πρόθεση και προτεραιότητα της κυβέρνησης το άνοιγμα των σχολείων”
Για το άνοιγμα των δραστηριοτήτων, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος έδωσε έμφαση στα σχολεία και τόνισε ότι σήμερα θα ξεκινήσει μια πρώτη συζήτηση με τους ειδικούς και τη συμμετοχή της υπουργού Παιδείας. «Πρόθεση και προτεραιότητα της κυβέρνησης είναι ν’ ανοίξουν τα σχολεία όλων των βαθμίδων. Αν θα είναι όλα μαζί και πότε, εξαρτάται από τους ειδικούς. Θ’ ακούσουμε τις δικές τους εκτιμήσεις και θα προχωρήσουμε», ανέφερε χαρακτηριστικά, ενώ τόνισε ιδιαίτερα πως όταν ανοίξουν τα σχολεία θα είναι σημαντικό να περιοριστεί η κινητικότητα και να γίνονται μόνον οι πολύ απαραίτητες μετακινήσεις.
Σε σχέση με τις υπόλοιπες οικονομικές και κοινωνικές δραστηριότητες, ο κ. Πέτσας δήλωσε επιφυλακτικός και σε κάθε περίπτωση ανέφερε ότι καθαρή εικόνα θα υπάρχει στις αρχές της επόμενης εβδομάδας, βάσει και των επιδημιολογικών δεδομένων. «Φαίνεται να έχουμε μια πτώση στο ιικό φορτίο σε όλη την επικράτεια, η οποία είναι σταθερή τις τελευταίες εβδομάδες και να υπάρχει μεν μεγάλη αποσυμπίεση στις απλές κλίνες covid, αλλά δεν βλέπουμε το ίδιο στις ΜΕΘ και τους διασωληνωμένους και αυτό είναι κάτι που μας ανησυχεί όλους. Θέλουμε να εξετάσουμε καλύτερα γιατί συμβαίνει αυτό, θα το σταθμίσουν οι ειδικοί και θα κάνουν τις εισηγήσεις τους στις αρχές της άλλης εβδομάδας», ξεκαθάρισε.
Ερωτηθείς για το αν η κυβέρνηση σχεδιάζει να δώσει κάποιο «δώρο» στους υγειονομικούς, ο κ. Πέτσας επισήμανε πως «η κυβέρνηση δεν είχε υποσχεθεί κάτι», καθώς και ότι «στηρίζουμε διαρκώς το προσωπικό και το κάναμε εμπράκτως μέσα στο 2020». Εξήγησε πως αφενός «ένα βασικό στοιχείο που μας έχει φέρει ως εδώ σήμερα είναι ότι διαχειριζόμαστε με σύνεση το ταμείο του κράτους», αφετέρου ότι «υπάρχουν πολλά ζητήματα για το ποιοι είναι στην πρώτη γραμμή» και πως «δεν θέλουμε να δημιουργήσουμε ρήγμα στο σύστημα υγείας». Και κατέληξε: «Είμαστε εδώ να τα δούμε αυτά τα ζητήματα. Αλλά δεν είχε δοθεί κάποια υπόσχεση. Κι έχει μεγάλη σημασία πώς χορηγούνται τέτοιες ενισχύσεις, για να μη δημιουργούνται ρήγματα. Έχουμε κρατήσει, όμως, αποθέματα για στήριξη και μέσα στο 2021», διαψεύδοντας παράλληλα ότι υπήρξε σκέψη για συμβολική, έστω, περικοπή των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων για ν’ αποδοθεί το «δώρο» στους υγειονομικούς.
“Τα μέτρα στήριξης θα συνεχιστούν για όσο είναι αυτό απαραίτητο”
Σε ό,τι αφορά συνολικά την οικονομία και τα μέτρα στήριξης, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος διαβεβαίωσε ότι και το 2021 και για όσο καιρό υπάρχουν περιοριστικά μέτρα για την πανδημία ή είναι αυτό απαραίτητο, θα συνεχιστούν τα μέτρα στήριξης και γι’ αυτό έχει προβλεφθεί αποθεματικό 7,5 δις ευρώ στον προϋπολογισμό. Όπως επισήμανε ο κ. Πέτσας, «σημασία έχει να διαφυλάξουμε την εμπιστοσύνη και στο εσωτερικό και στο εξωτερικό. Έχουμε την εμπιστοσύνη των αγορών και των επενδυτών κι αναμένουμε το 2021 να είναι μια χρονιά ανάπτυξης και προσωπική μου εκτίμηση είναι ότι θα είναι μια ανάπτυξη που θα μοιάζει με αυτή των μεταπολεμικών περιόδων, αρκεί ν’ αντιμετωπίσουμε επιτυχώς το υγειονομικό σκέλος. Και δίνω σημασία στους επενδυτές που βάζουν εν μέσω κρίσης τα λεφτά τους στην Ελλάδα, όπως η VW, η Microsoft και η Pfizer».
Χαρακτήρισε, επίσης, θετικό μέτρο για την αγορά το click away, με την έννοια ότι προσέφερε τζίρο την περίοδο των εορτών, ενώ για τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης τόνισε πως θ’ αρχίσουν να έρχονται τα επόμενα χρόνια και να επενδύονται και όχι να χρησιμοποιούνται για τη διευθέτηση παλαιών εκκρεμοτήτων. «Τα χρήματα αυτά θα πάνε για να αυγατίσει ο πλούτος της χώρας και για να έχουμε βιώσιμη ανάκαμψη τα επόμενα χρόνια, για να συνεχίσουν να μας εμπιστεύονται αγορές και επενδυτές», σημείωσε.
Ερωτηθείς για τις ρυθμίσεις οφειλών που έχουν συσσωρευτεί κατά την περίοδο της πανδημίας και για τη στήριξη επαγγελματιών και επιχειρήσεων, ο κ. Πέτσας επισήμανε πως η κυβέρνηση δεν θέλει να τους πνίξει μια χιονοστιβάδα χρεών και γι’ αυτό εξετάζονται συγκεκριμένες παρεμβάσεις. Όμως, ειδικά για την επιστρεπτέα προκαταβολή και το ενδεχόμενο να μην επιστραφεί ποσοστό της για την 1η, 2η και 3η φάση, όπως θα συμβεί με το 50% για την 4η και 5η, τόνισε χαρακτηριστικά ότι «αυτή τη στιγμή δεν είμαστε εκεί». Τέλος, για τα φορολογικά κίνητρα που ανακοινώθηκαν για την αντιστροφή του brain drain, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος μίλησε για πολύ θετική ανταπόκριση κι ενδιαφέρουσες ιστορίες από Έλληνες που θέλουν να επιστρέψουν στην Ελλάδα, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο να επανεξεταστεί ο χρονικός ορίζοντας ισχύος των κινήτρων.
“Διερευνητικές επαφές μόνο για τις θαλάσσιες ζώνες”
Σχετικά με τα ελληνοτουρκικά και τις δηλώσεις από την ‘Αγκυρα για επαναδιαπραγμάτευση της Συνθήκης της Λωζάννης, ο κ. Πέτσας ήταν κατηγορηματικός: «Ας αλλάξει πλευρό όποιος το σκέφτεται αυτό!», είπε και τόνισε πως μπορεί να υπάρξει συζήτηση μόνο στο πλαίσιο των διερευνητικών επαφών για το μοναδικό θέμα που παραμένει ως εκκρεμότητα, δηλαδή αυτό των θαλασσίων ζωνών. «Ελπίζουμε η Τουρκία να σταματήσει τις προκλητικές ενέργειες και δηλώσεις και να πιάσουμε το νήμα των διερευνητικών επαφών από εκεί που κόπηκε το 2016», ανέφερε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, επαναλαμβάνοντας ότι η Ελλάδα από την πλευρά της είναι έτοιμη προς τούτο και ότι η επίλυση της εκκρεμότητας με τις θαλάσσιες ζώνες θα είναι προς όφελος και των δύο λαών.
Προνόμιο του πρωθυπουργού ο ανασχηματισμός, εκλογές στο τέλος της τετραετίας
Ερωτηθείς, τέλος, για το ενδεχόμενο ανασχηματισμού, ο κ. Πέτσας απάντησε πως «αυτό το ξέρει μόνο ο πρωθυπουργός κι αν ή πότε θ’ αξιοποιήσει αυτή τη δυνατότητα. Θα το κάνει όταν θέλει κι εκείνος θα κρίνει ποιοι μπορούν ν’ αξιοποιηθούν ή να αλλάξουν πόστο». Εκτίμησε πάντως ότι δεν υπάρχει αναντιστοιχία εκπροσώπησης στην κυβέρνηση κι επισήμανε ότι ο πρωθυπουργός έχει καταφέρει να κερδίσει την εμπιστοσύνη των πολιτών απ’ όλο το πολιτικό φάσμα και κυρίως από τον κεντρώο χώρο, ζητώντας επ’ αφορμή και της πανδημίας και του εμβολιασμού να υπάρξει προστασία του δημοσίου λόγου από τις συνωμοσιολογικές φωνές.
Όσο για το ενδεχόμενο εκλογών, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος απάντησε κατηγορηματικά πως «εκλογές θα γίνουν στο τέλος της τετραετίας. Για να κάνεις restart, θα πρέπει να έχεις σταματήσει. Αλλά αυτή η κυβέρνηση δεν έχει σταματήσει καθόλου κι απόδειξη είναι ότι δεν μας σταμάτησαν ούτε οι κρίσεις με την πανδημία και τα εθνικά θέματα», είπε ο κ. Πέτσας, απαριθμώντας το πλούσιο νομοθετικό έργο της κυβέρνησης και τις μεταρρυθμίσεις που προωθεί.